Həkim-endokrinoloq: Şəkərli diabet xəstələri mütləq qaydada

Həkim-endokrinoloq: Şəkərli diabet xəstələri mütləq qaydadaSəhiyyə Nazirliyinin mütəxəssisi, həkim-endokrinoloq Xalid Qurbanzadə diabet xəstəliyi ilə bağlı bir sıra sualları cavablandırıb. Milli.Az həmin müsahibəni təqdim edir.
-"Gizli şəkər" nədir?
- Qanda şəkərin səviyyəsi normadan yüksəkdirsə, lakin şəkərli diabet diaqnozu qoymaq üçün kifayət deyilsə, o zaman həmin şəxsə prediabet (gizli diabet) diaqnozu qoyula bilər. Tam normal orqanizmdə qan şəkəri 100 mg/dl altında olmalıdı, diabet göstərici isə 126 mg/dl-dan yüksək hesab edilir. Məsələn, tədqiqatlar zamanı "Diabetin qarşısının alınması proqramına" qatılan prediabet xəstələrinin 11 faizində diabetin inkişaf etdiyi görülüb. Son zamanlar diabetin diaqnostikasında çox vacib kriteriyalardan biri 3 aylıq şəkər göstəricisidir ki, normal şəxslərdə şəkər miqdarı 5,6 mmol/l altında, diabet xəstələrində isə 6,5 mmol/l çox olanlardır. Şəkər miqdarı qeyd edilən aralıqda olan şəxslər isə prediabetik qrupa daxil olur. Əvvəllər prediabet şəkərə meyillilik kimi qəbul edilirdi. Son vaxtlar mütəxəssislər onların da diabetdəki kimi ağırlaşmalarla üzləşə biləcəyini ehtimal edirlər. Prediabetik üçün düzgün təyin edilmiş müalicə və sağlam həyat tərzi ilə bu mərhələni uzadıb diabetə keçid müddətini uzatmaq mümkündür. Ötən ilin statistikasına əsasən, tibb müəssisələrində qeydiyyatda olan şəkər xəstələrinin sayı 287 min 466 nəfərdir.
- Diabetin əlamətləri hansılardır?
- Qidalanma yolu ilə qana keçən qlükoza insulin hormonunun azlığından hüceyrələr tərəfindən sorula bilmir və qanda şəkər yüksəlir. Qanda şəkərin artmasına "hiperqlikemiya" deyilir. Şəkərin diaqnozu üçün 8 saatlıq aclıqdan sonra qan şəkərinin normal dəyəri 100-110 mq/dl olmalıdır.
Qandakı yüksək şəkər səviyyəsinə nəzarət edilmədikdə və yüksəlmə davamlı olaraq baş verdikdə, bu, daxili orqanların ciddi struktur zədələnməsinə səbəb olur. Yüksək qan şəkəri ilə əlaqəli diabet simptomları diabetin klassik 3P simptomları adlanır. Bu simptomlar polidipsiya (həddindən artıq susuzluq və su içmək istəyi, maye qəbulunun əhəmiyyətli dərəcədə artması), poliuriya (çox tez-tez sidiyə getmə) və polifagiyadır (çox yemək istəyi, iştahanın artması).
Bunlara əlavə olaraq, yorğunluq və zəiflik, ağızda quruluq, tez-tez yaranan aclıq hissi, səbəbsiz çəki itkisi və bulanıq görmə də digər ümumi diabet simptomlarıdır.
- Kimlər risk qrupuna aiddirlər?
- Bədən kütlə indeksi yuxarı olanlarda şəkərli diabetə tutulma ehtimalı digərlərindən beş dəfə çox olur. Birinci dərəcəli qohumlarında (ana, ata, qardaş kimi) şəkərli diabet olanlar, polikistoz yumurtalıqlar sindromu (PKYS) olan qadınlar, ürək-damar xəstəliyi və ya yüksək qan təzyiqi olanlar, əvvəllər gizli şəkər diaqnozu qoyulmuş xəstələr yüksək risk qrupuna daxildirlər.
- Evdə qan şəkərinin ölçülməsi tezliyi nə qədər olmalıdır?
- Qanda şəkərin ölçülməsi tezliyi diabet xəstəsinin ehtiyacları ilə müəyyən edilir. Bu sualın ən dəqiq cavabı sizdən və həkiminizin qərarından asılıdır. İnsulindən istifadə edən birinci tip diabet xəstələri şəkərin miqdarını gündə ən azı dörd dəfə ölçməli və əvvəlki ölçmənin nəticələrinə uyğun olaraq insulin dozasını və yemək planlarını tərtib etməlidirlər.
İnsulindən istifadə etməyən ikinci tip diabetli xəstələrdə gün ərzində qan şəkərinin dəyişməsi daha az olur, buna görə də belə diabet xəstələri adətən digərləri qədər qan şəkərini ölçməyə ehtiyac duymurlar. Bu xəstələrdə yeni müalicəyə keçərkən, dozanı tənzimləyərkən və həyat tərzində əhəmiyyətli dəyişiklik edərkən tez-tez ölçmə aparılmalıdır. Bu hallarda, səhər yeməyindən əvvəl və axşam yeməyindən əvvəl gündə iki ölçmə kifayətdir.
- Şəkər xəstələri COVID-19 əleyhinə vaksini vurdura bilərmi?
- Şəkərli diabet xəstələri mütləq qaydada COVID-19 peyvəndi vurdurmalıdır.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1202   Tarix: 15 noyabr 2021
f Paylaş

