Çili bibəri (Capsicumfrutescens, annuum)

Çili bibəri (Capsicumfrutescens, annuum)Çili bibəri kəskin dadına görə kulinariya sahəsində ən böyük rol oynayan məhsullardan biridir. Tarix boyun çili bibərindən dünya mətbəxlərində istifadə edilib. Çili bibərini Avropa ölkələrinə Xristafor Kolumb gətirib. O Amerikada ekspedisiyalarda olan zaman Avropa ölkələrinə lobya, tütün, müxtəlif tərəvəzlər və çili bibəri gətirmişdir. Ekspedisiyada iştirak edənlər İspanola adasında əhalinin "aksi" adlandırdığı çili bibərini çox bəyənmiş və özləri ilə Avropaya gətirmişlər. Ekspedisiyada iştirak edənlər əvvəlcə çili bibərini bəzək bitkisi kimi bəyənmiş və sonralar onun meyvəsindən də istifadə etməyə başlamışlar.
Çili bibəri uzun, qırmızı rəngdə və içərisi toxumlarla dolu olur. Karib adalarında onu meyvə kimi qiymətləndirir və yeyirlər. Çili bibərinin idxalı İspaniyaya çoxlu qazanc gətirir. Avropa ölkələri arasında ən çox çili Macarıstanda yetişdirilir. Macarlar özlərinin temperamentli olmalarını səbəbini çili bibəri yemələrində görürlər. Bu ölkəyə çili bibəri türklər tərəfindən gətirilib. Macarıstanda çili bibərinin yetişdirilməsi türklərin işğalından sonra başlanıb.
Çili bibərinin müxtəılif növləri var. Onlar bir-birindən formasına və görünüşünmə görə fərqlənirlər. Quru dərilmiş çili bibərini soyuducuda 5-6 gün saxlamaq mümkündür. Bu müddətdən sonra onun qabığı solmağa və büzüşməyə başlayır. Çili bibərini sirkədə, duzlu suda və bitki yağında saxlamaq olur. Çili bibərini qurutduqdan sonra onu üyüdüb saxlamaq da mümkün olur.
Bəzi hallarda çili bibərini polietilen paketdə dondurucuda da saxlayırlar. 100 qram çili bibərinin qida dəyəri:
- Zülallar - 2 qr
- Yağlar - 0,2 qr
- Karbohidratlar - 1,5 qr
- Su - 90,2 qr
- Kalori - 40 kKal.
Çili bibərinin tərkibində çoxlu vitaminlər, niasin, xolin, fol turşusu, tiamin, beta karotin, pridoksin, riboflavin, askorbin turşusu, marqanes, dəmir, sink, kalsium və fosfor var. Çili bibərinin tərkibindəki vitaminlər və mikroelementlər orqanizm üçün çox faydalıddır.
Az miqdarda çili bibəri yemək iştahanın artmasına, həzm sisteminin və metobolizmin normallaşmasına səbəb olur. Kəskin acı çili bibəri beynin və qaraciyərin fəaliyyətini yaxşılaşdıdır.
Atereskleroz, yuxusuzluq, allergiya, soyuqlama, bronxial astma, epilepsiya, hepatit xəstəliklərindən əziyyət çəkənlər çili bibəri yedikdə xəstəliklərin əlamətləri azalır. Çili bibəri yemək bədxassəli şişlərin əmələ gəlməsinin qarşısını alır və onların böyüməsini ləngidir. Çili bibəri yemək orqanizmdə endorfinin miqdarının artmasına səbəb olur. Bu da insanın stresslərə, əsəb gərginliklərinə qarşı olan davamlılığını artırır. O qan dövranını yaxşılaşdırır, immun sistemi möhkəmləndirir və ağrı hissinin aradan qalxmasına səbəb olur. Araşdırmalar zamanı çili bibərinin şəkərli diabet xəstələrinə faydalı olduğu sübut olunmuşdur.
Çili bibərinin zərərli xüsusiyyətləri
Çili bibəri yeyərkən diqqətli olmaq lazımdır. Onu açıq yaralara, gözlərə sürtdükdə güclü yanğı hissi meydana çıxır. Mədə-bağırsaq xəstəliklərindən əziyyət çəkən xəstələrə çili bibəri yeyərkən ehtiyatlı olmaq məsləhət görülür. Çili bibəri yemək qıcqırma hissinin meydana çıxmasına səbəb olur. Buna görə də onu az miqdarda yemək lazımdır.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1220   Tarix: 27 fevral 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Qarın yağlarını əridən 6 QİDA

