"Çin restoranı" sindromu

"Çin restoranı" sindromunu qida dadlandırıcılarına qarşı allergiya kimi də qəbul etmək olar.
Son illər Çin mətbəxinin pərəstişkarları artdığına görə həmin sindroma tutulanların sayı da çoxalıb. Çin yeməklərindən dadanlarda bəzən baş ağrıları, dəri solğunlaşması və ya üzdə qızarma, tərləmə və ürəkdöyünmə əlamətləri yaranır.
İlk dəfə keçən əsrin 60-cı illərində aşkar olunan sindromun daha ağır formalarında astmatik tutmalar, hətta əl və ayaqların tamamilə keyiməsi də olur. Əgər Çin mətbəxinin xörəyi və ya hər hansı hazır qidaları qəbul edərkən dodaqlar ətrafında yanma və keyimə yaranırsa həmin sindromdan şübhələnmək lazımdır. Əhalinin təxminən 30 faizində həmin sindroma rast gəlinir və simptomlar adətən 20-60 dəqiqə çəkir.
Tədqiqatçılardan bəziləri "Çin restoranı" sindromunun əmələ gəlməsini ilk əvvəl mononatrium qlütamat adlı qida dadlandırıcısı ilə əlaqələndirir. Həmin maddə yarımfabrikatlar, çipslər, tez hazırlanan şorba və makaronlar, kolbasa məhsulları, hazır souslar, bulyon kinları və bütün "fast-food"ların hazırlanmasında istifadə olunan E621 aromatizatorudur. Hətta bəzən onu qida narkotiki də adlandırırlar. Onun əsas səbəbi dadlandırıcı qatılmış qidalara alışanların sadə xörəklərin dadını hiss etməməsi və həmişə qlütamatlı qidalara meyl etməsidir.
Müasir dövrdə sintetik yolla alınan mononatrium qlütamat əslində orqanizm üçün o qədər də yad maddə deyil və bütün zülalların tərkib hissəsi olan qlütamin turşusundan əmələ gəlir. Qlütamin turşusu təzə tərəvəzlərə, mal və toyuq ətinə iştahaçıcı dad və ətir verir. Qidaların konservləşdirilməsi zamanı həmin turşunun miqdarı kəskin azaldığına görə onun dadında da mənfi keyfiyyət dəyişikliyi baş verir. Elə buna görə də konservləşdirilmiş və ya polietilen torbalara yığılmış bütün məhsullara dad vermək üçün mononatrium qlütamat kimi dadlandırıcılardan istifadə olunur. Ən əsas məsələlərdən biri maddənin miqdarıdır.
Əgər "Çin restoranı" sindromu özünü yüngül formada baş ağrıları, istilikbasma və tərləmə ilə büruzə verirsə, həkimin müayinəsinə o qədər də ehtiyac olmur. Verilən xörəkdən imtina etmək və bol miqdarda maye, xüsusən bitki dəmləmələri içməklə sindromun inkişafının qarşısını almaq mümkündür. Aptek çobanyastığı, yatıqqanqal otu, Hepartea və ya Qastren çaylarının dəmləməsindən istifadə etmək məqsədyönlüdür. Lakin əgər ağrılı əzələ spazmı, güclü ürəkdöyünmə, ürək nahiyəsində sıxılma, döş qəfəsi və qollarda ağrı, tənəffüsün pozulması, boğazda şişkinlik və qıcıqlanma yaranırsa mütləq həkim çağırmaq  lazımdır.
Ömründə bircə dəfə də olsun "Çin restoranı" sindromu yaşayanlar qidalanmaya xüsusi fikir verməlidir. Onlar hazır yeməklər, xüsusi ilə də tez hazırlanan şorba və makaronlar, konservləşdirilmiş ət və balıq məhsulları, kub şəklində olan bulyonlar, çips, hazır suxari kimi çərəzlər, restoranlarda isə ədviyyatlı souslardan istifadə etməməli, qida sifariş verərkən dadlandırıcılara qarşı allergiyası olduğunu gizlətməməlidirlər.
Mütəxəssis rəyi
3 yaşına qədər uşaqların qidasında heç bir qida əlavəsi, xüsusilə mononatrium qlütamat olmamalıdır. Yaxşı olar ki, evdə bişən yeməklərə ümumiyyətlə dadlandırıcılar əlavə edilməsin. Dadlandırıcılar ağız dadını dəyişməklə yanaşı allergiya törədir. Uşaqlar "fast-food"dan imtina etmək istəmədikdə, heç olmazsa, hazır qidalara məhdudiyyət qoyulmalıdır. Qəbul edilən mononatrium qlütamatın sutkalıq norması 0,5 qramdan artıq olmamalıdır.
Mənbə: Herba Flora jurnalı
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1218   Tarix: 04 dekabr 2021
f Paylaş


Turlar.az

Oxşar xəbərlər

.

