Lüdviq van Bethoven

Lüdviq van BethovenDahi alman bəstəkarı Bethoven (1770-1827) dünyanın ən nəhəng bəstəkarlarından biridir. Böyük Fransa inqilabının ideyalarından ilham alan Bethoven öz yaradıcılığında ilk növbədə insanın qəhrəmanlıq, mübarizlik əzmini tərənnüm etmişdir. Tarixi şəraitdən, yaşadığı mühitdən savayı, Bethovenin şəxsi problemləri, ələlxüsus sağlamlığı ilə bağlı çətinlikləri də onun dünyagörüşünə ciddi təsir göstər-mişdir. 28 yaşında ikən o, ağır xəstəliyin - musiqiçi üçün əsl faciə olan karlığın ilk əlamətlərini hiss edir. Xəstəlik şiddətləndikcə Bethoven çalmaq, sonra dirijorluq etmək qabiliyyətini get-gedə itirir. Adamlarla ünsiyyət saxlaması da tədricən çətinləşir - ömrünün son illərində o, dəftər vasitəsilə yazılı "söhbətlər"ə keçir. Ən dəhşətlisi isə odur ki, bəstəkar yaratdığı musiqini daha eşitmir! Lakin nə xəstəlik, nə də tənhalıq Bethovenin mətin iradəsini qıra bilmir. Bəstəkarın daxili aləminin inikası olan musiqisində qorxu, ümidsizlik hisslərinə rast gəlmək mümkün deyil. Onun simfoniyalarında, sonatalarında, kvartetlərində ruh yüksəkliyi, gələcəyə inam duyulur, insan mübarizəsinin qələbə ilə nəticələnəcəyi elan edilir.

Bethoven cəmi 9 simfoniya yazmışdır. İlk baxışdan bu, Haydn və Mosart irsi ilə müqayisədə, əlbəttə, çox deyil. Lakin nəzərə almalıyıq ki, Bethoven simfoniyanın həcmini genişləndirərək, dramatikliyini artıraraq bu janrı xeyli zənginləşdirmişdir. Bəstəkar hətta Haydnın müəyyənləşdirdiyi orkestr tərkibinə yeni alətlər daxil etmiş və beləliklə, onun daha qüvvətli səslənməsinə nail olmuşdur.Bethoven ən məşhur əsərlərindən biri olan 3-cü simfoniyanı əvvəlcə Napoleona həsr etməyi nəzərdə tutubmuş. Lakin Napoleonun özünü imperator elan etməsini bəstəkar olduqca mənfi qarşılayır. Bethoven nəzərdə tutduğu ithaf fikrindən daşınır və simfoniyanı "Qəhrəmanlıq" adlandırır. Bəstəkarın tanınmış 5-ci simfoniyasının ən yaddaqalan musiqi parçası əsəri başlayan qısa, zəhmli mövzudur. Həmin musiqini Bethoven "tale qapını döyür" bədii ifadəsi ilə şərh edir. 9-cu simfoniya-da isə bəstəkar dövrü üçün cəsarətli bir yenilik tətbiq edir - əsərin son hissəsində alman şairi İ.F.Şillerin "Sevincə doğru" şeri əsasında nəhəng xor səhnəsi verir. Bu ölməz musiqi indiyədək xoşbəxtliyə, səadətə, dostluğa, qardaşlığa səsləyən alovlu çağırış olaraq dünya xalqlarının birlik rəmzi kimi qavranıhr. İ.V.Hötenin "Eqmont" faciəsinə yazdığı musiqisi, "Patetik" və "Appassionata" adları ilə tanınmış fortepiano sonataları, skripkaçı Rodolf Kreytserə həsr etdiyi "Kreytser sonatası", yeganə "Fidelio" operası da Bethoven yaradıcılığının qəhrəmanlıq, azadlıq əhval-ruhiyyəsini dinləyicilərə məharətlə çatdırır. Bethoven musiqisində incə lirika, dərin fəlsəfi düşüncələr də mühüm yer tutur. Məsələn, "Pastoral" adlandırdığı 6-cı simfoniyasında, "Ay" sonatasında təsvir olunan gözəl təbiət mənzərələri insanın daxili aləmi, onun fikir və düşüncələri ilə həmahəng səslənir.

Bethovenin kvartetləri, fortepiano konsertləri, eləcə də "Uzaq sevgiliyə doğru" vokal silsiləsi, kiçik mahnıları yaradıcılığının lirik xəttini bariz şəkildə nümayiş etdirir. Dahi bəstəkarın dəfn mərasiminə otuz mindən artıq insan yığışıbmış. Bethoveni son mənzilə yola salanların arasında Frans Şubert də var imiş. Bu, çox simvolik bir hadisə idi. İlk romantik sonuncu klassiklə vidalaşır. Avropa musiqisində klassisizm cərəyanı romantizmlə əvəz olunur...