Daha çox oturaq həyat tərzi, balanssız qidalanma vərdişləri və genetik faktorlar qarın nahiyəsində yağlarına səbəb ola bilər. Ancaq bu yağları sağlam qidalanma ilə əritmək mümkün ola bilər.   -a istinadən qarın yağını azald

.

Bu yeməkləri sabaha saxlamaq olmaz - Siyahı

İnsanlar çox vaxt ertəsi günə saxlanılan yeməklərin sağlam olub-olmadığını düşünmür. Lakin mütəxəssislər iddia edirlər ki, bəzi yeməklər bir neçə saat keçdikdən sonra xəstəlik mənbəyinə çevrilir. Belə ki, onlar soyuducud

.

Kartofun kişilərə faydası - Cinsi aktivlik

Yediyimiz tərəvəzlər bizi tox saxlamaqla yanaşı, bir çox xəstəliklərə də məlhəm olur. axşam.az-a istinadən kartof haqqında bilmədiyiniz yeni məlumatlar təqdim edirik:. 1. Gün işığı və istilik kartofun tərkibində solanin maddəsini

.

Dünya əhalisi ilə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ: 2050-ci ilə qədər

Dünyada doğum nisbətləri azalmağa davam edir. -a istinadən bildirir ki, bu barədə beynəlxalq alimlər qrupunun "MedicalXpress"də dərc olunan araşdırmalarında bildirilir. Məlumatda deyilir ki, dünya ölkələrinin yarısınd

.

Görmə qabiliyyətini necə yaxşılaşdıraq?

Görmənin pisləşməsinin qarşısını almaq üçün vizual stress zamanı fasilələr, göz məşqləri etmək, otaqdakı havanı nəmləndirmək lazımdır. report-a istinadən xəbər verir ki, bunu Rusiyanın tanınmış oftalmoloqu İrina Zimina deyib

.

Sarımsağın ziyanları

Sarımsaq həm qida, həm də dərmandır. Amma onun da çox yeyilməsinin bir çox orqanlara mənfi təsiri var. Xüsusən ac mədəyə və gün ərzində çox miqdarda çiy sarımsaq yemək fəsadlar törədə bilər. axşam.az-a istinadən sarımsağı

.

Seksoloq Ləman Telmanqızıdan qadınlar və kişilərə məsləhət - Cinsi istək bitibsə

"Cinsi arzunun itirilməsi həm kişilərdə, həm də qadınlarda cinsi istəyin azalması kimi müəyyən edilir. Fiziki və psixoloji yorğunluq, həyat keyfiyyətindəki dəyişikliklər də cinsi istəyin dəyişməsinə səbəb ola bilər"

.

Xoruldamaq bu xəstəliklərin XƏBƏRÇİSİDİR

Xorlama xərçəng də daxil olmaqla bir neçə xəstəliklərin mövcudluğunu göstərə bilər. . -a istinadən xəbər verir ki, bunu tanınmış nevroloq Olqa Zinçeva deyib. . Həkimin sözlərinə görə, bəzən xoruldama endokrin xəstəliklərlə

.

"Zelyonka" və yod ləkələrindən qurtulmağın sadə yolları

Dəridəki yod və "zelyonka" ləkələrindən xilas olmaq sadə, eləcə də təsirli proses ola bilər. Bu antiseptiklərdən olan ləkələr adətən 24 saat ərzində öz-özünə yox olur. Lakin onları çıxarmaq üçün səbirsizsinizsə

turlar.az

sonxeber.az reseptler geyim necə seçməli toy makiyaji sekilleri qripdən qorunmaq dişlər veten haqqinda bayatilar mürəbbə reseptləri kosmetika vetene aid bayati maya maskasi kokelmek mikayıl abdullayev veten haqqinda atalar sozu