Anesteziya necə yaranıb?

Anesteziya necə yaranıb?Tarixən təbabətin ən mürəkkəb və çətin məsələlərindən biri cərrahi əməliyyatlar zamanı ağrıya qarşı mübarizə olub. Keçmişdə aparılan cərrahi əməliyyatlar zamanı bir çox hallarda ya əməliyyat lazımi səviyyədə icra edilmirdi, ya da xəstələr əməliyyat zamanı əməliyyat stolunda ağrı şokundan dünyalarını dəyişirdilər. Belə olan halda əməliyyatların ağrısız icrası üçün bir çox primitiv yollara, bəzi hallarda isə tətbiqi dəhşətli yaxud gülünc görünən vasitələrə əl atmalı olurdular. Bu üsullar bu günə kimi müxtəlif tarixi vəsaitlərdə qorunub saxlanılır.
O zamanlarda aparılan uzun illərin axtarışlarından sonra 1846-cı ilin oktyabr ayının 16-da diş həkimi Uilyam Tomas Morton Amerika Birləşmiş Ştatlarının Massaçusets ştatının Boston şəhərinin mərkəzi xəstəxanasında tibb tarixində ilk dəfə olaraq boyun şişinin cərrahi əməliyyatının ağrısız icrası üçün efir narkozunu tətbiq edərək, anesteziologiyanın əsasını qoyur.
Məhz həmin gün Ümumdünya anesteziya günü (World Anaesthesia Day) kimi qeyd edilir. 16 oktyabr günü bütün dünyada cərrahiyyənin inkişaf tarixinin başlanğıcı günü kimi qeyd olunur.
Bundan sonra anesteziyanın aparılması üçün müxtəlif dərman preparatları - anestetiklər, neyrotrop, psixotrop, trankvilizatorlar, narkotiklər, relaksantlar və sair dərmanlar kəşf edilməyə , müxtəlif aparat və cihazlar, digər texniki avadanlıqlar və vasitələr yaradılmağa başlayır.
Bu gün insan orqanizminin bütün nahiyyələrində, orqanın bütün hissəsində istənilən kiçik və iri həcmli hətda ən incə orqanda belə əməliyyatları təhlükəsiz həyata keçirmək mümkündür.
Hazırda Azərbaycanda ən mürəkkəb əməliyyatların həyata keçirilməsi məqsədi ilə anesteziya dünya standartları səviyyəsində təşkil olunur.
İnsanların böyük əksəriyyəti ağrıya qarşı həssasdır. Lakin təcili tibbi yardıma, xüsusilə operativ müdaxiləyə ehtiyac yarananda həssaslığın itirilməsi həlledici əhəmiyyət daşıyır və qaçılmaz olur.
Keyitmə vasitələri qədim zamanlardan məlum idi. Məsələn, bir çox hindu tayfaları həssaslığın azaldılması üçün müxtəlif bitkilərin şirəsindən istifadə ediblər. Eramızdan əvvəl I əsrdə yunan filosofu və həkimi Dioskorid imperator Neronun vaxtında Roma ordusu ilə birgə səyahət zamanı mandraqora bitkisindən yuxugətirən və sakitləşdirici dərmanlar hazırlayıb və onun köməyi ilə yaralanmış döyüşçüləri sağaltmaq üçün onların ağrılı nahiyəsinə müdaxilə etməyə imkan verən cərrahi əməliyyatlar aparıb.
Anesteziya-sinirlərin həssaslığının itməsidir. Cərrahi əməliyyatların ağrısızlaşdırılması, dişlərin, zədələrin müalicəsi və tibbin digər sahələrində süni anesteziyadan istifadə edilir.
Cəmiyyət inkişaf etdikcə bu sahə də təkmilləşərək tibbin ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Ondan yalnız cərrahi əməliyyatlar zamanı deyil, həm də psixiatriya, narkologiya və digər sahələrdə istifadə olunmağa başlayıb. Müasir tibdə ümumi, yerli və bel anesteziyasından istifadə edilir və bu sahə daim təkmilləşir.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1044   Tarix: 25 oktyabr 2020
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Kimlər mütləq kəsmik yeməlidir?