Məşhur rus sovet pianoçu və pedaqoqu Henrix Neyqauz bir gün tələbələri ilə Bethovenin sonataları haqqında söhbət aparırmış. Söhbət zamanı tələbələrdən biri "Appassionata" fortepiano sonatasından təngə gəlməsindən gileylənir. Professor ona narazı tərzdə baxıb belə cavab verir: "Cavan oğlan, siz "Appassionata"dan yox, o sizdən təngə gəlib!".

Bu əsərlərlə tanış olun:

5 N-li simfoniya: 1 -ci hissə
3 N-li simfoniya ("Qəhrəmanlıq"): 2-ci hissə
9 N-li simfoniya: 4-cü hissə
7 N-li simfoniya: 2-ci hissə
8 N-li sonata ("Patetik")
14 N-li sonata ("Ay")
23 N-li sonata ("Appassionata")

Maraqlı     Baxılıb: 3109   Tarix: 10 noyabr 2013
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Repetitorların qiyməti yüksəldi: 1 fənn üzrə 200 manat

Yeni tədris ili valideynlərin qayğılarını artıb. "Xəzər Xəbər"ə istinadən xəbər verir ki, xüsusilə 10 və 11-si sinif şagirdlərinin valideynləri övladlarını məktəbdən əlavə hazırlıqlara yönəldirlər. Məqsəd onları

.

Müəllimlərin vakansiya seçimi mərhələsinə start verilir

Müəllimlərin vakansiya seçimi mərhələsinə start verilir. xəbər verir ki, bu barədə Təhsil İnstitutunun İnsan Resursları Mərkəzindən məlumat verilib. Müsabiqənin vakansiya seçimi mərhələsində vakant yer seçmək imkanı əvvəlc

.

İsa Həbibbəyli AMEA-nın yeni prezidenti seçildi

Bu gün AMEA-da prezident seçkiləri keçirilib. xəbər verir ki, seçkidə AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli əsas namizəd olub və qurumun prezidenti seçilib. Qeyd edək ki, qurumun sonuncu prezidenti Ramiz Mehdiyevi

.

Raqif Hüseynova yüksək vəzifə verildi

Azərbaycan Texnologiya Universitetində tədris işləri üzrə prorektor vəzifəsinə təyinat olub. APA-ya istinadən bildirir ki, bununla bağlı Azərbaycan Respublikasının elm və təhsil naziri müvafiq əmr imzalayıb. Əmrə əsasən Raqi

.

Azərbaycanda təhsil xərcləri artırılır

Gələn ilin dövlət büdcəsində Azərbaycanda təhsil xərcləri 4 milyard 549,9 milyon manat proqnozlaşdırılıb ki, bu da 2023-cü illə müqayisədə 142,8 milyon manat və ya 3,2% çoxdur. report-a istinadən xəbər verir ki, bu barəd

.

NASA "Yaradılış Sütunları"nın yeni fotolarını yayıb - FOTO

ABŞ-ın aeronavtika və kosmik fəzanın tədqiqatı üzrə milli idarəsi (NASA) "Yaradılış Sütunları"nın yeni fotolarını yayıb. "Report"a istinadən bildirir ki, fotolar Ceyms Vebb kosmik teleskopu vasitəsil

.

Azərbaycanda elmin inkişafı ilə hansi qurum məşğul olacaq?

Azərbaycanda elmin inkişafı məsələləri ilə həm AMEA, həm də yeni yaradılmış Elm və Təhsil Nazirliyi məşğul olacaq. "Report"a istinadən bildirir ki, Milli Elmlər Akademiyasının əsasən texniki, təbiət elmləri il

.

Müəllim və direktorlara ŞAD XƏBƏR

2024-cü ilin dövlət büdcəsinin layihəsində müəllimlərin sertifikasiyası üçün 71,0 milyon manat, məktəb direktorları və müavinlərinin əməkhaqlarına əlavələrin müəyyən edilməsi üçün 22,6 milyon manat (93,6 milyon manat) vəsai

.

ADA Universiteti üçillik ali təhsil modelinin tətbiqi üzərində işləyir - Rektor

ADA Universiteti fəaliyyətdə olduğu 17 il ərzində keyfiyyətli müəllimlərin axtarışını və yetişdirilməsini qarşısına prioritet məqsəd kimi qoyub.  Trend-ə istinadən xəbər verir ki, bunu ADA Universitetinin rektoru, səfir Hafi

turlar.az

sonxeber.az maskalar qadin sayti kosmetik vasiteler toy gecesi ziyafət geyimləri 2024 öd daşı 2024 donlari kosmetika qoğalın nağlı vetene aid bayatilar maraqli hakistalar burclerin uygunlugu qaynana