Kahının faydaları

Kahının faydalarıKahı birillik göyərti olub yaz aylarında yetişir və yayın sonun kimi toxumlaya bilir. Kahıdan bütün il boyu mətbəxlərdə istifadə edildiyinə görə soyuq hava tempraturunda kahını istixanalarda da yetişdirirlər. Kahının təzə, yağa və ya sirkəyə qoyulmuş halından istifadə edilir. Ondan tərəvəz, ət salatlarının, balıq yeməklərinin bəzədilməsi və dadlandırılması məqsədilə istifadə olunur. Kahının tərkibi müxtəlif vitamin və minerallarla zəngindir. O ən çox yaz, yay və payız aylarının sevimli göyərtilərindən sayılır. Belə ki, kahıda insanın susuzluğunu azaltmaq qabiliyyəti var. Onun əsasən 4 növündən(yarpaqlı, zoğlu, romen və quşqonmaz) istifadə edildiyinə görə bostançılar ən çox bu növlərin yetişdirlməsi ilə məşğul olurlar. Kahıdan qədim zamanlarda da istifadə edilib. Ondan qədimdə yunanlar, misirlilər istifadə etmişlər. Avropa ölkələrinə kahı XVI əsrin ortalarında gətirilib və sürətlə yetişdirilməsinə başlanılıb.
Kahının vətəninin hara olduğu elmə məlum deyil. Onun müxtəlif ölkələrdə, müxtəlif növləri becərilir və geniş istifadə edilir.
Kahının faydalı xüsusiyyətləri
Kahının tərkibi fol turşusu ilə zəngindir. O maddələr mübadiləsini yaxşılaşdırır, sinir sisteminin və qan dövranının normallaşmasına səbəb olur. Kahının tərkibindəki mineral duzların miqdarı ispanağın tərkibində olan duzların miqdarına çox yaxındır. Kahıda sink, kolbat, marqanes, molibden, titan, bor, yod var. Kahı yarpaqlarının 38%-ni kalium, 15%-ni kalsium, 5%-ni dəmir və maqnium, 9%-ni fosfor və kükürd təşkil edir ki, bunlar qanın miqdarının artmasına səbəb olur. Onun tərkibində olan sükürd və fosfor qarışımı dəridə və saçlarda olan quruluğun aradan qalxmasına səbəb olur.
Kahı yarpaqlarının tərkibi alkoloid, acı maddələr və qətranla zəngindir. Bu maddələr orqanizmə bəlğəmgətirici, sakitləşdirici, sidikqovucu və öskürək əleyhinə təsir göstərir. Kahı zoğlarının tərkibi A və C vitaminləri ilə zəngindir. Kahı lifli qida hesab edilir və onun liflərinin tərkibində azot, kükürd və müxtəlif duz turşuları var. Bunlar da ürək-damar, böyrək və qara ciyərin fəaliffəyinə birbaşa müsbət təsir edir.
Kahı yarpaqlarında olan dəmir, orqanizm üçün ən çox lazım olunan maddələr siyahısındadır. Davamlı olaraq kahı yemək qanitirmə zamanı meydana çıxan qanaxma əlamətlərinin aradan qalxmasına və qanın bərpasına səbəb olur. Mütəmadi olaraq qida rasionuna kahı əlavə eləmək qanın bir çox funksiyalarının normallaşmasına təsir edir.
Onun tərkibindəki maqnium əzələ toxumasının, beyinin və sinirlərin möhkəmlənməsinə səbəb olur. Tərkibindəki təbii duzlar sinir hüceyrələrini möhkəmləndirir.
Kahı uşaqlar, dieta saxlayanlar və diabet xəstələri üçün əla qida vasitəsidir. Mütəxəssislər şəkərli diabet xəstələrinə onun zoğlarından daha çox istifadə eləməyi məsləhət bilir.
Uşaq əmizdirən analar kahı dəmləməsini içmək məsləhət bilinir. Bunun üçün xırdalanmış kahı yarpaqlarının üzərinə qaynar su töküb saxlamaq və ilıq olduqda qəbul etmək lazımdır.
Hər gün kahı yemək yağ mübadiləsini sürətləndirir, qanda xolesterinin miqdarını aşağıl salır, atereskleroz əlamətlərini azaldır, piylənmənin qarşısını alır, təzyiqin normallaşmasına səbəb olur.
Kahının tərkibində 15 cür vitamin və minerallar, çoxlu miqdarda dəmir, kalsium, fol turşusu var. O təbii tərkibli antioksidantdır. Soyuqdəymə, bronxial xəstəliklər, stress, bel ağrıları, artrit,anemiya, qəbizlik və emfizema xəstəliklərindən əziyyət çəkənlərə hər gün kahı yemək məsləhət görülür.
Hər gün kahı yemək DNT- də triqliseridlərin miqdarını azaldır, orqanizmi xərçəng hüceyrələrinə qarşı qoruyur. Hər gün kahı yemək qanda lüteinin və beta-karotinin miqdarının artmasına səbəb olur ki, bu da onların antioksidant təsirinin yüksəlməsinə səbəb olur. Hər gün qida rasionuna kahı daxil eləmək bir çox göz xəstəliklərinin sağalmasına səbəb olur.
Kahının zərərli xüsusiyyətləri
Podaqradan və böyrək daşı xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə həddindən çox kahı yemək məsləhət görülmür.
Kəskin və xroniki kolit və enterekolit xəstələrinə də kahı yemək tövsiyə edilmir. İshaldan əziyyət çəkənlərə kahı yemək olmaz.
Böyrəklərində və sidik kisəsində fosfat duzları yığılan adamlara kahı yemək olmaz. Həddindən çox kahı yemək bağırsaqlarda qazın əmələ gəlməsinə səbəb olur. Çoxlu miqdarda kahı qəbul etmək vərəm və astma xəstələrinə də pis təsir edir.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1374   Tarix: 27 fevral 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Uşaqlar arasında "beşinci xəstəlik" yayılıb - Nə etməli?

