Ədviyyatların insan sağlamlığı üçün XEYİRİ VƏ ZƏRƏRİ

Ədviyyatların insan sağlamlığı üçün XEYİRİ VƏ ZƏRƏRİƏdviyyatlar yemək və şirniyyatlara xüsusi dad, xoş iy, bəzən də rəng vermək üçün istifadə olunur. Onlar insan orqanizmi üçün çox faydalıdır. Dünyada ən çox ədviyyat istifadə edilən ölkə Hindistan və Türkiyədir. Onların insan orqanizminə faydaları müxtəlifdir. Məsələn, immuniteti gücləndirir, maddələr mübadiləsini sürətləndirir, həzm sistemini tənzimləyir, ürəyə faydalıdır, orqanizmin şəkər istəyini azaldır, köp və həzm şikayəti olanlara müsbət təsir edir və sair. Ədviyyatların ən faydalı xüsusiyyətlərindən biri də antioksidan təsir göstərmələridir.
Azərbaycanın Qida Təhlükəsizliyi Agentliyindən Milli.Az-a verilən məlumata görə, ölkəmizdə ən çox istifadə edilən ədviyyatların həm faydası, həm də ziyanları var. Həmin ədviyyatları təqdim edirik:
Qırmızı bibər
Qırmızı bibərə acılıq verən içərisində olan "Capsaicin" maddəsidir. O maddələr mübadiləsini sürətləndirərək arıqlamağa kömək edir. Ekstraksiya sisteminə müsbət təsir göstərən qırmızı bibər, eyni zamanda qrip və soyuqdəymə zamanı xəstəliyi yüngülləşdirir. İngiltərədə aparılan araşdırmalar nəticəsində qırmızı bibərin orqanizmin xərçəng xəstəliyinə müqavimətini gücləndirdiyi də müəyyən edilib.  Ekzema və ürək-damar çatışmazlığından əziyyət çəkən insanların bu ədviyyədən mümkün qədər istifadə etməmələri tövsiyə olunur.
Qara istiot
Qara istiot ölkəmizdə ən çox istifadə edilən ədviyyatlardan biridir. O qrip, soyuqdəymə kimi xəstəliklərə qarşı müqaviməti artırır. Gün ərzində normadan artıq istifadə ateroskleroz xəstəliklərinə səbəb ola, orqanizmdə təzyiqin qeyri-stabil hal almasına gətirib çıxara bilər. Bununla yanaşı, mədə ağrılarından əziyyət çəkən insanların istifadə etməsi tövsiyyə olunmur.
Kəklikotu
Bu ədviyyat növü əsasən ət yeməklərində istifadə edilir. Həzm prosesini yaxşılaşdırır. Mədəni rahatlaşdırır və köp yaranmasının qarşısını alır. Kəklikotu qanda xolesterol səviyyəsini tənzimləmə xüsusiyyətinə də malikdir.
Adi cirə (kimyon)
Adi cirə xüsusilə süd verən analara müsbət təsir göstərir. Süd ifrazını artırır və körpənin kopünü azaldır. Bu ədviyyat növündən normadan artıq istifadə edildiyi təqdirdə insanda yorğunluq yarada, həmçinin görmə pozğunluğuna gətirib çıxara bilər.
Nanə
Həzmsizliyi aradan qaldırır və ürək bulanmaları azaltmağa kömək edir. Nanə stressi götürür, insanı rahatlandırır. Həmçinin yay-qış aylarında çay kimi istehlak edilə bilər. Boğaz ağrısı üçün də faydalıdır.
Zəncəfil
Bədəndə adrenalin ifrazını və enerjini artırır. Soyuqdəymənin müalicəsinə müsbət təsir göstərir. Tərkibindəki sink cinsi aktivliyi artırır.
Darçın
Darçın insulin hormonuna təsiri ilə qan şəkərini tənzimləyir. O orqanizmi şlaklar, toksinlər, sərbəst radikallardan və qurdlardan təmizləyir, hətta xərçəng əleyhinə təsiri var. Meyvələrin üzərinə bir çay qaşığı darçın səpib yedikdə maddələr mübadiləsini sürətləndirir.
Sarıkök
Mədə xorasına qarşı faydalıdır. Xolesterinin səviyyəsini aşağı salır. Sarıkök alzeymerə yaxalanmaq riskini azaldan ən təsirli vasitələrdən biridir.
Ardıc
Bu ədviyyatın normadan artıq istifadəsi böyrəklərin fəaliyyətində bir sıra fəsadlara yol aça, habelə hamilə qadınlarda uşaq düşməsi riskini artıra bilər.
Zəfəran
Normadan artıq istifadəsi toksiki təsirə səbəb olur.
Sumaq
Normadan artıq istifadə maddələr mübadiləsini zəiflədə, qəbizliyə səbəb ola bilir.
Araşdırmalar göstərir ki, yeməklərə ədviyyat əlavə edilməsi duzdan istifadəni azaltma yollarından biridir. Belə ki, Amerika Ədviyyat Ticarətçilər Birliyinin (ASTA) məlumatına görə, qidalarda qara bibər, sarımsaq tozu, adi cirə, razyana, zəncəfil, keşniş və reyhan, şüyüd kimi quru otlardan duzun ləzzətini təmin etmək üçün istifadə edilə bilər.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, ədviyyatların orqanizmə faydaları ilə yanaşı əks təsiri də mümkündür. Belə ki, qida rasionunda normadan artıq istifadəsi insan sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Ədviyyatların əsasən 5-10 qramdan artıq istifadəsi normadan artıq hesab olunur və insan sağlamlığı üçün təhlükələr yarada bilər.
Bunlara misal olaraq adaçayı və darçın normadan artıq istifadə edildikdə sancılara səbəb olur, eləcə də sedativ xüsusiyyətlərə malik mixək insanda yorğunluq yaradır. 
Növ zənginliyi ilə seçilən ədviyyatları qorumaq üçün onları düzgün şəraitdə 20°C temperaturda, nisbi rütubəti 75 faizdən çox olmayan yerlərdə saxlamaq lazımdır. Onların saxlanma müddəti məhsulun istehsal vaxtından asılı olaraq bir ili keçməməlidir. 
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1398   Tarix: 11 aprel 2021
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Qara istiotun bilmədiyimiz FAYDALARI

