Gələcəkdəki çəkinizi müəyyən edən məktəb vərdişləri - yeni araşdırma
"Science Direct" portalının yaydığı məlumata görə, yeniyetməlik dövründə formalaşan bəzi təhsil vərdişləri insanın gələcəkdəki bədən çəkisinə və bel ölçüsünə ciddi təsir edə bilər.
Araşdırma nəyi üzə çıxardı?
Pensilvaniya Dövlət Universitetinin sosiologiya üzrə professoru, aparıcı müəllif Miçel Frisko bildirib ki, onilliklərdir aparılan tədqiqatlar ali təhsil diplomlarının uzunmüddətli sağlamlıq və rifahla əlaqəli olduğunu göstərir. Lakin bu diplomlara gətirib çıxaran bir təhsil prosesi var ki, bu da məktəblərdə formalaşır və ailələr tərəfindən dəstəklənir.
"Əgər təhsilin sağlamlığa niyə təsir etdiyini tam anlamaq istəyiriksə, gərək bu prosesə daha əvvəldən - məktəb illərindən baxaq," - deyə tədqiqatçılar əlavə ediblər.
Gələcək çəkiyə təsir edən üç əsas məktəb vərdişi
Sosial-iqtisadi imkanları yüksək və ya özəl məktəblərdə oxuyan şagirdlər illər sonra daha sağlam bədən çəkisinə malik olurlar.
Orta məktəbdə daha inkişaf etmiş, qabaqcıl dərslərdə iştirak edənlərin də gələcəkdə çəkilərini daha yaxşı qoruduqları müşahidə edilib.
Məktəbdə populyar və sosial baxımdan aktiv olan şagirdlərin isə onillər sonra belə daha sağlam bədən formasına sahib olduqları aşkarlanıb.
Professor Friskonun sözlərinə görə, bu təsirlər xüsusilə qadınlarda daha güclü müşahidə olunub. Bu isə cəmiyyətin qadınlara qarşı daha çox "arıq olma" təzyiqi göstərməsi ilə əlaqələndirilir.
"Təhsil müəssisələrində formalaşan sosial qruplar sağlamlıq davranışlarını və həyat tərzini ciddi şəkildə təsir edir. Bu proses ailələrdə başlayır, məktəblərdə davam edir," - Frisko qeyd edib.
Psixoloqdan şərh: "Valideynlər bu amilləri nəzərə almalıdır"
Ailə psixoloqu Nabat Mirzəyeva mövzu ilə bağlı Milli.Az-a açıqlamasında bildirib ki, məktəb dövründə formalaşan sosial və təhsil mühiti uşaqların psixoloji inkişafına birbaşa təsir edir və bu, gələcəkdə onların sağlamlıq vərdişlərinə də sirayət edir:
"Sosial baxımdan aktiv uşaqların özlərinə inamı daha yüksək olur. Bu inam onların sonrakı illərdə idmanla məşğul olmaq, sağlam qidalanmaq və özlərinə baxmaq kimi davranışlarına təsir edir. Eyni zamanda, akademik uğur uşaqlarda məsuliyyət hissini gücləndirir. Bu da sağlamlıqla bağlı qərar verməyi asanlaşdırır," - deyə psixoloq vurğulayıb.
Mütəxəssisin sözlərinə görə, ailələr uşaqların təhsil aldığı mühitin yalnız akademik deyil, həm də sosial və psixoloji təsirlərini nəzərə almalıdır:
"Valideynlər məktəb seçimində yalnız reytinqə və akademik göstəricilərə yox, həm də uşağın orada özünü necə hiss edəcəyinə diqqət yetirməlidir. Uşağın sosial çevrəsi, müəllimlərlə münasibəti və dərsdənkənar fəaliyyətlərə qatılması da onun gələcək psixoloji və fiziki sağlamlığında önəmli rol oynayır".
Xəyal Abdullayev
Milli.Az