Dünya xalqlarının qəribə toy adətləri
Dünya xalqlarının qəribə toy adətləri.Dünya xalqları toy mərasimlərini öz adət-ənənələrinə uyğun həyata keçirirlər. Bəzi xalqların çox qəribə adətləri insanı dəhşətə gətirir. Məsələn, Kolumbiyada yengə funksiyasını qızın anası həyata keçirir. Həm də bizim yengələrdən fərqli olaraq onlar qapı arxasında deyil, düz yatağın kənarında oturub "prosesi" müşahidə edirlər. Maraqlıdır ki, bu adət ötən əsrlərdən qalsa da hələ də, öz aktuallığını itirməyib. Vikinqlər deyəsən azərbaycanlılara daha yaxındırlar. Bizim adət-ənənələrdə başlıq pulu olduğu kimi, onlar da qız atasının müəyyənləşdirdiyi qiyməti ödəməklə qızı özlərinə arvad edə bilirlər.
Nigeriya
Nigeriyada gəlin köçəcək qız kökəlməlidir. Yox, əgər tya qədər kökəlməsə, onun toydan sonra kökəlmək üçün bir ay vaxtı var. Təzə gəlin bu bir ayda da arıq qalarsa əri onu geriyə, yəni ata evinə göndərir.
Finlandiya
Finlandiyalı gəlinlər toyda əl işi olan qızıl tac taxırlar. Mərasimdən sonra subay gənc qızlar gəlinin ətrafında toplanır. Gəlin gənc qızlar arasından birini seçərək qızıl tacını ona verir, bu da seçilən qızın ondan sonra evlənəcəyinə işarədir.
Bosniya-Hersoqovina
Bosniyada bəy əvvəlcədən qız evinə gəlir və toy haqqında söhbət edir. Qızın ailəsindəki ağsaqqallar bəydən razı qalsalar, toya razılıq verirlər. Sonda qəhvə gətirilir və qəhvə şəkərlidirsə, qız evinin cavabı müsbət olduğu bildirilir.
Afrika
Afrikada toyda bəylə gəlin bir süpürgənin üzərindən hoppanır. Bu ənənə kölələrin evlənməsinin yasaq olduğu dövrlərdən bəri hakimdir. Ayin gəlinlə bəyin keçmişə aid bütün pis xatirələri süpürməsinə işarədir.
Hollandiya
Holland toylarında gəlinlə bəyin masasının yanında ağac yerləşdirirlər. Toya gələn qonaqlar gəlin və bəy üçün arzularını yazaraq, bu ağaca asırlar.
Hindistan
Hindistanda toydan bir gün əvvəl parti təşkil olunur və qayınana gəlin münasibətlərinin yaxşı olması üçün gəlinin ayaqlarına xına qoyulur. Sonra isə mahnılar oxuyaraq onu qaynana yuyur. Toyda bəy qayınananı tərəfindən qarşılanır və bəyin ayaqları yuyulur. Ardından isə bal və süd çəkilir. Bəyaz gəlinlik yerinə, qırmızı rəngli sarı deyilən milli geyim geyinirlər. Həmin geyimi bəy toya gələrkən özü ilə birlikdə gətirir. 4 dəfə od ətrafında fırlandırqdan sonra birinci kim otursa, evdə onun sözü keçəcək.
Pakistan
Pakistanın toy adət-ənənələri isə çox qəribədir. Bəy gəlinin ailəsi tərəfindən sorğu-sual edilir, hətta təhqir edilir. Bəy bütün bunlara soyuqqanlı şəkildə dözürsə, qız verilir.
Şimali Koreya
Şimali Koreyada evlilik ənənələrində ördək və qaz əsas yer tutur. Əvvəllər bəylər əlində qaz tutaraq ağ atın önündə gəlirdi. Hazırda isə bu adət-ənənə taxta qazla əvəzlənib. Başqa bir adət-ənənəyə görə, cütlüklər evə 2 cüt qaz yerləşdirir. Onlar qarşılıqlı danışsa, cütlüklər yaxşı yola gedəcək, tərs davransalar, yaxşı yola getməyəcək.
Cənubi Koreyada
Cənubi Koreya qızlar 25, oğlanlar isə 27 yaşına çatmadan evlənə bilməz. Bu ölkədə əsgərliyə getməmiş oğlanın evlənməsi qanunla yasaqlanıb.
Vikinqlər
Vikinqlərdə gəlin namizədləri pulla alınırdı. Yəni, bəy gəlinin atası ilə danışıq aparır və gəlini pulla özünə arvad edir.
Belçikada
Belçikada toy adət-ənənəsi əl dəsmalı ilə bağlıdır. Gəlinin ailəsində qızın adı yazılmış və işlənmiş dəsmal var. Toy günü həmin dəsmal qonaqlara göstərilir.
Tayvand
Tayvanda gəlinin bəkarətini bəyin qohumu, ya da dostu alır. Səbəb - bəyin belə darıxdırıcı işlə vaxt itirməsinin qarşısını almaqdır!
Mavritaniya
Mavritaniyada isə qızlar evlilik yaşına çatanda ən az 60 kq olmalıdılar. Yemək yemədikləri zaman isə cəzalandırılırlar.
Kolumbiya
Kolumbiyada gəlinin anası bəy və gəlinin yatağının kənarına oturaraq, ilk cinsi əlaqəyə şahidlik edir.
İsveç
İsveç toylarında isə gəlini və bəyi öpmək üçün sıraya düzülürlər. Gəlin dözməyib qaçarsa, qızlar bəyi öpür. Əgər bəy aradan çıxarsa, kişilər gəlini öpmək üçün növbəyə dururlar.
