Xaşxaş haqqında

Xaşxaş haqqındaXaşxaş ot bitkisi olub xaşxaşkimilər fəsiləsinə aiddir. Bu bitkinin birillik və ikiillik növləri var. Onun kökü yaxşı inkişaf edir, amma bəzən kökü zəif inkişaf etmiş növlərinə də rast gəlinir. Xaşxaş bitkisindən ağ və ya narıncı rəngdə süd ifraz olunur. Xaşxaşın yarpaqları uzunsov və zərif tüklü olur. O tək, iri, qırmızı və ya sarı rəngdə çiçək açır. Xaşxaşın çiçəkləri laləyə bənzəyir. Onun qırmızı ləçəklərinin üstündə nazik sapabənzər qara xəttlər olur və ləçək boyu uzanır. Çiçəkləri töküldükdən sonra düyməyəbənzər bənzər dairəvi artım əmələ gəlir və bunun içərisində 3-25 ədəd xaşxaş toxumu ola biir. Bu çiçək həşəratlar vasitəsilə tozlanır. Onun bəzi növləri öz-özünə tozlanmaq qabiliyyətinə malikdir, bəzən toxumları özü ətrafa səpələnərək çoxala bilir. Xaşxaş subtropik, mülayim və bəzən soyuq bölgələrdə yetişə bilir. Əksər hallarda isə xaşxaş nəmlik olmayan yerlərdə daha yaxşı yetişir.  Xaşxaşın ən geniş yayılmış növlərinə aşağıdakılar aiddir:
* Papaver rhoeas - özüyetişən xaşxaş növüdür və sahələrdə, yol kənarlarında bitir.
* Papaver onentale - şərq xaşxaşı sayılır, meşələrdə, subtopik Alp bölgələrində, əsasən də Qafqazda bitir.
* Papaver nudikaule - ən çox Şərqi Sibirdə, Altayda və Orta Asiyada bitir.
Xaşxaşı çiçəkləri tökülüb, baş hissəsində düyməyəbənzər hissəsi əmələ gələn zaman toplayırlar. Toplanmadıqda həmin hissə özü quruyur və ətrafa toxumlarını tökür. Bunun baş verməsini istəmədikdə isə xaşxaşın baş hissəsini götürüb toxumlarını kərarda yığmaq lazımdır. Toxumlarının kənarlara sıçramaması üçün isə həmin hissədən kiçik bir dəlik açıb, toxumları kağızın üstünə yığmaq lazımdır. Xaşxaş kolunun qurutmaq istədikdə onu isti havada altaçıqdan asmaq lazımdır. Xaşxaşın yetişdirilməsində Çexiya birinci yerdə durur. Sonrakı yerləri isə Türkiyə, Fransa, Almaniya, Macarıstan, Avstrya, Rumunya, Niderland, Fələstin, Serbiya tutur.
Xaşxaşın faydalı və müalicəvi xüsusiyyətləri
Müxtəlif məqsədlərlə bitkinin müxtəlif hissələrindən istifadə edirlər.
Qida sənayesində xaşxaşın xırda toxumlarını müxtəlif şirniyyatların üstünə səpirlər. Ən çox da onun toxumları çörək məmulatlarının üstünə səpilir. Bu qidalara xüsusi dad və qoxu bəxş edir. Xaşxaş toxumunun tərkibində 60% yağlar, zülallar və müxtəlif növ şəkər var. Onun ləçəkləri C vitamini, 20-yə yaxın alkoloid, flavonoid, antosianlar, qlükozidlər və təbii turşularla zəngindir. Bu bitkinin tərkibində çoxlu miqdarda opium vardır ki, bu da güclü narkotik sayılır. Qədim zamanlarda xalq təbabətində xaşxaşın bütün hissələrindən istifadə edilib. Onun kökündən hazırlanmış dəmləmə sinir düyünlərinin iltihabi xəstəlikləri zamanı, baş ağrılarında istifadə edilib. Bəzən ondan qurd əleyhinə müalicə vasitəsi kimi də istifadə edilib. Bronxitin müxtəlif formalarının müalicəsi zamanı da xaşxaş kökünün dəmləməsindən geniş istifadə edilib.
Oynaq ağrıları zamanı xaşxaş bitkisinin dəmləməsini kompres şəklində ağrıyan nahiyəyə qoymaq sakitləşçdirici təsir göstərir.
Xallardan xilas olmaq məqsədilə uzun müddət xalın üstünə xaşxaş dəmləməsini kompres şəklində qoyub bağlamaq xalın həcminin kiçilməsinə səbəb olur.
Körpə xaşxaşın toxumlarının və ya zoğlarının şirəsini sıxıb içdikdə orqanizmdə aşağıdakılar baş verir:
* orqanizm sakitləşir
* ağrılar azalır
* stress aradan qalxır
* yuxu normallaşıdr
* qəbizlik aradan qalxır.
Balla xaşxaşın qarışımımından dadlı maddə alınır. Bu maddə orqanizm üçün çox faydalıdır.  Xaşxaş insan orqanizminə sakitləşdirici, yuxugətirici və rahatlaşdırıcı təsir bağışlayır. O orqanizmi bir çox ağrılardan xilas edir.
Xaşxaşin zərərli və təhlükəli xüsusiyyələri
Müalicə məqsədilə xaşxaşdan istifadə etmək istədikdə mütləq həkimlə məsləhətləşmək lazımdır. Xaşxaşın tərkibindəki opium asılılıq yarada bilir, çünki güclü narkotik sayılır. Həkimlər xaşxaşdan qida və ya müalicə məqsədilə istifadə edənlərə sükan arxasına oturmağı məsləhət bilmir. Ondan hazırlanmış preparatlardan yaşlıların və 2 yaşına qədər uşaqların istifadə eləməsi tövsiyə edilmir. Xaşxaş yetişdirmək qadağandır və bununla məşğul olanlar cinayət məsuliyyətinə cəlb olunurlar.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1396   Tarix: 20 sentyabr 2020
f Paylaş


