Diabetik retinopatiya

Diabetik retinopatiyaDiabetik retinopatiya - gözün torlu qişasının şəkərli diabetlə zədələnməsi deməkdir.
Diabetik retinopatiya torlu qişa damarlarının keçi­ci­liyinin artmasından başlayaraq (qeyri-prolifera­tiv retinopatiya), sonradan damarların keçirmə qabiliy­yə­ti­nin pozulması (preproliferativ retinopatiya) ilə tədricən proqressivləşir və nəhayət, torlu qişanın ən ağır zədələnmə mərhələsi inkişaf edir - proliferativ retinopatiya.
Qeyri-proliferativ diabetik retinopatiyanın ən erkən əlaməti kiçik damarların genişlənməsi və damar divarının qabarması, yəni mikroanevrizmaların əmələ gəlməsidir. Dəyişikliyin səbəbi damar elastikliyini saxlayan hüceyrələrin ölümü və qalan hüceyrələr arasında möhkəm hüceyrəarası əlaqənin parçalanmasıdır. Bunun nəticəsi olaraq, damar keçiciliyi artır və diabe­tik retinopatiyanın əsas simptomlarından biri olan qansızmalar əmələ gəlir. Qansızmalar torlu qişanın müxtəlif sahələrində əmələ gələ bilər. Göz dibinin mərkəzi hissəsi zədələndikdə qansızmalar görməni əhəmiyyətli dərəcədə pisləşdirir.
Milli.Az ailehekimi.az-a istinadən bildirir ki, qansızmalarla yanaşı, ekssudasiya yarana bilər ki, bu zaman qanın müxtəlif komponentləri dəyişmiş damar divarından sızır. Bu cür patoloji proseslər ən kiçik damarlarda baş verdiyindən torlu qişanın, əsasən, mərkəzi hissəsi əziyyət çəkir.
Normal fəaliyyəti üçün torlu qişa şəffaf olmalıdır, xüsusən, görmə itiliyinə və rəng hissiyyatına cavabdeh olan mərkəzi hissəsində - makulada, hətta cüzi bulanıqlıq görmə qabiliyyətini azaldır. Bu vəziyyət makulyar ödem adlanır və diabetli pasiyentlərdə mərkəzi görmə qabiliyyətinin itməsinin əsas səbəbidir. Torlu qişanın başqa hissələrində damar sızması görməyə təsir etmir.
Makulyar ödem fərqli dərəcəli görmə pisləşməsi ilə müşayiət olunur: yüngül dumanlıq, daha qatı qaraltı, görünən əşyaların pozulması. Adətən, hər iki göz zədələnir, amma görmə fərqli dərəcədə pisləşə bilər. Hər iki gözün makulyar zonaları zədələnibsə, mərkəzi görmənin ikitərəfli itirilməsi səbəbindən xəstə çətinliklərlə üzləşə bilər. Patoloji proses bir gözü zədələyibsə, o biri göz uzun zaman sağlam qalırsa, adam uzun müddət problem yaşamır. Diabetik retinopatiyanın təhlükəsi də bundadır.
Diabetik makulyar ödemi müayinəsiz necə müəyyən etmək olar?
Torlu qişanın cüzi dəyişikliklərini belə aşkar etməyin ən doğru yolu Amsler torundan istifadə etməkdir. Torun əvəzinə adi damalı dəftər vərəqini də götürmək olar. 10 x 10 sm-lik kvadratı ayırıb mərkəzində nöqtə qoyun. Oxumaq üçün eynək taxın, bir gözünüzü yumun və daim həmin nöqtəyə baxın. Gözünüzü nöqtədən çəkmədən diqqət yetirin ki, bütün xəttləri düz və hamar, bütün damaları eyni ölçüdə görürsünüzmü, cizgilərin torlaşdığı, təhrif olunduğu ya itdiyi yerlər yoxdurmu. Digər gözü də eyni tərzdə yoxlayın. Hər hansı dəyişiklik aşkar etsəniz, yubanmadan həkimlə məsləhətləşin.
Bu test kifayət qədər məlumatlıdır, amma torlu qişanın yalnız makulyar sahəsindəki zədələnməni aşkar edir. Lakin diabetik retinopatiya qəddar xəstə­likdir: dəyişiklik yalnız torlu qişanın periferik hissəsində baş verirsə, təkcə ilkin mərhələdə deyil, proses artıq çox dərinləşən məqamda da heç bir simpto­matika izlənilmir. Bu səbəbdən Amsler toru testi oftalmoloji müayinəni əvəz etmir.
Makulanın işemiyası onun qan təchizatının kəskin pozulması deməkdir. Mərkəzi görmə qabiliyyəti kəskin və güclü pisləşir və demək olar ki, müalicə olunmur.
Sadalanan bütün dəyişikliklər qeyri-proliferativ diabetik retinopatiyanın əlamətləridir. Damarların keçirmə qabiliyyəti əhəmiyyətli dərəcədə pozulduqda preproliferativ retinopatiya mərhələsi başlayır.
Adekvat müalicə aparılmırsa, bu mərhələ prolifera­tiv retinopatiya mərhələsinə keçir. Bu mərhələdə neovaskulyarizasiya, yəni normada torlu qişada olmayan yenitörənən damarların əmələ gəlməsi, yaxud fibroz - patoloji birləşdirici toxumanın artması inkişaf edir. Yenitörənən damarların təhlükəsi natamam damar divarlarıdır, belə ki, tez-tez baş verən massiv qansızmalar ya torlu qişanın önündə yerləşir (preretinal), ya da şüşəvari cisimə nüfuz edir. Şüşəvari cisimə qansızma, yaxud hemoftalm görmə itiliyini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır, bərpası isə yalnız cərrahi müdaxilə yolu ilə mümkündür.
Yenitörənən damarların artması, daimi qansızmalar nəticəsində formalaşan güclü birləşdirici toxuma bir tərəfdən torlu qişaya, digər tərəfdən şüşəvari cisimi əhatə edən nazik pərdəyə birləşir. Birləşdirici toxuma yığılır, şüşəvari cisim büzüşərək torlu qişanı altdakı toxumalardan dartıb aralayır. Sonda diabetik retinopatiyanın ən ciddi fəsadı olaraq torlu qişanın traksion qopması baş verir. Torlu qişanın qopması ilə törənən korluq çox vaxt geriyədönməz olur.
Şüşəvari cisimə qansızma istənilən vaxt, amma daha çox gecələr baş verir. Bunun səbəbi arterial
təzyi­qin kəskin artması ola bilər, bəzən güclü fiziki
gərginlikdən sonra baş verir. Şüşəvari cisim qansızma­sının ən çox rast gəlinən simptomları gözlərin birdən-birə dumanlanması, görmə sahəsində torun, lentlərin, üzən ləkələrin əmələ gəlməsidir. Torlu qişanın laylan­masının əsas simptomu görmə sahəsində pərdə və ya kölgənin yaranmasıdır. Laylanma makulaya toxunubsa, kölgə düz göz önündə əmələ gəlir və görmə çox pisləşir.
Gözün iris qişasında patoloji yenitörənən qan damarlarının artması göz mayesi axınına əngəl törədir, gözdaxili təzyiq artır və neovaskulyar qlaukoma inkişaf edir. Əksər hallarda yüksək gözdaxili təzyiq geriyədönməz dəyişikliklər törədir, korluğa, hətta gözün məhv olmasına səbəb olur.
Milli.Az