Bolqarıstan
Bolqarıstan toylarında gəlin içində köhnə pul, çiy yumurta və buğdanın olduğu qabı başının üzərindən geriyə doğru atır və arxasına baxmır. Qab nə qədər kiçik parçalara ayrılsa, o qədər yaxşıdır. İnanca görə, hələ evlənməmiş iki gəlin namizədinin başqa birisinin toyunda qarşılaşması uğursuzluq kimi qəbul edilir, çünki bu halda onların bir-birlərinin xoşbəxtliyini oğurlayacaqlarını düşünürlər.
Kosova
Kosovoda isə adət-ənənəyə görə, qədim gəlin paltarı geydirilən gəlinin üzü ağ boyalarla boyanır, üstünə isə keçmişə aid naxışlar vurulur. Bu, toy mərasiminin düşərli olması üçün hesablanıb. Amma həmin gün tanış və yad adamların gəlini tanıması qeyri-mümkün olur. Üzü ağ boyalı və naxışlı gəlin çoxlarının gülüş hədəfinə çevrilir.
Fransa
Əcaib toy adətləri fransız gəlinlərindən də yan keçməyib. Məsələn, bizdə toy günü bəy hamamı olduğu kimi, onlarda da dəm-dəstgahlı bir gəlin hamamı mərasimi var. Qədim Fransa adətlərinə görə, ancaq bu yolla gəlin keçmiş sevgililəri və eşq macəralarını unuda bilər. Toy günü gəlin köhnə sevgi və düşüncələrindən tamamilə təmizlənməsi üçün saatlarla duş qəbul etməlidir. Bir maraqlı ənənədə gəlin və bəyin yalnız evlilik günlərində istifadə edilən və nəsildən-nəslə ötürülən evlilik bardağından şərab içməsidir. Bundan başqa, Fransada toy günü bəy öz gəlinini evdən götürür və kilsəyə piyada gedirlər. Kilsəyə gedən yolda isə kiçik uşaqlar onların qabağını kəsərək əllərindəki lentləri kəsmələrini istəyirlər.
Afrika
Afrikada toyda bəylə gəlin bir süpürgənin üzərindən hoppanır. Bu ənənə kölələrin evlənməsinin yasaq olduğu dövrlərdən bəri hakimdir. Ayin gəlinlə bəyin keçmişə aid bütün pis xatirələri süpürməsinə işarədir.
Polşa
Polşada gəlinlər pul qarşılığında rəqs edir.
Çexiya
Çexiyada isə bəyin yaxın dostları gəlini qaçıraraq bir yerdə gizlədirlər. Bəyin gəlini tapması onu həmişə qoruyacağı mənasına gəlir. Toyun sonunda gəlinin duvağı və bəyin ayaqqabıları qonaqlar arasında gəzdirilir. Sonuncular da cütlüyün bal ayı səfəri üçün ayaqqabı və duvağın içinə pul qoyurlar. Bir növ bizdəki nəmər yazdırma burda ayaqqabı gəzdirmə formasında davam etdirilir.
Keniya
Keniyada qəbul edilmiş adətə görə, toy günü atası qızı nişanlısı ilə birgə ər evinə yola salır və övladının əvvəl başına, sonra isə döşünə tüpürür.
Çin
Çində bəyin ailəsi astroloqa müraciət edərək evlənməyə hazırlaşan cütlük haqqında rəy istəyir. Əgər oğlan evi astroloqun hazırladığı rəyi bəyənərsə, oğlanlarının doğum tarixi və saatını qızın ailəsinə göndərərək, onlara da uyğun bildikləri astroloqa getməyi məsləhət görər. Astroloqlar hər iki növcavana "xeyir-dua" verərsə, ailələr toy hazırlıqlarına başlayırlar. Amma bürc çılğınlığı bununla da bitmir. Toyda qırmızı ayaqqabı və qırmızı duvaq geyən gəlini də ancaq onunla eyni bürcdən olan şəxslər müşayiət edir. Toydan əvvəl bəy evlilik yatağını hazırlayır və üzərinə portağal, fıstıq və müxtəlif meyvələrdən düzür. Ailənin kiçik uşaqları yatağın üzərinə oturdulur və meyvələrlə oynamalarına icazə verilir. Yatağın üzərində nə qədər çox uşaq olarsa, bu, yeni evlənənlərin o qədər çox uşağının olacağına işarədir.
Türkmənistan
Türkmənlərin toyu düz üç gün davam edir. Türkmən gəlinlərinin toylarda geydiyi paltarların ağırlığı az qala gəlinin öz ağırlığı qədər olur. Toyun bəzəyi olan gəlinə isə oğlan evi ən azı özü ağırlığında zinət əşyası hədiyyə etməlidir. "Kürdə" olaraq adlandırılan və əllə hazırlanmış gəlin paltarının örtüsü və digər paltarlarla birgə ağırlığı 40 kq-ı aşır.
Şotlandiya
Şotlandiyada qədim inanca görə, gəlin toydan bir gün əvvəl küçəyə çıxarılmalı və onun üstünə yumurta, sous kimi maddələrin qarışığı bulaşdırılmalıdır. Və o, bu görkəmdə şəhər boyu gəzdirilməlidir. Gecə isə ailənin böyüklərinin ayaqlarını yumalıdır.
Almaniya
Alman gəlinləri toyda duvaq əvəzinə, çiçəklərlə bəzədilmiş tac taxırlar. Toy mərasiminin sonunda cütlük bir kötüyü mişarla kəsir, bu da qarşılaşdıqları çətinliklərə birlikdə sinə gərəcəkləri mənasını verir. Qonaqlar cütün üstünə düyü səpirlər, bu da bərəkət mənasını verir. Gəlinin saçında nə qədər düyü dənəsi qalsa, bu o deməkdir ki, onların düyü dənələrinin sayı qədər uşaqları olacaq.