Zoğalın möcüzəvi faydaları

Son illərdə təbii qidalara maraq artdıqca unudulmuş bitkilər və meyvələr yenidən gündəmə gəlir. Onlardan biri də zoğaldır. Xalq təbabətində qədimdən istifadə olunan bu meyvə həm müalicəvi xüsusiyyətləri, həm də güclü antioksidan

.

Beyin buna görə yaşlanırmış - Alimlər ilk dəfə səbəbini tapdı

Alimlər beynin qocalma səbəbini tapıblar. xəbər verir ki, beynəlxalq tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, yaş artdıqca beyin vacib zülalları düzgün istehsal edə bilmir. Buna səbəb genlərin zədələnməsi yox, ribosomların, yən

.

Ən güclü təbii antibiotik: Udi hindi bitkisinin faydaları

Pandemiyada insanların immuniteti gücləndirən təbii məhsullara marağı da artdı. Bu qidalardan ən önəmlisi isə udi hindi bitkisidir. Udi hindinin faydaları saymaqla bitmir. Bəs udi hindi bitkisi nədir?. xəbər verir ki, ə

.

Bütün piştaxtalarda satışa çıxdı: Cəmi 50 qəpiklik möcüzə

Hazırda paytaxtın bazar və marketlərində yaşıl limon bolluğu müşahidə olunur. xəbər verir ki, mövsüm qiymətləri alıcıları sevindirir - bir ədəd yaşıl limon hazırda cəmi 50 qəpiyə satılır. Mövsümi pik dövrə daxil olunmas

.

Payız yaxınlaşır: Qripdən necə qorunaq?

Payız fəsli ilə birlikdə qrip və digər virus infeksiyalarının yayılma riski artır. Sağlam qalmaq və xəstəliklərdən qorunmaq üçün bəzi sadə, lakin vacib qaydalara riayət etmək vacibdir. xəbər verir ki, şəxsi gigiyena qaydaların

.

Göbələkdən zəhərlənməmək üçün nələrə diqqət etməliyik?

Son illər payız aylarında göbələk zəhərlənmələri ilə bağlı hallar artıb. . xəbər verir ki, əsasən, meşəlik və dağlıq ərazilərdən toplanan yabanı göbələklərin düzgün tanınmaması bir çox hallarda ağır fəsadlara, hətta ölüml

.

Yuxuda sevişmək nəyə yozulur?

Yuxular hələ də sirri açılmayan qaranlıqla dolu dünyadır. Yuxu əsrlərdən bəri araşdırılan, həm alimlərin, həm də mistika ilə məşğul olanların cavabını tapmaq istədiyi tapmacadır. Fərqli və rəngarəng yuxular bəzən də cinsəlikl

.

Turşu xərçəng riskini azaldır

Əhalinin böyük bir hissəsi turşuların mədə üçün yaxşı olmadığına inanaraq istehlak etməkdə tərəddüd edir. Bununla belə, onların ləzzətindən əlavə, ümumi sağlamlıq üçün çoxlu faydaları olduğu ortaya çıxıb. . xəbər verir ki

.

Bir hərəkətlə qarşı tərəfi inandırmağın asan yolu - Açıqlama

Həmişə deyilir ki, jestlər danışıqdan daha təsirlidir. İnsan kiçik bir hərəkətlə qarşısındakının emosiyalarını dəyişə bilər. xəbər verir ki, bu barədə Bbədən dili üzrə ekspert Adrianne Carter söyləyib. O, insanlara qarşısındak

turlar.az

yay kolleksiyasi donlar 2025 kosmetika mehsullari qadın kosmetika statuslar atalar sozu elm haqqinda resept kosmetika novruza aid hakışta bayatılar kondom buga burcu novruz bayramina aid hakista