xidmetler

Oxşar xəbərlər

.

Yaranı necə tez sağaltmaq olar?

Dəri yaraları həyatımızın hər mərhələsində qarşılaşa biləcəyimiz bir problemdir. Bəzən kiçik kəsiklər, dərin yaralarla qarşılaşa bilərik. -a istinadən bildirir ki, mütəxəssislər dəridə yaralar yaranan kimi həkimə müraciə

.

Bu yeməkləri sabaha saxlamaq olmaz - Siyahı

İnsanlar çox vaxt ertəsi günə saxlanılan yeməklərin sağlam olub-olmadığını düşünmür. Lakin mütəxəssislər iddia edirlər ki, bəzi yeməklər bir neçə saat keçdikdən sonra xəstəlik mənbəyinə çevrilir. Belə ki, onlar soyuducud

.

Təzyiqiniz bu qədər olduqda dərman İÇMƏYİN – Həkim AÇIQLADI

Həkim Elena Malışeva təzyiqi azaltmaq üçün spirtdən imtina etməyi tövsiyə edib. -a istinadən xəbər verir ki, o bu mövzuda "YouTube" kanalında yer alan videoda danışıb. "Təzyiqiniz 130-dan 140-a, 80-dən 90-

.

İçdiyimiz sudakı bu maddə xərçəng yaradır - Şok araşdırma

Böyük Britaniyanın Şeffild Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, dünyada milyonlarla insan tərkibində yüksək miqdarda arsen maddəsi olan su içir. -a istinadən xəbər verir ki, tədqiqat "Science of The Total Environment"

.

Alma qabıqlarını belə istifadə edin: Faydaları bitmir - FOTO

Alma ən məşhur meyvələrdən biridir. Bəziləri qabığı ilə, bəziləri isə qabıqsız yeməyə üstünlük verir. Almanı qabığı olmadan istehlak etmək istəyənlər, alma ilə şirniyyat hazırlayanlar qabığını adətən soyandan sonra atırlar

.

İnsanlar niyə solaxay doğulur və beyinləri necə fərqlənir?

Sağ əli ilə rahat hərəkət edənlərin üstünlük təşkil etdiyi dünyada əksər şey solaxayları qeyri-dominant əllərindən istifadə edərək uyğunlaşmağa məcbur edir. Dünyada solaxayların payının əhəmiyyətli bir faiz təşkil etməsin

.

Bunları etsək daha çox yaşaya bilərik - naturopat Günay Seyfullayeva qlobal problemdən danışdı

Ürək-damar sağlamlığının qorunması uzun və sağlam ömür sürməyin bir nömrəli şərtidir. Bəs ürək-damar xəstəliklərinin təsirlərini azaltmaq və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün nələr etməliyik?. Bununla bağlı saytımız

.

Dünya əhalisi ilə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ: 2050-ci ilə qədər

Dünyada doğum nisbətləri azalmağa davam edir. -a istinadən bildirir ki, bu barədə beynəlxalq alimlər qrupunun "MedicalXpress"də dərc olunan araşdırmalarında bildirilir. Məlumatda deyilir ki, dünya ölkələrinin yarısınd

.

Beyin sağlamlığı üçün ən yaxşı 5 balıq növü

Beyin insan bədəninin ən mürəkkəb və sirli orqanlarından biridir. Optimal qidalanma ilə qocalığa qədər tam gücü ilə işləyir. Ancaq təəssüf ki, bir çox yemək vərdişlərimiz onun sağlamlığına xələl gətirə bilər.   -a istinadən xəbə

turlar.az

sonxeber.az geyim seçimi sac duzumleri geymler 2024 kişi psixologiyası qadin dunyasi 2024 statuslar uz ucun maska resepti kosmetika novruz bayramına aid hakışda efsane xanim az novruza aid hakışda mekteb