Aflatoksinin qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?

Aflatoksinin qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?Azərbaycan Qida Təhlükəszliyi İnstitutunun (AQTİ) mütəxəssisləri "Aflatoksinin qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?" mövzusunda elmi məqalə hazırlayıb.
Ölkəmizin əlverişli iqlim şəraitinə və münbit torpağa malik olması, onun kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı sahəsində yüksək potensialına təminat verir. Yüksək keyfiyyətə malik, ixrac qabiliyyətli, yerli və xarici bazarlarda rəqabətə davamlı məhsullar üzrə çeşidlərin artırılması olduqca vacib məsələdir. Ona görə də məhsul istehsalında və istehlakında innovativ və müasir texnologiyaların tətbiqi yolu ilə nailiyyətləri  artırmaq mühüm əhəmiyyətə malikdir.
Fındığın tərkibi zülal, karbohidrat, vitaminlər və yağ turşuları ilə zəngindir. Fındığın geniş istehlakının və tərkibinin qidalı maddələrlə zəngin olması onu faydalı hala gətirsə də, düzgün becərilməməsi və emal edilməməsi hallarında tərkibində kif göbələkləri əmələ gəlir ki, bunlar da öz növbəsində aflatoksin adlanan xüsusi toksinlər ifraz edirlər.
Bəs fındığın düzgün qaydada becərilməsi, yığılması, qurudulması, saxlanılması necə təmin olunmalıdır ki aflatoksin yaranmasın?
Fındığın əkilməsi üçün torpaq düzgün seçilməlidir. Şaxtaya və infeksiyalara davamlı sortlar əkilməli, cərgə və bitkiarası məsafə göbələklərin inkişafını ləngidən uyğun havalandırılmanı təmin etməlidir. Qrunt sularının səviyyəsi, ətraf mühit amilinin məhsula təsiri (məsələn, küləklə gətirilən və ya torpaqda olan çirkləndirici və tozlar), suvarma və digər məqsədlər üçün su təminatının olması nəzərə alınmalıdır. Hər vegetasiya dövründən əvvəl ağaclar uyğun şəkildə budanmalı və müvafiq pestisidlərlə işlənməlidir. Torpaq, göbələyin inkişafına şərait yaradan bitki və qalıqlardan təmizlənməli, kif və ya digər göbələk sporlarının yayılmasına səbəb olan bağətrafı torpaqlar şumlanmalıdır.
Fındıq silkələnərək yığılırsa, bu halda yerə tökülmənin qarşısını almaq üçün ağacın altına örtük və ya brezent materiallar salınmalıdır. Fındıq yağışlı havalarda yığılıb yaş halda kisələrə doldurulmamalı və neylon kisələrdə saxlanılmamalıdır. Yerə tökülən fındıq dərhal toplanmalı, yarpaq, budaq, çürüklər, həşərat və kənar materiallardan təmizlənməli, patozlanan fındıq isə tez bir zamanda qurudulmaq üçün nəzərdə tutulan quru sahəyə sərilməlidir. Sərilərkən yağışdan qorunması məqsədilə üzərində ən azı 20-30 sm hündürlükdə çardaq düzəldilməli, 3-4 saatdan bir qarışdırılaraq quruması təmin edilməlidir.
Fındığın qərzəyindən ayrılması prosesi mümkün qədər tez həyata keçirilməlidir. Qərzəyindən ayrılmış fındıq qısa müddət ərzində qurudulmalı və nəmliyi 6%-dən çox olmamalıdır. Qurudulmuş fındıq kisələrə isti halda yığılmamalıdır. Bu proses səhər tezdən və ya axşam saatlarında həyata keçirilməlidir. Fındığın polietilen və neylon kisələrə yığılması yolverilməzdir. Çünki bu qablaşdırma materialları hava keçirmədikləri üçün fındığın kiflənməsinə, tərkibində nəmliyin artmasına və nəticədə aflatoksinin yaranmasına səbəb olur. Ona görə də fındıq hava keçirən kətan-kənaf kisələrə yığılmalıdır. Parazitlərlə yoluxma, çürümə əlamətləri və digər qüsurlar varsa, fındıq emal edilməməlidir.
Emal zavodu ərazilərində qabığından ayrılma, çeşidləmə, hazırlıq, qurutma, saxlanılma sahələrində istifadə olunan avadanlıqlar çirkləndirici materiallardan azad olmalıdır. Daşınma zamanı istifadə olunan konteynerlərdə çatlar və deşiklər olmamalıdır. Kisələr arasında hava axını nəzərə alınmaqla quru, təmiz, fındıq üçün yoluxma riski olmayan maşınlarla anbarlara daşınmalıdır.
Anbarlarda  hava axını təmin edilməli, mikroiqlim quru və sərin olmalıdır. Əgər məhsul müvəqqəti saxlanılarsa, temperatur 15-20°C-dən, uzunmüddətli saxlanılarsa, 0-10°C-dən, nəmlik isə 70%-dən artıq olmamalıdır.
Göstərilən şərtlərə əməl edilmədiyi halda aflatoksinin yaranması qaçılmazdır və fındığın qidalılıq tərkibinin dəyişməsinə, ümumi yağ miqdarının azalmasına, zülalların parçalanmasına, rənginin dəyişməsinə, xoşagəlməz qoxuya, dada və çəki itkisinə gətirib çıxara bilər.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1369   Tarix: 07 mart 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Kondisioner sərinlik yoxsa təhlükə mənbəyi? – Həkimdən vacib xəbərdarlıq