Uşaqlar arasında parvovirus yayılıb. xəbər verir ki, valideynlərin sözlərinə görə, virus qızartı və qızdırma ilə müşahidə olunur. İki yaş yarımlıq övladı olan valideyn üç gündür, övladının bu virusa yoluxduğunu söyləyib

.

Xərçəngin bu növü Y nəslinin yeni kabusuna çevrilib

Son illərdə daha çox gəncdə rast gəlinən aqressiv xərçəng növü - apendisit xərçəngi - tibb mütəxəssislərini ciddi narahat edir. Bu xəstəliyin dəqiq səbəbi hələ müəyyən edilməyib, lakin yayılma sürəti narahatedici səviyyəy

.

Stress "evimizi yıxır"

Dərimiz gündəlik həyatımızın qaçılmaz hissəsi sayılan stressin ən ağır yükünü daşıyır. Buna görə də bir çox dəri xəstəlikləri yaranır. . xəbər verir ki, dərimiz bədənimizin ən böyük orqanıdır və ətraf mühit faktorlarına qarş

.

Sovet dövrünün adamları niyə çox yaşayırlar?

Sağlam həyat tərzi uzunömürlülüyün əsas açarlarından biridir. Sovet dövründə insanların gündəlik həyatında olan bəzi sadə vərdişlər isə sağlamlığı qorumaqda və ömrü uzatmaqda mühüm rol oynayıb. xəbər verir ki, nevroloq Vikto

.

Kişilər arasında "səssiz xəstəlik" sürətlə yayılır

ABŞ-da kişilər arasında sümük əriməsi xəstəliyi olan osteoporozun yayılması ilə bağlı narahatedici statistika açıqlanıb. Məlumata görə hazırda ölkədə təxminən 2 milyon kişi bu "səssiz xəstəlik"dən əziyyət çəkir

.

Bəzi xiyarlar niyə acı dadır?

Xiyarın bəzən acı dad verməsi bir çox insanı narahat edir. Mütəxəssislər bu halın əsas səbəbinin xiyarın tərkibindəki "kukurbitasin" adlı maddə olduğunu bildirirlər. xəbər verir ki, bu maddə xiyarın xüsusilə uc

.

Uşağın boyunu, göz rəngini əvvəldən seçmək mümkün olacaq

ABŞ-də yerləşən şirkət süni mayalanma yolu ilə əldə edilən embrionlar üzərində genetik analiz apararaq valideynlərə "daha sağlam və üstün körpə" seçmək imkanı yaradan yeni texnologiyanı təqdim edib. xəbər veri

.

Yeni virusun əlamətləri nələrdir?

Son günlər uşaqlar arasında parvovirus infeksiyasının yayılması müşahidə edilir. xəbər verir ki, valideynlərin verdiyi məlumata görə, bu virus əsasən qızdırma və dəridə qızartılarla özünü göstərir. Pediatr Bahar Cəbrayılov

.

İnsan beyni mühitdə hərəkəti süni intellektdən daha yaxşı qavrayır - TƏDQİQAT

Yeni tədqiqat insan beyninin vizual mühitlərdə avtomatik olaraq mümkün fiziki fəaliyyətləri necə müəyyənləşdirdiyini üzə çıxarıb və bu sahədə süni intellektin hələ də insan qabiliyyətinə çatmadığını göstərib. Amsterdam Universitetini

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az yay geyimləri 2025 gelinlikler sac duzumleri hamiləlikdə qidalanma qohum evlilik yay kombinleri 2025 erroziya nədir veten seirleri burclerin uyumu faydalı maskalar şəkərbura hakistalar