Qəbilə qadınlarının həyatı
"Əgər valideyinlərinə sənin üçün 20 keçi veriblərsə, zəhmət olmasa ərinə yaxşı arvad ol, əks halda o, öküz tələb edərək səni atanın evinə qaytara bilər".
Onun adı Littodur, 31 yaşı var. O, Cənubi Efiopiyanın Omo vadisindəki Karo qəbiləsindədir.
Littonun dilindən dünyanın ən ucqar hisələrindən olan bir qəbilə qadınlarının həyat tərzi ilə yaxından tanış ola bilərsiniz.
Ərə getmək üçün əri sevmək heç də vacib deyil. Hətta onu əvvəlcədən görmək də hər qıza nəsib olmur.
"Əgər valideyinlərinə sənin üçün 20 keçi veriblərsə, zəhmət olmasa ərinə yaxşı arvad ol, əks halda o, öküz tələb edərək səni atanın evinə qaytara bilər".
Səhər-səhər kofe hazırlamaq – ailə həyatının ən vacib anı səhərdir, çünki kişinin günü həmin andan başlayır , kişinin evə nə qədər pil gətirməsi onun səhər necə qalxmasından asılıdır.
Mən fikirləşirəm ki, dünyadakı bütün qadınlar öz ərlərini qiymətləndirməli və hörmət etməlidirlər, yəni həyat bunsuz mümkün deyil.
Mən ətrafa, öz qəbiləmin torpaqlarına baxarkən, mənim ürəyim darıxır: çünki əsas sahələri ağ adamlar mənimsəyirlər. Onlar bu sahələrdə qarğıdalı və pambıq yetişdirirlər ki, ondan bizə heç nə qalmır. Axı bu bizim torpaqlarımızdır!
İndi bizim torpaqlarımıza yadellilər gəlib və biz özümüzü təhlükədə hiss edirik. Onlar bizim torpaqlarımızı əlimizdən alırlar, biz də öz torpaqlarımızdan köçməyə məcburuq, çünki bizə mal-qaramızı otarmağa və əkinçilik etməyə yer lazımdır. Bu da qonşular arasında münasibətlərin korlanmasına, hətta ölümlə nəticələnən davalara da gətirib çıxarır.
Bizdən nə isə almağa cəsarət edən şəxs öldürülməlidir.
Bizim tayfadan kifayət qədər az adam qalıb: biz onsuz da qonşu hamar və bena tayfaları kimi çoxsaylı deyilik. Bizim öz dilimiz və öz adətlərimiz var. Biz din xadimlərimizin və əcdadlarımızın ruhlarını yad edirik.
Həftədə bir dəfə bazara gedirəm. Orada özüm düzəltdiyim bəzək əşyalarını satıram. Qazındığım pullar isə pendir, yağ, tütün və buğda alıram. Sonra isə çörək bişirirəm.
Qonşu qadının yaxın vaxtlarda əri ölüb. Qadın onu düz evin içərisində dəfn edib, üzərini isə dəri ilə örtüb. O, inanır ki, onun ərinin ruhu evini qorumaqda davam edəcək. Şəxsən mən özüm ölmüş insanın evin içərisində dəfn olunmasının tərəfdarı deyiləm. Məncə onu bayırda dəfn etmək yaxşı olardı.
Bütün qadınlar gözəl olmaq istəyirlər. Biz özümüzü çiçəklər və müncuqlarla bəzəyirik. Mən fikirləşirəm ki, biz çox qonşularımızdan gözəlik.
Əgər hamar tayfasından olan qadın karo tayfasına ərə gə, o karolu olur, ancaq o, saç düzümünü qoruyub saxlaya bilər.
Burada hər şeyi demək olar ki, qadınlar edir: ərinə qulluq edir, evə baxır, uşaqlarını böyüdür- kişilər isə kəndi qoruyur və mal-qara otarırlar.
Kişilər üçün qadın işi görmək ayıb hesab edilir.
Burada belə hesab olunur: əgər sənin 1-2 keçin varsa, sən çox kasıb hesab olunursan və heç kim öz qızını sənə verməyəcək. Əgər sənin 100 keçin və inəyin varsa, sən varlı kişi hesab edilirsən və istədiyin qadınla evlənə bilərsən.
Sevgi? Sevgi nədir?
Zümrüd Cavadova
f Paylaş