Ailə həkiminin təcrübəsində yaşlılar üçün qidalanma qaydaları

Ailə həkiminin təcrübəsində yaşlılar üçün qidalanma qaydalarıYaşlı nəsil gənclərdən çox fərqlənir. Həm də təkcə ona görə yox ki, onun zəngin həyat təcrübəsi, bilik və bacarığı var. Yaşlı bir insanın bədənindəki bioloji proseslər bir gəncin bədənindəki proseslərə bənzəmir: faydalı maddələr daha pis sovurulur, ener­ji başqa cür xərclənir, metabolik proseslər dəyişir. Çox vaxt yaşlı insanlar özlərini rahat hiss etmək və bədənləri ilə harmoniyada olmaq üçün pəhrizlərini yenidən nəzərdən keçirməlidirlər.
Qocalıqda sağlamlığı qorumağa kömək edəcək beş əsas qayda:
1. Qidada çoxlu protein, mikroelementlər, vitaminlər olmalı, pəhriz balanslaşdırılmış olmalıdır.
Milli.Az ailehekimi.az-a istinadən bildirir ki, bədənin qocalması müxtəlif növ toxumaların hüceyrə­lərinin sayının azalması, onların deqradasiyası ilə əlaqələndirilir. Bu, regenerasiya üçün lazım olan qida maddələrinin kifayət qədər həzm olunmaması ilə əlaqədardır. Buna görə də, insan yaşlandıqca, mikro və makro elementlərə, zülallara, yağlara, karbohidratlara və liflərə daha çox ehtiyac duyur.
Qeyri-kafi protein qəbulu zəiflik və daimi yorğun­luq hisslərinə səbəb olur. Beyin də daxil olmaq­la müxtəlif orqanların toxumaları risk altındadır. Bədənin ümumi fiziki funksiyaları azalır, infeksiyalara yoluxma riski var. Bədən zülalını, əsasən, ətdən alır, tərkibində çoxlu miqdarda kalsium və dəmir var. Kalsium çatışmazlığı sümüklərin kövrəkləşməsinə səbəb olur və dəmirin qeyri-kafi miqdarda olması səbəbindən anemiya meyda­na gəlir. Ona görə də yaşlı insanların ət yeməsi zəruridir. Gündə bir dəfə ət, balıq və ya quş əti yeməyi, həftədə bir dəfə isə toyuğun qaraciyərindən yemək tövsiyə olunur. Süd, süd məhsulları, pendir və yumurta da zülal, kalsium və müəyyən vitamin çatışmazlığına qarşı kömək edəcək.
Vitaminlərin mənimsənilməsi yaşlanmış orqanizmin ciddi problemidir. Xüsusilə yaşlı insanlara vitamin A lazımdır. O, antioksidant xüsusiyyətlərə malikdir və hüceyrələri məhv olmaq­dan qoruyur.
A vitamininin əsas mənbəyi qaraciyər, süd və yumurta sarısı kimi məhsullardır. Meyvə və tərəvəz kimi bitki mənşəli qidalar orqanizmin A vitaminini sintez etdiyi bir maddə olan beta-karoten ehtiva edir.
D vitamininə xüsusi diqqət yetirilməlidir. D vita­mininin əsas mənbəyi balıq yağıdır. Əlavə olaraq müvafiq pəhriz əlavələri qəbul edə və təbii ki, daha tez-tez gəzintiyə diqqət etmək lazımdır. Günəş bədə­nimizə D vitamini istehsal etməyə, artıq bədən yağı­nı yandırmağa və ketozu sürətləndirməyə kömək edir. Bunun üçün günəş yanığı riski ilə saatlarla günəş altında oturmaq lazım deyil: sadəcə yüngül qaralmaq kifayətdir. Yeri gəlmişkən, günəş işığında stress hormonlarının səviyyəsini azaltmağa kömək edən və serotonin, dopamin və endorfinlərin istehsalını stimullaşdıran güclü biofotonlar var.
C vitamini bütün insanlar, xüsusən də, yaşlılar üçün lazımdır. İmmunitet sistemini dəstəkləyir və maddələr mübadiləsində fəal iştirak edir. Bolqar bibərində, sitrus meyvələrində, brokkoli, kivi, çiyə­lək və pomidorda çox olur.
B12 vitamini yaşlı insanların sağlamlığı üçün də çox vacibdir. Mədədə xlorid turşusunun ifrazının pozulması səbəbindən yeməkdən daha pis sorulur. Onun çatışmazlığı canlılığın azalmasına, şəxsiyyətdə psixoloji dəyişikliklərə və birləşdirici toxuma pozuntularına səbəb ola bilər.
2. Yeməkdə yaşlı bir insanın enerji xərclərini təmin edən kalori miqdarı olmalıdır.
İnsan nə qədər yaşlı olarsa, o qədər az kalori qəbul edər. Norma 1800 (qadınlar üçün) 2200 kkal (kişilər üçün) təşkil edir. Yaşlılıqda qida çatışmazlığı səbəbindən insanlar tez-tez artıq çəkiyə sahib olurlar və ya əksinə, qida çatışmazlığından əziyyət çəkirlər.
3. Qida ilə kifayət miqdarda maye qəbul edilməlidir.
Yaşlı insanların orqanizmində mayenin miqdarı metabolik məhsulların xaric edilməsindən asılıdır. Yoğun bağırsaqda seliyin miqdarının azalması və susuzlaşdırma ilə yaşlı insanlarda qəbizlik halları qeyri-adi deyil. Maye olmaması səbəbindən sidik sistemində problemlər də yaranır. Sidik daha konsentrə olur və lazım olduğundan daha az olur və böyrəklər çox işləməyə başlayır. Bu problemlərin qarşısını almaq üçün su, çay, meyvə şirələrələri və şorbalar vasitəsilə kifayət qədər maye qəbul etmək lazımdır. Qaynadılmış və ya buxarda bişmiş tərəvəz və meyvələr yemək də faydalıdır.
4. Yemək bişirərkən yeməklərə az miqdarda müx­təlif ədviyyatlar əlavə edə bilərsiniz və etməlisiniz.
Ədviyyatlar maddələr mübadiləsini sürətləndirir ki, bu da orqanizmin qida maddələrini daha yaxşı mənimsəməsinə kömək edir, həmçinin yeməyi dadlı edir və iştahanı artırır.
5. Pəhriz saxlamaq lazımdır.
İstənilən yaşda qida­lanmanın əsas qaydalarından biri rejimə riayət etmək­dir. Yaşlı bir insanın gündə 5 dəfə yemək yeməyi məsləhət görülür: səhər yeməyi, ikinci səhər yeməyi, nahar, günortadan sonra çay və şam yeməyi.
Milli.Az