xidmetler

Oxşar xəbərlər

.

İsti havalarda bu məhsulları yemək təhlükəlidir

Yayda əksər insanlar "soyuq" yeməklərə üstünlük verir, lakin bu yanaşma xüsusilə qastrit, pankreatit, xolesistit və mədə-bağırsaq traktının digər xroniki xəstəlikləri olan xəstələrdə sağlamlıq problemlərinə səbə

.

Tez-tez kabus görmək insanı vaxtından tez qocaldır

Yeni elmi araşdırma tez-tez kabus görən insanların daha tez yaşlandığını və 70 yaşına çatmadan ölüm riskinin üç dəfə artdığını üzə çıxarıb. xəbər verir ki, bu nəticəyə Birləşmiş Krallıq Demans Araşdırma İnstitutu və "Imperia

.

Yayda makiyajın uzun müddət qalması üçün bu sirləri bilməlisiz

akiyajın gün ərzində axmaması və pozulmaması üçün düzgün tətbiq və baxım üsulları çox önəmlidir. Xüsusilə yay aylarında istilik və nəmlik səbəbindən makiyajın qalıcı olması daha da çətinləşir. xəbər verir ki, mütəxəssislə

.

Meteohəssas insanlar üçün PROQNOZ

Sabahın tibbi-meteoroloji proqnozu açıqlanıb. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən -a verilən xəbərə görə, iyunun 30-da Abşeron yarımadasında xəzri küləyinin arabir güclənəcəyi gözlənilir ki, bu da əksər meteohəssas insanla

.

Yeni pandemiyanın astanasındayıq - İki ölümcül virus aşkar edildi

Çin alimləri yarasalarda əvvəllər məlum olmayan 20 yeni virus aşkarlayıblar. Onlardan bəzilərinin ölümcül Nipah və Hendra virusları ilə eyni virus ailəsinə aid olduğu bildirilib. xəbər verir ki, tədqiqat Yunnan vilayətind

.

Azərbaycanda ucuz kondisioner bazarı – onları yataq otağına qoymayın

Yayda hamımız sərinlik axtarır və kondisioner qayğısına düşürük. Maraqlıdır, Azərbaycanda kondisioner bazarında keyfiyyətli və keyfiyyətsiz modellər hansılardır? Ucuz malların yaratdığı potensial təhlükələr və kondisioneri

.

Xərçəngin bu növü Y nəslinin yeni kabusuna çevrilib

Son illərdə daha çox gəncdə rast gəlinən aqressiv xərçəng növü - apendisit xərçəngi - tibb mütəxəssislərini ciddi narahat edir. Bu xəstəliyin dəqiq səbəbi hələ müəyyən edilməyib, lakin yayılma sürəti narahatedici səviyyəy

.

Uşağın boyunu, göz rəngini əvvəldən seçmək mümkün olacaq

ABŞ-də yerləşən şirkət süni mayalanma yolu ilə əldə edilən embrionlar üzərində genetik analiz apararaq valideynlərə "daha sağlam və üstün körpə" seçmək imkanı yaradan yeni texnologiyanı təqdim edib. xəbər veri

.

Alimlər qoxunun xoş və ya xoşagəlməz olmasına beynin necə qərar verdiyini kəşf ediblər

UF Health-in yeni araşdırması bəzi qoxuların niyə iyrənc olduğunu və beynin onlara necə emosional reaksiya verdiyini izah edir. Mikrodalğada sobada bişirilən balıq təkcə mətbəxdə qalıcı bir qoxu deyil, həm də xoşagəlməz xatirələ

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az toy makiyaji sekilleri hamilelikde qidalanma geyim necə seçməli hicab dirnaq berkiden maskalar zirincin faydasi qonag otagi dizayni sağlıq şebnem tovuzlu novruz bayramına aid novruza aid hakisdalar rus dilini öyrənək