Valideynlərin nəzərinə! Uşaq depressiyaları

Valideynlərin nəzərinə! Uşaq depressiyalarıDepressiya Dünya Sağlamlıq Təşkilatı tərəfindən ən əhəmiyyətli on sağlamlıq problemindən biri olaraq qəbul edilmişdir.
Aparılan araşdırmalar, ilk dəfə majör depressiyanın çox kiçik uşaqlarda belə xronikiləşə biləcəyini göstərmişdir.
Uşaqlarda depressiya tək bir səbəbə bağlana bilməz. Uşağın təməl xüsusiyyətlərinə, psixoloji xüsusiyyətlərinə və ətrafın təsirlərinə görə ortaya çıxa bilər. Hansı faktorun daha ön planda olduğu uşaqdan-uşağa dəyişir.
Ana-ata həyatdakı rollarını nizamlaya bilmədikdə uşaq, özünü tək və çarəsiz hiss edər. Çoxu vaxtı valideynlər, uşağın yaşadığı böhrandan xəbərsizdir. Uşaqların fərqli bir iç dünyaları olduğunu, yaddaşlarının çox güclü olmadığını və bəzi şeylərə əhəmiyyət vermədiklərini düşünərlər. Halbuki uşaqların hissləri, nə qədər maraqsız görünsədə, son dərəcə açıqdır. Ətraflarında olan bitənlərin fərqindədirlər. Ancaq mühakimə gücləri inkişaf etməmiş olduğundan, problemlərin nədən qaynaqlandığını anlamazlar, çox vaxtda problemlərin özlərindən qaynaqlandığını zənn edərlər. Valideynlər uşaqlarının ruh sağlamlığına təsir edəcək davranışlarından qaçmaları həm uşaqlar, həm də özləri üçün çox əhəmiyyətlidir. Körpəlik və uşaqlıq dövründə meydana gələcək psixoloji narahatlıqlar, uşaqların yetkinlik dövrünə də əks olunur. Uşaqda meydana gələcək psixi çöküntü, həyatı boyunca qarşısına çıxıb onu narahat edə bilər.
Uşaqlarda ən əhəmiyyətli depresiya səbəbi, anadan ayrılıq vəziyyətidir. Uşaqlar, ana ayrılığına ilk etapda ani narahatlıq, hirs partlamaları ilə reaksiya göstərirlər. Ananı geri gətirmə səyi göstərərlər. Daha sonra ümidin itirilməsi, susqunluq, kədərlilik və ağlamalar müşahidə olunar. Bir müddət sonra da özünü buraxma və qədərə təslim olma halları ilə qarşılaşırlar. Bu dövrdə uşaqlar, yetkin depresiya xüsusiyyətlərini göstərirlər.
Körpəlik dövründən etibarən güvən mühitində böyüdülməyən, ehtiyacları qarşılanmayan, stress altında, diqqət əksikliyi, öyrənmə və ya davranış pozulması olan uşaqlar daha asan depressiyaya düşürlər.
Uşaqlarda depressiyanın əsas əlamətləri aşağıdakılardır:
- Müəyyən bir səbəb olmadan yersiz şəkildə və ya ola biləcək şeylər haqqında narahatlıq hiss edirlər.
- Yuxusuzluq kimi şikayətlər, qorxulu yuxular və tək yata bilməmə halları özünü göstərir.
- Ümumiyyətlə gərgin, ağlağan, narahat olar, düşüncələrini toplamaqda çətinlik çəkərlər.
- Bir insandan həddən artıq asılı olma, utancaqlıq kimi davranışlar göstərərlər.
- Məktəbli uşaqda ətrafı və yaşıdları tərəfindən təsdiqlənməyəcəyi qorxusu ön plana çıxar. Uşaq öz fikirini söyləməkdən çəkinə bilər, bəzilərinin köməyi və dəstəyi olmadan bir işə girişmək istəməyə bilər, yoldaşlığa başlamaqda çətinlik çəkə bilərlər.
- Səhv bir şey söyləyə biləcəyi qorxularıyla dərsdə iştirakı azala bilər. Dərslərinidə uğurlu ola bilməyəcəyi narahatlığıyla məktəbə gəlmək istəməyə bilər.