Xəbərlər     Baxılıb: 956   Tarix: 25 avqust 2022
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Ən güclü təbii antibiotik: Udi hindi bitkisinin faydaları

Pandemiyada insanların immuniteti gücləndirən təbii məhsullara marağı da artdı. Bu qidalardan ən önəmlisi isə udi hindi bitkisidir. Udi hindinin faydaları saymaqla bitmir. Bəs udi hindi bitkisi nədir?. xəbər verir ki, ə

.

Faydalı kimi təqdim edilən 4 zərərli MƏHSUL

Ultra emal olunmuş qidalar haqqında düşünəndə ağlımıza ilk olaraq çips, qazlı içkilər, şirniyyatlar və ya sosislər gəlir. Lakin əslində bu siyahı daha genişdir və bəzən "sağlam" hesab etdiyimiz məhsullar belə b

.

Yatmazdan əvvəl qəbul edin: Yuxuda əzələ "çıxardacaqsınız"

Yatmazdan əvvəl qəbul edilən zülal sayəsində yatarkən əzələ inkişafı mümkündür. Alimlərin fikrincə, idman zalında saatlarla tərləməkdən əlavə, yatmazdan öncə bir stəkan kazein proteini içmək əzələlərin təmirini və böyüməsin

.

Gündəlik 5 saat yuxu yatanlar bu xəstəliyə daha çox tutulur

Gecə beş saatdan az yatmaq yaddaş və konsentrasiyanı zəiflədir, ürək-damar xəstəliklərinin, şəkərli diabetin, depressiyanın və piylənmənin inkişafına kömək edir. e- -a istinadən xəbər verir ki, bunu RİA Novosti ilə söhbətind

.

Bu bitkilər qarışqaları evdən uzaq tutacaq

Yaz və yay mövsümündə evlərdə qarışqa problemi daha tez-tez ortaya çıxır. Lakin bu kiçik həşəratların qoxulara qarşı həssas olduqları nəzərə alınarsa, bəzi ətirli bitkilərlə bu problemin qarşısını təbii və asan üsullarl

.

Piknikə gedəndə bu rəng paltarlar geyinməyin - Gənə yapışacaq

Piknik edərkən bəzi rəngli paltarları geyinməmək tövsiyyə olunur. xarici mətbuata istinadla xəbər verir ki, buna səbəb bəzi rəngli paltarların gənələri özünə çəkməsidir. Meşə gəzintiləri, pikniklər və açıq hava tədbirlər

.

Yayda üz dərisinə necə qulluq edək?

Yaz aylarının gəlişi ilə birlikdə dərimizin daha çox təmiz hava ilə təmasda olması, həmçinin günəş şüalarının güclənməsi, üz dərisində müxtəlif problemlərə səbəb ola bilər. Xüsusilə, səpgilər (pigment ləkələri) bəzi insanlard

.

Uşağınızda qaşınma, qızartı, səpki varsa, bu qidaları verməyin

Son vaxtlar uşaqlar arasında allergik reaksiyalar artıb. xəbər verir ki, dəri səpgiləri, qaşınma, qızarıqlıq, burun axması kimi əlamətlər bir çox valideynləri narahat edir. Bu simptomlarla ev şəraitində mübarizə aparmaq bəzə

.

Yuxunuzu ərşə çəkin: Çox yatmağın ZƏRƏRLƏRİ

Yuxu bədənin və zehinin yenilənməsi üçün vacibdir, lakin alimlər çox yatmağın da sağlamlığa mənfi təsir göstərə biləcəyini bildirirlər. Yuxu pozğunluğu və artıq yatma, xüsusilə uzun müddət davam etdikdə, müxtəlif ciddi sağlamlı

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az qis geyimləri 2025 gözəllik məhsulları toy gecesi moda lüğəti münasibətlər oxatan burcu geyim və aksessuarlar qaynana qu quşu bayatılar hamilelik faydalı bilgilər