Vərəm (Tuberkuloz) Nədir?

Vərəm (Tuberkuloz) Nədir?Vərəm (Tuberkuloz) Nədir?
Vərəm yada tuberkuloz, Mycobacterium tuberculosis adı verilən bakteriyanın səbəb olduğu yoluxucu bir xəstəlikdir. Bu xəstəliyə səbəb olan bakteriya R.Koch tərəfindən 24 Mart 1882-ci il tarixində kəşf edilmişdir və bu səbəblə bakteriya Koch basili adı ilə də tanınır. Tənəffüs yoluyla bulaşdığından tez-tez ağciyərlərdə xəstəliyə səbəb olmaqla yanaşı, sümük, beyin, ağ ciyər pərdəsi, ürək pərdəsi, böyrək və daha bir çox orqanda da nadir olaraq xəstəlik ortaya çıxa bilir. Bu gün dünya əhalisinin təqribən 1/3-i vərəm mikrobu ilə zəhərli olmuşdur, yəni bu insanların bədəninə həyatlarının bir dövründə bu bakteriya daxil olmuşdur və hər il bu populyasiyanın bir qismi orqanizmlərində olan bu yatan vəziyyətdəki bakteriyanın müxtəlif səbəblərlə hərəkətə keçməsi nəticəsində vərəm xəstəliyinə tutulurlar.

Xəstəlik necə yoluxur?
Vərəm xəstəliyinə tutulmuş insanların ağciyərlərində xəstəliyin irəliləməsi ilə bakteriyadan ifraz olunan salınan bəzi fermentlərin və orqanizmimizin müdafiə sisteminin təsiri ilə xalq arasında "yara" kimi adlandırılan bir oyuq (kavita) əmələ gəlir. Vərəm mikrobu bu oyuğun içərisində və ətrafında sürətlə çoxalmağa davam edir. Bu oyuq hava yollarımız yəni bronxlarla iştirak halında olduğundan xəstə insanın öskürək, hapşırıq kimi güclü tənəffüs fəaliyyəti ilə ağzından saçılan çox kiçik damcılar içərisində vərəm bakteriyaları xarici mühitə yoluxur. Bu kiçik damcılar eyni siqaret dumanının havada uzun müddət asılı qalması kimi yaxşı havası dəyişilməyən qapalı mühitlərdə saatlarla havada uçuşurlar. Məhz belə bir şəraitdə tərkibində bakteriya olan bu damcılar sağlam insanlar tərəfindən nəfəs alma zamanı ağciyərə çəkilir və ilk dəfə bakteriya sağlam insanın orqanizminə daxil olur yəni artıq bu şəxs vərəm basili ilə zəhərli olur.

Ağciyərə yerləşən vərəm mikrobu əsasən immunitet sistemi tərəfindən xəstəlik meydana gəlmədən müəyyən bölgələrdə həbs edilir. Ancaq insanın həyatı boyu xüsusilə müdafiə sisteminin zəiflədiyi bəzi hallarda yatmış vəziyyətdəki bu mikroblar birdən hərəkətə keçərək çoxalmağa başlayır və vərəm xəstəliyini ortaya çıxarda bilirlər.Bu növ vərəm xəstəliyi yeniyetmə tip vərəm kimi tanınır. Nəzarət altında olmayan şəkər xəstəliyi, AİDS, qidalanma pozğunluqları, ağır stress və alkoqolizm müdafiə sistemimizi pozaraq yeniyetmə tipi vərəm xəstəliyinə yol açan risk amilləri kimi sayıla bilər. Ancaq bir çox halda da heç bir səbəb müəyyənləşdirmədən xəstəlik ortaya çıxa bilər. Bəzən də basil daha ilk orqanizmə daxil olduqda müdafiə sistemimiz tərəfindən yetərli bir müqavimət göstərilə bilinmədiyində bilavasitə xəstəliyə səbəb olur ki bu cür vərəm xəstəliyinə primer vərəm adı verilir və əksəriyyətlə uşaqlıq və yetkinlik dövründə görülür.
Xəstəlik əlamətləri nələrdir?
Ağciyər vərəmi çəki itkisi, anoreksiya, yüngül qızdırma, xüsusilə gecələr artan tərləmə, halsızlıq kimi ümumi əlamətlərlə yanaşı, ağciyərdə əmələ gələn toxuma reaksiyası və harabiyət nəticəsində öskürək, bəlğəm çıxarma, qan tüpürmə, irəliləmiş hallarda nəfəs darlığı kimi ağciyərə məxsus əlamətləri ilə özünü göstərir. Bu əlamətlə rin heç biri vərəm xəstəliyinə xas deyil və bir çox ağciyər xəstəliyində eyni simptomlar vardır.