- Özünü boşluqda hiss etmə.
- Tez ağlamaq.
- Tez-tez baş ağrısı, qarın ağrısı kimi fiziki şikayətlər.
- Sevdiyi şeyləri etməmək, zövq almamaq, oyun oynamamaq.
- Dəyərsizlik duyğusu, kimsə tərəfindən sevilmədiyindən ya da az sevildiyindən şikayət etmək
- Günahkarlıq duyğuları, olanları öz günahı olaraq şərh etmək
- Ümidsizlik
- Bədbəxtlik
- Enerji əksikliyi
- Ünsiyyət əksikliyi
- Hirs və ya düşmənlik davranışlarında artma
- Az ya da çox yemək yemək
- Küsəyənlik
- Həddindən artıq hərəkətlilik ya da əksi
- Diqqət dağınıqlığı, məktəbdə müvəffəqiyyətdə uğursuzluq
- Ailə əlaqələrində pozulmaq, söz dinləməmək ya da çox səssiz qalmaq
- Ailə xaricində uyğunlaşma çətinliyi
- Ailə problemlərində əməkdaşlığından qaçmaq
- Ailədən uzaqlaşmaq
- Yoldaş problemlərində artma, özünü kənarlaşdırılmış və tək hiss etmək
- Evdən qaçmaqla əlaqədar sözlər və ya təşəbbüslər
- Ölümdən danışmaq, qorxmaq
- İntihar cəhdi
Depressiyadakı bir uşaq çox adi bir bəhanəylə problem çıxara bilər. İstədiyi bir şey üçün təkid etməsi, normal bir uşağın təkid etməsindən çox fərqlidir. Normal bir uşaq, istədiyi bir şeyin olması üçün bir müddət israr edər, edilə bilmədiyində qəbul edə bilər. Depressiyadakı uşaq isə məqsədsiz, hər hansı bir şey üçün israr edə bilər.
Uşaqlıq depresiyasını təyin edə bilmək və qiymətləndirmək olduqca çətindir. Çünki uşaqların bir çoxu duyğu və düşüncələrini dilə gətirməkdə çətinlik çəkərlər. Uşaqlar, razı olmadıqlarında, qorxduqlarında ya da özlərini pis hiss etdiklərində ağlayarlar. Böyüklər, bu vəziyyətdə, uşağı əyləndirərək, diqqətini başqa istiqamətə çəkərək, bu duyğuların keçəcəyini düşünərlər. Məktəb və yoldaş əlaqələrindəki dəyişikliklər qiymətləndirilməli, bu mövzuda müəllimlər, məktəbdəki rəhbərlik mütəxəssisləri və məktəb rəhbərliyinin dəstəyi alınmalıdır. Bu dövrdə xüsusilə valideynlərin rolu çox əhəmiyyətlidir. Buna görə də ailələr uşaqlarına nümunə olmalı, yeni düşüncə formaları yaradılmasında onlara köməkçi olmalıdırlar. Çunki uşaqlar depressiya müddətində ailələrini nümunə olaraq götürə bilərlər. Onların ən çox ehtiyac duyduqları şey sevgidir.
Uşaqlıq  depresiyaları uşağın şəxsiyyət və ictimai inkişafını birbaşa təsir edir. Bu səbəbdən depresiyanın diaqnozu və müalicəsi əhəmiyyət daşıyır. Bu vəziyyətdə ana-atalar və müəllimlər uşaqların ruhi vəziyyətləriylə əlaqədar məlumat toplamalı və uşaqların davranışlarıyla əlaqədar yaxşı bir müşahidəçi olmalı, lazım olduqda uşaqların ruh sağlamlığıyla məşğul olan bir mütəxəssisə müraciət edilməsi lazımdır. Ətrafda belə bir mütəxəssis yoxdursa uşaq psixoloqlarından kömək istəmək olar, uşaq psixoloqu ilkin qiymətləndirməni etdikdən sonra valideynləri istiqamətləndirəcəkdir.
Ruslan Kamilov
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1262   Tarix: 13 noyabr 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Bu SALAT təzyiqi azaldır, ömrü isə uzadır