Kəsmik, mezofil laktik turşu bakteriyalarının təsiri altında həyata keçirilən laxtalanma adlanan prosesdə südün təbii və ya süni fermentasiyası məhsulunun bərk hissəsidir. Süd törəməsi olmasına baxmayaraq, laktoza dözümsüzlüy

.

Qara zirənin inanılmaz faydaları - Hər gün səhər acqarına

Təbii dərman kimi istifadə olunan qara zirə(çörəkotu) əsrlər boyu alternativ təbabətdə istifadə olunur. Hazırda da qara zirə həm müalicə məqsədi, həm də ləzzətli dadına görə tez-tez yediyimiz yeməklərdə istifadə olunur. Anca

.

Dünya əhalisi ilə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ: 2050-ci ilə qədər

Dünyada doğum nisbətləri azalmağa davam edir. -a istinadən bildirir ki, bu barədə beynəlxalq alimlər qrupunun "MedicalXpress"də dərc olunan araşdırmalarında bildirilir. Məlumatda deyilir ki, dünya ölkələrinin yarısınd

.

Elektron siqaret çəkənlərə ciddi XƏBƏRDARLIQ

25 yaşlı Cozef Lourens illərlə siqaret çəkməyin sağlamlığa ciddi fəsadları haqqında öz hekayəsini paylaşıb.   -a istinadən xəbər verir ki, bu barədə "Mirror" portalı məlumat yayıb. . Məlum olub ki, uzun müddət elektro

.

Müxtəlif yemək çeşidlərinin verdiyi fəsadlardan necə qorunaq? - AÇIQLAMA

"50 yaşdan yuxarı insanlar balıq yeməlidirlər, çünki bu yaşda bədənin əzələ kütləsini və gücünü saxlamaq üçün daha çox proteinə ehtiyacı var". Bu barədə -a Tibet təbabəti üzrə menecer Günay Seyfullayeva Novruz Bayram

.

Yuxusuzluğun beş əsas səbəbi

Xroniki yuxusuzluğun fizioloji səbəbləri ola bilər. .   -a istinadən xəbər verir ki, bunu ingiltərəli mütəxəssis Mayk Koçiş deyib. Koçiş yuxu problemlərinin beş səbəbini açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, yuxu pozğunluğunu dah

.

Qatığı daha faydalı etməyin yolu

Şəfa mənbəyi olan qatığın içinə 1 qaşıq kətan toxumu əlavə etdikdə, verdiyi güclü təsirlərə inanmayacaqsınız. Toxumlar sağlamlığımız üçün vacib vitamin və minerallar təmin edən qidalardır. Omeqa-3 yağ turşuları, lif, zülal

.

Bu 3 məhsul xərçəngdən qoruyur

Terapevt Yelena Malışeva və kardioloq German Qandelman xərçəngin qarşısının alınması üçün faydalı olan 3 məhsulun adını açıqlayıblar. Onlar bu barədə "Birinci Kanal"da yayımlanan "Sağlam yaşa" proqramınd

.

Hansı yeməkləri sabaha saxlamaq olmaz? - SİYAHI

İnsanlar çox vaxt ertəsi günə saxlanılan yeməklərin sağlam olub-olmadığını düşünmür. Lakin mütəxəssislər iddia edirlər ki, bəzi yeməklər bir neçə saat keçdikdən sonra xəstəlik mənbəyinə çevrilir. Belə ki, onlar soyuducud

turlar.az

sonxeber.az yemek reseptleri donlar 2024 toy makiyaji sekilleri doslu qizlar sümük və saç cinsi yaxinliq cinsi isteksizlik kosmetika novruz bayramı haxışta dovsan şəhid vetene aid bayatilar sağlıq