Xəbərlər     Baxılıb: 1084   Tarix: 02 sentyabr 2022
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Ağciyəri qoruyan qidalar

Sərbəst radikalların ağciyər toxumasına verdiyi zərərin qarşısını ağciyərlərə faydalı qidalarla almaq mümkündür. Sitrus meyvələri, kivi, çiyələk və brokoli kimi C vitamini ilə zəngin meyvə və tərəvəzlər xüsusilə ağciyər üçü

.

ChatGPT-yə inandı, ölümlə üz-üzə qaldı - FOTO

İrlandiyada yaşayan 37 yaşlı Warren Tierney boğaz ağrılarına görə həkim getmək əvəzinə ChatGPT-yə müraciət edib. xəbər verir ki, süni zəka ona "heç bir problem yoxdur" cavabı verəndə Tierney həkimə getməyi təxir

.

Bu qədərdən artıq şokolad yemək olmaz - Endokrinoloqdan xəbərdarlıq

Böyüklərin gündə 25 qramdan artıq şokolad yeməsi zərərlidir. xəbər verir ki, bunu rusiyalı endokrinoloq Marqarita Belousova "gazeta"ya açıqlamasında bildirib. Onun sözlərinə görə şokolad təkcə dadına görə deyil

.

Siçanlar üzərində test edildi, indi də insanlarda yoxlayacaqlar - Alimlər görün nə tapdı

Beyində iştahı idarə edən hissə aşkarlanıb. xəbər verir ki, tədqiqat nəticələri Cell Reports jurnalında dərc olunub. BNST adlanan hissənin iştahı idarə etməsi aşkarlanıb. Araşdırmalara görə bu sahə həm dadı, həm də aclı

.

Qarnın tez-tez quruldaması xəstəlik əlaməti ola bilər - Açıqlama

"Əgər qarın qurultusu ilə yanaşı şişkinlik, ağrı, ürəkbulanma, qusma, ishal, qəbizlik, nəcisdə qan və ya rəng dəyişikliyi müşahidə olunarsa, bu, mədə-bağırsaq xəstəliklərinin əlaməti ola bilər". -ın məlumatına gör

.

Hər il 11 milyon insan bu xəstəlikdən ölür - Kimlər risk altındadır?

Yoluxucu xəstəliklər və klinik mikrobiologiya üzrə mütəxəssis Dr. Müberra Hraloğlu sepsisin ölümcül nəticələri barədə xəbərdarlıq edib. xəbər verir ki, onun sözlərinə görə, orqanizmin bakteriya, virus, göbələk və ya parazitləri

.

Hər kəsin istifadə etdiyi bu şampunlar riskli ola bilər

Son dövrlərdə saç boyası tərkibli şampunlara maraq artıb. Bir çox insan saçlarını həm tez, həm də rahat şəkildə rəngləmək üçün bu məhsullara üstünlük verir. xəbər verir ki, xarici mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, bu ti

.

Yuxunun həyatımıza təsiri

Uğurlu insanların enerjili və məhsuldar günə başlamalarının sirri düzgün yuxu rejimində və erkən oyanmaq vərdişində gizlənir. Səhər vaxtında oyanmaq təkcə günə sürətli başlamaq deyil, həm də sağlam həyat və diqqət üçün vacibdir

.

Bu kişilərin uşağı olmur - Açıqlama

"Son illərdə kişilərin reproduktiv sağlamlığında geriləmə qeydə alınıb. Əgər ötən əsrin ortalarında normativ göstərici 1 millilitr mayedə 40 milyon spermatozoid idisə, bu gün alt hədd 13 milyona düşüb. Sağlam hüceyrələri

turlar.az

həkim məsləhəti geyim şəkilləri yay geyimləri 2025 valideynə məsləhət bürclərin sevgi cədvəli cinsi heyat sevgi ve seks kosmetika xərçəng bürcü kahfe fali azerbaycanli is adami amerikada gullelendi xanim az veten haqqinda atalar sozu