Cəmi iki inqrediyentdən ibarət olan bu salat sağlamlığınızı möhkəmləndirməyə və ömrünüzü uzatmağa kömək edə bilər. Amerikalı alimlər, qan təzyiqini azaltmağa və xolesterin səviyyəsini nəzarətdə saxlamağa kömək edən sadə v

.

Qanı az olanlar oxusun

Qastroenteroloq və hepatoloq Sergey Vyalov yüksək dəmir tərkibli məhsulların ilk beşliyini tərtib edib. xəbər verir ki, çox insanlar dəmirin almada, çuğundurda olduğunu düşünür. Lakin ancaq bunları yeməklə dəmir depolay

.

Yaşlı insanlar üçün əvəzedilməz faydaları var

Qaragilə "pis" xolesterini azaldır, beynin qan dövranını yaxşılaşdırır və yaşlılarda yaddaş və diqqət pozğunluqları riskini azaldır. -ın verdiyi məlumata görə, bu barədə Vyana Universitetinin "Wiener Kinderstudie

.

Çirklənmiş kondisionerin TƏHLÜKƏLƏRİ

Yay aylarının vazkeçilməzi olan kondisionerlər düzgün təmizlənmədikdə bir çox sağlamlıq probleminə səbəb ola bilər. xəbər verir ki, mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər: çirklənmiş kondisionerlər nəfəs yolları infeksiyalarında

.

Bu vitamin insanı daha gənc göstərir

Alimlər müəyyən ediblər ki, D vitamini qəbulu bioloji qocalmanı azı üç il ləngidə və insanı daha gənc göstərə bilər.  xəbər verir ki, tədqiqat "American Journal of Clinical Nutrition" jurnalında dərc olunub. Corciy

.

Depressiya və insult buna görə olur

Həddindən artıq duz psixika üçün təhlükəlidir.  xəbər verir ki, endokrinoloq Zuhra Pavlova qidada duzun depressiyaya səbəb olduğunu bildirib. "Çünki duz davranış dəyişiklikləri ilə əlaqəli iltihablı protein IL-17A istehsalın

.

Səni incidir, amma ayrıla bilmirsən? – Psixoloq səbəbini izah edir

"Bəzi insanlar toksik münasibətlər yaşayırlar. Bunların müxtəlif səbəbləri olur". . xəbər verir ki, bu sözləri psixoloq Nabat Mirzəyeva -a açıqlamasında deyib. . O bildirib ki, böyüdüyümüz mühit və yaşadığımız yaşayı

.

Yuxuda sevişmək nəyə yozulur?

Yuxular hələ də sirri açılmayan qaranlıqla dolu dünyadır. Yuxu əsrlərdən bəri araşdırılan, həm alimlərin, həm də mistika ilə məşğul olanların cavabını tapmaq istədiyi tapmacadır. Fərqli və rəngarəng yuxular bəzən də cinsəlikl

.

Qarındakı təhlükəli piy qatından xilas olmağın 10 effektiv yolu - Həkimlər açıqladı

"Vəqərli piy" kimi tanınan visseral yağ qarın boşluğunun dərinliklərində yerləşir və mədə, qaraciyər, bağırsaq kimi həyati vacib orqanları əhatə edir. . xəbər verir ki, qaynarinfo-nun məlumatına görə, həkim Sim

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az yay geyimləri 2025 qadin sayti sade makiyaj sekilleri sepkilere qarsi mualice öpüşmək qaydası ləkələr bəxtiyar vahabzadə ana şeiri nizami gencevi vetene aid atalar sozleri usaq seirleri lakonizm paxlava