Biz qara istiotu mətbəxdə adi bir ədviyyat, duzun daimi yoldaşı kimi qəbul etməyə öyrəşmişik. Amma bilirdinizmi ki, bu sadə ədviyyatın əhəmiyyətli müalicəvi potensialı da var?.  xəbər verir ki, qara istiot sağlam həyat tərz

.

Dərinin qocalmasını ləngidən vitamin açıqlandı

Yapon tədqiqatçıları C vitamininin dərinin qocalmasını necə ləngidə biləcəyini kəşf ediblər: o, genetik mexanizmlərə təsir edərək dəri hüceyrələrinin böyüməsi və yenilənməsinə cavabdeh olan genləri aktivləşdirir. . -a istinadə

.

Valideynlərin stressdən qurtulmasına neçə uşaq kömək edir? - İdeal say tapıldı

Uzun müddətdir ki, bir və ya maksimum iki uşağa sahib olmaq daha sakit, idarəolunan və uğurlu valideynlik yolu kimi qəbul olunurdu. Lakin elmi araşdırmalar göstərir ki, əslində ən az stresslə yaşayan və ən xoşbəxt ailələ

.

Qarpızı pendir yox, bununla yeyin - Faydaları

İsti yay günlərinin vazkeçilməz ləzzəti qarpız və ağ pendirdir.  xəbər verir ki, mütəxəssislərin fikrincə, qarpızın çox hissəsi sudan ibarət olsa da, yüksək glisemik indeksə malik olduğu üçün qan şəkərini sürətlə artıra bilir

.

Yuxuda sevişmək nəyə yozulur?

Yuxular hələ də sirri açılmayan qaranlıqla dolu dünyadır. Yuxu əsrlərdən bəri araşdırılan, həm alimlərin, həm də mistika ilə məşğul olanların cavabını tapmaq istədiyi tapmacadır. Fərqli və rəngarəng yuxular bəzən də cinsəlikl

.

Çinlilərin zəka artıran səhər YEMƏYİ - Sirri bu imiş

Tanınmış daxili xəstəliklər və kardiologiya mütəxəssisi Prof. Dr. Canan Karatay zəka inkişafını dəstəkləyən səhər yeməyi ilə bağlı yeni açıqlaması ilə gündəmə gəlib. xəbər verir ki, onun sözlərinə görə, zəkanın açarı "yumurtadır"

.

Bu ucuz tərəvəzi yesəniz, viaqraya ehtiyacınız olmayacaq - həkim açıqladı

Britaniyalı həkim Maykl Mosli azərbaycanlıların da sevimli tərəvəzlərindən biri çuğundur haqqında danışıb. .  bildirir ki, onun sözlərinə görə, bu kök tərəvəz qan dövranını yaxşılaşdıran təbii xassələri sayəsində viaqray

.

Azərbaycanda 1 yaşadək uşaqlar ən çox bu səbəblərdən ölür

Azərbaycanda bir yaşadək uşaqlar arasında ölüm halları azalıb. -ın Dövlət Statistika Komitəsindən əldə etdiyi məlumata görə, 2024-cü ildə 1420 körpə həyatını itirib. Belə ki, 2023-cü ildə bu rəqəm 2039 olub. Ötən il körpələ

.

Kimlərə yumurta yemək olmaz?

Yumurta çox faydalı qida olsa da, bəzi insanlar üçün sağlamlıq baxımından riskli ola bilər. Aşağıdakı hallarda yumurta yemək məsləhət görülmür və ya ciddi nəzarətlə qəbul edilməlidir:. Yumurta allergiyası olanlar. Ən ço

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az qadin dunyasi qadın geyimi geyim şəkilləri vetene aid bayatilar kartof qizartmasi hazirlanmasi 1 hefteye 5 kq ariqlamaq maraqlıdır hakistalar kurtlar vadisi xerçeng xanim az zencefil