Yayın istisində kondisionerlər sərinlik bəxş etsə də, onların düzgün istifadə olunmaması sağlamlıq üçün risklər yarada bilər. xəbər verir ki,  bu barədə rusiyalı həkim Olqa Ulankina açıqlama bildirib. Həkim qeyd edib ki

.

Cəfəri bu xəstəliklərin dərmanıdır

Cəfəri antioksidantdır. O, orqanizmdə sərbəst radikalları məhv edən və karbohidrat mübadiləsini yaxşılaşdıran luteolinlə zəngindir. Luteolinin başqa bir faydası onun iltihab əleyhinə təsiridir. Gündə kiçik bir hissə cəfər

.

Qocalmanı gecikdirir, yuxunu da yaxşılaşdırır

Yayın ən çox istehlak edilən meyvələrindən biri də gilasdır. qafqazinfo-ya istinadən xəbər verir ki,  gilas yüksək miqdarda C vitamini, A vitamini, B1 vitamini, B3 vitamini və B6 vitamini ehtiva edir. Bu meyvə həmçinin fosfor

.

Kişilər və qadınlar üçün kritik yaş dövrü nə vaxt başlayır?

Sağlamlığa erkən yaşlardan diqqət göstərmək xroniki xəstəliklərin qarşısını almaq və aktiv qalmaq üçün vacibdir. Kişilər və qadınlar üçün kritik yaş dövrq nə vaxt başlayır?. xəbər verir ki, Texas Sağlamlıq Mərkəzi və Helsink

.

Gündə bir qaşıq qəbul edin - Xərçəngdən qoruyur

ABŞ-də aparılan yeni tədqiqat göstərib ki, zeytun yağında olan təbii maddə xərçəng hüceyrələrini cəmi 30 dəqiqə ərzində məhv edə bilər. xəbər verir ki, zeytun yağı ilə bağlı araşdırma Rutgers Universiteti və Hunter College-d

.

Yuxuda sevişmək nəyə yozulur?

Yuxular hələ də sirri açılmayan qaranlıqla dolu dünyadır. Yuxu əsrlərdən bəri araşdırılan, həm alimlərin, həm də mistika ilə məşğul olanların cavabını tapmaq istədiyi tapmacadır. Fərqli və rəngarəng yuxular bəzən də cinsəlikl

.

Çiyələyi necə saxlayaq ki, dadı qaçmasın?

Çiyələyin acılaşmaması və uzun müddət təzə qalması üçün saxlama qaydaları açıqlanıb. xəbər verir ki, çiyələyi yuyaraq saxlamaq olmaz. Bu halda meyvə tez yumşalır və dadını itirir. Əgər yumaq zəruridirsə, bir hissə sirkə v

.

Yaxşı görmək istəyirsinizsə bu qidalardan çox yeyin

Göz sağlamlığını qorumaq və görmə qabiliyyətini uzun müddət yüksək səviyyədə saxlamaq üçün düzgün qidalanma mühüm rol oynayır. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bəzi vitamin və antioksidantlarla zəngin olan qidalar gözləri gücləndirir

.

Bu şəxslər üçün gün eynəyi taxmaq TƏHLÜKƏLİDİR

Gün eynəkləri təkcə dəbli aksesuar deyil, həm də gözləri zərərli ultrabənövşəyi (UV) şüalardan qorumaqda vacib rol oynayır. Amma alimlərin fikrincə, bəzi hallarda onları taxmamaq daha faydalı ola bilər. Alimlər nə deyirlər?

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az gözəllik məhsulları yaz geyimleri 2025 qadin sayti mimoza salatinin hazirlanma qaydasi saç hörükləri makiyaj formalari ana və körpə hakisda əfsanələr bayatı orqazm pizza