Xəstəlik əlamətləri görüldüyü zaman nə etməliyik?
3 həftəni keçən öskürək, qan tüpürmə, gecə təri, yüngül qızdırma, anoreksiya, çəki itkisi kimi əlamətlər olduğu zaman dərhal ağciyər qrafikası çəkilməli və vərəm xəstəliyindən şübhələnilirsə bəlğəmdə vərəm mikrobu axtarılmalıdır. Buna baxmayaraq vərəm xəstəliyi olmasa belə, eyni simptomlara səbəb ola biləcək bir çox ağciyər xəstəliyinin də erkən diaqnoz qoyulmasının yararı vardır.Ailə, ya da yaxın çevrədə aktiv vərəm xəstəliyi diaqnozu qoyulmuş və xüsusən bəlğəm vərəm mikrobu aşkar edilmiş fərdlər varsa, xəstəlik əlamətləri olmasa belə yoxlanışdan keçmək lazımdır.

Sağlamlıq     Baxılıb: 2397   Tarix: 14 noyabr 2017
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Cinsi həyatı zəifləyən evlilər üçün - Tövsiyələr

Evlilikdən bir neçə il sonra cütlüklər cinsi münasibətdə problem yarandığının fərqinə varır. Bunun səbəblərini araşdırmadan bir-birini günahlandıranlar da olur, aşkar və ya gizli çıxış yolu, məsləhət axtaranlar da. "Medicina"

.

Qədim yunanların YAŞAM SİRRİ - Cəmi 2 məhsul ilə ömrünüzü uzadın

Bal və darçın qarışımının bir çox faydası ortaya çıxıb. Qədim Yunanıstanda dərman kimi istifadə edilən bal və darçın qarışımı immun sistemini gücləndirir. O, həm də təbii antibiotikdir. Tərkibində çoxlu vitamin və yüksə

.

Bu 3 qadın xüsusiyyəti kişiləri uzaqlaşdırır

Bəzən kişi qadının malik ola biləcəyi keyfiyyətlərə heyran olur. Ancaq zaman keçdikcə bir çox xarakter ortaya çıxır ki, bunlar ayrılmağa aparan yolun başlanğıcı hesab edilir. Yəni bir növ kişilər qadınlardan soyuyur. . Kişilər

.

QURUDULMUŞ TUT - Minbir dərdin çarəsi

Tut qurusu günəşdə və ya süni şəkildə qurudula bilər. qurudulmuş tut toxumları kiçilir və onların dadı daha sıx olur. Bəs qurudulmuş tut nəyə faydalıdır?. Tutun tərkibində təxminən 80 faiz su var. Buna görə də qurutma nəticəsind

.

Əsəblər sakitləşir, baş ağrısı dayanır - 1 dəqiqə vaxt lazımdı

Hamının hər an qarşılaşa biləcəyi sağlamlıq problemlərindən biri olan başağrısı bəzən dərman atmaqla da keçmir. Ancaq onun qarşısını təbii üsullarla almaq mümkündür. Bununla bağlı orta əsrlər dövrünün ən böyük təbiblərində

.

Ağrı və əzabları aradan qaldırdan yağ - Qızılgül yağı cinsi həvəsi artırır

Bu günə qədər mövcud olduğunu bildiyimiz qızılgül yağı qədim dövrlərdə sağlamlıqda və bir çox xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən əsas yağdır. Osmanlı təbabətində "ağrı kəsici" olaraq xatırlanan qızılgü

.

Seksoloq Ləman Telmanqızıdan qadınlar və kişilərə məsləhət - Cinsi istək bitibsə

"Cinsi arzunun itirilməsi həm kişilərdə, həm də qadınlarda cinsi istəyin azalması kimi müəyyən edilir. Fiziki və psixoloji yorğunluq, həyat keyfiyyətindəki dəyişikliklər də cinsi istəyin dəyişməsinə səbəb ola bilər"

.

Qadınlara dodaq boyasına niyə icazə verilmirdi? - Zərərli idi, yoxsa... Qəribə FAKTLAR

Bəzi ölkələrdə dini səbəblərə  görə qadağan edilən dodaq boyası (pomada) buna baxmayaraq, son 137 il ərzində  ardıcıl olaraq hazırlanan kosmetik vasitədir. Müasir dövrdə çantasında dodaq boyası daşımayan bir qadın tapa bilməzsiniz

.

Sağlam hamiləlik necə olmalıdır - Qadınların diqqət edəcəyi məqamlar

Qadın  həyatının  ən əhəmiyyətli və həssas  dövrü olan sağlam hamiləliyin olması həm ananın həm də körpənin sağlamlığı üçün əhəmiyyətlidir. Sağlam hamiləliyin əsas şərti gələcək ananın hamiləlik boyu zərərli maddələrdən uza

turlar.az

sonxeber.az gozel gorunmek yay kolleksiyasi gözəllik məhsulları kaktusa qulluq parfümeriya gavali haqqinda hicablı xanımlar kosmetika bayatılar baldıza aid hakışta kondom nedir webnem tovuzlu uşaq nece olur