İştahasız uşaq. SƏBƏBLƏR VƏ PROBLEMİN HƏLLİ

İştahasız uşaq. SƏBƏBLƏR VƏ PROBLEMİN HƏLLİİştah nədir? Bu insanda ac olduğu zaman yemək yeməyə olan həvəsidir.
Tam nevroloji sağlam uşaqlarda iştahasızlıq 25%, nevroloji problemi olan uşaqlarda isə 80% hallarda rast gələ bilir. Aşırı iştahasızlıq anoreksiya adlanır. Uşaqlarda ən çox 6-36 ay arasında rast gəlinir.
İştahasızlıq - uşağın böyümə və inkişafı üçün lazım olan qidalardan hər hansı səbəbə görə imtina etməsidir. Bəs bu səbəblər nədir? Ümumiyyətlə uşaqlarda 1-2 % hallarında ciddi iştahasızlıq səbəbləri vardır.
Risk faktorları bunlardır:
- vaxtından əvvəl doğulma
- ailədə ilk uşaq
- nevroloji və və ya anatomik problemlərin olması
- işləyən ana-atanın olması
- düzgün olmayan qidalanma
- baxımın düzgün olmaması
- ailə içi psixoloji problemlərin olması.
İştahasızlıq səbəbləri bu cür sıralamaq olar: orqanik, psixoloji, qidalandırma xətaları.
Orqanik: İştahasızlığın səbəbi mədə-bağırsaq sisteminin xəstəlikləri (kəskin qastroenterit, ishal, qastroezofaqal reflü və s.), onların patologiyaları ola bilər. Məsələn, udma aktının normal olmaması, ağızda yaraların və çürük dişlərin olması və s.
Xroniki xəstəlikər, məsələn vərəm zamanı uşaqda iştahasızlıq ola bilər.
Uşaqda dəmir defisitli anemiyalar zamanı "grelin" adlı maddənin sintezinin pozulması nəticəsində iştahasızlıq əmələ gəlir. Bu defisiti aradan qaldırdıqda isə iştahasızlıq şikayəti də aradan qalxmış olur.
Psixoloji: Qidalanmaya təsir edən hər hansı bir mental xəstləliklər (autizim, bəzi psixi xəstəliklər).
Qidalandırma xətaları: Sadə də olsa bəzi səbəblər vardır ki, onlar məhz iştahsızlığı yarada bilər. Məsələn, ananın uşağı zorla yedirtməsi, daima onun ağzının kobud şəkildə silinməsi, vaxtından əvvəl qatı qidalara başlanması, aşırı cəza verilməsi və ya qiymətləndirilməsi.
Uşaq tərəfdən hansı səbəblər ola bilər:
- hələ bu kimi qidalanma üçün tam inkişaf etməməsi,
- "neofobi" - hər hansı yeni qidanı qəbul etməkdən imtina,
- travmatik qida verdikdən sonra uşaqda əmələ gələn qaşıq qorxusu,
- uşağın hədsiz dərəcədə aktiv və ya fikrinin dağınıq olması.
Ümumiyyətlə yemək verən zaman uşağa görə davranmaq lazımdı. Belə ki, adi uşaqda bu şikayətlər yoxdur. Onlar aktivdirlər  və xəstələndikdə və ya hər hansı narahatçılıqları olan zaman iştahasızdırlar.
Çox hərəkətli uşaq. Onlar gün ərzində 2 dəfə yaxşı yeyib sonrakı hallarda isə az yeyirlər. Buna görə narahat olmaq lazım deyil.
Çox qapalı uşaqlar isə sevdikləri tərəfindən yedizdirilmələrini istərlər və qidaya qarşı çox seçicidirlər.
Diqqət əksikliyi olan uşaqlar. Onlar səssiz və sakit şəraitdə yeməyi sevirlər.
Əgər uşaq yeməyə qarşı seçicidirsə, onun da dərmanı yoxdur.
Bundan başqa uşaqlarda iştahasızlığa səbəb kimi səliqəsiz yemək yemə, televizorla yedirtmə, səs-küylü şərait, yeməyin hədsiz duzlu, istiotlu olması, böyük qaşıqla, kobud yedirdilməsi və s. göstərilir.
Uşaqda əlavə qidaya keçən zaman mütləq oturma, udma, bağını dik tutma kimi funksiyaları yerinə yetirməlidir.
1 yaşa kimi uşaqlarda son illərdə "neofobi" deyilən bir hal qeyd edilir. Hansı ki, bu halda yeni qidaları uşaq qəbul etmir və ya etmək istəmir. Bu haldan qorxmaq lazım deyil. Zamanla uşaq bu hala alışacaqdır.
Uşağın boyu və çəkisi normalara uyğundursa, o zaman uşağın yediyi ona yetir. Ümumiyyətlə yersiz verilən vitaminlərdən qaçmaq lazımdır. Belə ki, bu zaman onların toksiki təsiri də qeyd edilir. Bundan əlavə fol turşusu və niasin preparatlarının verilməsi də uşağın iştahanı normallaşdıra bilər. Lakin sonradan yenə əvvəlki vəziyyətə qayıdacaq.
Sizin uşaqlara sevə-sevə verdiyiniz vitaminlər ağır xərçəng xəstəliyi zamanı əmələ gələn kaxeksiya üçün nəzərdə tutulmuşdur. Məsələn, omega3,  siproheptadin, megestral asetat və s. kimi tərkibli  dərmanlar bu siyahıya aiddir.
Niasin adlı "iştaha açıcı" dərmanın isə çox istifadə edildikdə uşaqda 2-ci tip şəkərli diabetin əmələ gəldiyi sübuta yetirilib.
İştaha açıcı qidalara acı bibər, istiot, adaçayı, nanə, darçın, qırmızı bibər aiddir.
Uşaqlarda iştahasızlıq olduqda mütləq 1-ci növbədə orqanik və psixolojik səbəblər aradan qaldırılmalıdır. Əgər bu səbəblər qeyd edilmirsə, onda digər səbəblərini araşdırmaq və aradan qaldırmaq lazımdır. İşatahaaçıcı dərmanlardan istifadə edilməməlidir!!!
Dr. Gülnar Abdullayeva
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 998   Tarix: 28 dekabr 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

