Koronavirusa qarşı adi maska niyə effektiv deyil?
Çindən bütün dünyaya yayılan koronavirusunun təsirləri gedərək artarkən bir çox yerdə virusdan qorunmaq üçün maska istifadəsi təklif edilir. Bəs üz maskaları həqiqətən koronavirusuna qarşı effektiv bir qoruma təqdim edirmi?
Bir çox yerdə koronavirusuna qarşı alınacaq tədbirlər siyahısında ilk sırada iştirak edən maskalar, asan əldə edilən olduğu üçün insanların seçdiyi bir qorunma yolu olaraq qarşımıza çıxır. Bəs üz maskaları həqiqətən insanları koronavirusundan qoruyurmu? Əslində bu problemin cavabını bəzi texniki cəhətləri açıqladıqdan sonra verə bilərik.
İctimai mediada üz maskalarının qiymətlərinin artdığına və bəzi maska satıcılarının koronavirusunu bir fürsət kimi gördüyünə dair xəbərlərə rast gəldiyimiz bu günlərdə bir maska almaq istəyiriksə mühüm nöqtələrə diqqət etmək lazımdır. Milli Araşdırma Sağlamlığı və Təhlükəsizliyi İnstitutu (NIOSH) tərəfindən təyin olunan standartlara görə N95 tipindəki maskalar, havadakı hissəciklərin 95%-ni filtrləyə bilir. Bu filtrləmə nisbəti, insanları koronavirusu təhlükəsindən qoruya bilər, lakin miqdarın 100% olmadığını da xatırlatmaqda fayda var.
İnternetlə ya da tibbi vəsait satan bir yerdən maska almaq istəsəniz N95-ə diqqət yetirmənizdə fayda var. N95 maskalarını bir kənara qoysaq, standart tibbi maskaların təsirli qoruma təmin etdiyi deyilə bilməz, çünki bu maskaların istehsal məqsədi bundan olduqca fərqlidir.
Ümumiyyətlə xəstəxanalarda gördüyümüz bu tək istifadəlik üz maskaları; əslində həkimlər, tibb bacıları və digər sağlamlıq mütəxəssisləri tərəfindən maraqlandıqları xəstəni özlərindən qorumaq üçün istifadə edilər. Danışma ya da öskürmə əsnasında ağızdan ya da burundan yayıla biləcək hissəciklərə maneə törətmək üçün istifadə edilən bu maskaların koronavirusu kimi kiçik ölçülü virusları keçirməmə xüsusiyyəti yoxdur. Bu səbəbdən bu maskaları istifadə edərək koronavirusundan qorunmaq mümkün deyil. Bütün bu nöqtələr açıqladıqdan sonra maskaların koronavirusuna qarşı qorunma təmin edib təmin etmədiyi sualına maskanın quruluşuna görə dəyişir deyə bilərik. Koronavirusuna qarşı tədbir almaq istəyirsinizsə, seçəcəyiniz maskaya diqqət yetirməli, maskanı tez-tez dəyişdirməyə diqqət göstərməli, maskanın çirklənməməsi ya da islanmaması üçün tədbirlər almalısınız.
Standart tibbi maskaların koronavirusuna qarşı qoruma təmin etməməsindən ötəri bu maskaları almamağınızı təklif edirik.
Milli.Az /news.milli.az