"Samaqon" korluğa səbəb ola bilər"

"Evdə hazırlanmış spirt korluq və ölümlə nəticələnə bilər". xəbər verir ki, həkim-qastroenteroloq Vladimir Neronov evdə hazırlanmış spirtli içkilərin, xüsusilə samaqonun metanol səbəbindən ciddi təhlükə yaratdığın

.

Qəfil yemək istəyi xərçəngin əlaməti ola bilər - DİQQƏT

Britaniyalı alimlər qəfil yemək istəyinin bəzi xərçəng növləri ilə əlaqəli ola biləcəyini açıqlayıb. xəbər verir ki, "Daily Mail" qəzetinin yazdığına görə, şokolad, pizza və ya limon kimi qidalara ani həvəsin yaranmas

.

Ölkədə xəstəxanalara müraciətlərin sayı artdı

Son günlər ölkəmizdə havaların soyuması ilə öskürək, qızdırma və boğaz ağrısı şikayətləri ilə xəstəxanalara müraciətlərin sayı artıb. . Bəs bu hallar sadəcə mövsümi qripdir ya aktiv virus dalğasıdır? . xəbər verir ki, həkimləri

.

Siçanlar üzərində test edildi, indi də insanlarda yoxlayacaqlar - Alimlər görün nə tapdı

Beyində iştahı idarə edən hissə aşkarlanıb. xəbər verir ki, tədqiqat nəticələri Cell Reports jurnalında dərc olunub. BNST adlanan hissənin iştahı idarə etməsi aşkarlanıb. Araşdırmalara görə bu sahə həm dadı, həm də aclı

.

Ağciyəri qoruyan qidalar

Sərbəst radikalların ağciyər toxumasına verdiyi zərərin qarşısını ağciyərlərə faydalı qidalarla almaq mümkündür. Sitrus meyvələri, kivi, çiyələk və brokoli kimi C vitamini ilə zəngin meyvə və tərəvəzlər xüsusilə ağciyər üçü

.

Bu kişilərin uşağı olmur - Açıqlama

"Son illərdə kişilərin reproduktiv sağlamlığında geriləmə qeydə alınıb. Əgər ötən əsrin ortalarında normativ göstərici 1 millilitr mayedə 40 milyon spermatozoid idisə, bu gün alt hədd 13 milyona düşüb. Sağlam hüceyrələri

.

Qalıcı dırnaq boyalarının tərkibi və potensial zərərləri nələrdir?

Qadınlar arasında getdikcə populyarlaşan qalıcı dırnaq boyaları estetik görüntüsü və uzunmüddətli qalması ilə üstünlük təşkil etsə də, sağlamlıq baxımından müəyyən risklər daşıyır. Bəs hansı riskləri var?. xəbər verir ki

.

Böyrəkləri gücləndirən təbii qida – Hər gün 1 ovuc yeyin

Böyrək sağlamlığını qorumaq həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. xəbər verir ki, araşdırmalar göstərir ki, bəzi təbii qidalar böyrəkləri gücləndirir və daş əmələ gəlməsinin qarşısını alır. Antioksidant zənginliyi

.

Boynunuz səhərlər niyə ağrıyır? - Bu xəstəliyin xəbərçisidir

Səhər oyananda boyun ağrısı kifayət qədər yayılmış problemdir və bir neçə əsas səbəbdən qaynaqlana bilər:. Yatış pozası - Yanlış yastıq hündürlüyü və ya sərtliyi, boynun düzgün dəstəklənməməsi əzələlərin gərilməsinə və ağrıy

turlar.az

kosmetika mehsullari yay kolleksiyasi gelinlikler neyrosirkulyator distoniya geyim və ayaqqabılar azad qadin günay musayeva kosmetika sanama atalar sözləri sevda azerbaycan hədəfi olmayan gəmiyə heç bir külək kömək edə bilməz