Qocalıq nədir?
Qocalıq orqanizmin yaşa dolmasının labüd nəticəsi olub, fərdi inkişafın son mərhələsini təşkil edir. Qocalma dedikdə orqanizmin xarici mühit şəraitinə uyğunlaşma qabiliyyətinin yaşla əlaqədar olan zəifləməsi nəzərdə tutulur. Qocalığın mahiyyətini, qocalmış orqanizmin fizioloji və pisixi fəaliyyət xüsusiyyətlərini və qocalığın ictimai problemlərini öyrənən elm sahəsinə gerontologiya deyilir.
Gerontologiya qocalıq dövrü xəstəliklərini və onların müalicə-profilaktikası ilə əlaqədar problemləri öyrənir.
Qocalmanın əsasını orqanizmin morfoloji, biokimyəvi, funksional və psixi dəyişiklikləri təşkil edir. Hər bir orqanizm həyatı boyu ərzində molekul, hüceyrə və toxuma, orqan və sistem, həmçinin ümumi orqanizm səviyyəsində bir sıra dəyişikliyə uğrayır. Qocalma özünü 2 əsas xüsusiyyətlə göstərir:
1. Orqanizmin ətraf mühitə uyğunlaşması zəifləyir.
2. Yaş artdıqca ölüm ehtimalı da artır.
Qocalma orqanizmin morfoloji və funksional xassələrinin qanunauyğun surətdə dəyişilməsi ilə müşayİət olunur. Belə ki, insan yaşa dolduqca onun xarici görünüşündə, psixikasında və davranış tərzində dəyişikliklər baş verir. Qocalıq dövründə ümumi orqanizm səviyyəsində olan dəyişikliklərə aiddir:
- bədən ölçülərinin kiçilməsi
- çəkinin azalması
- daxili orqanların geriyə inkişafı
- dərialtı piy təbəqəsinin atrofiyası.
Qocalma zamanı dəri elastikliyini itirir, gözlərin parlaqlığı azalır, əzələlər atrofiyalaşır, dəri qırışır. 50 yaşdan sonra insanların toxumalarında olan kapilyarların sayı azalır, arteriya damarlarının elastikliyi itir, damarların keçiriciliyi azalır.
Yaş artdıqca ürək əzələsi də atrofiyaya uğrayır, onun kütləsi azalır, ürək boşluqları böyüyür.
Qocalığa doğru yaxınlaşdıqca sümük sistemi, həzm sistemi, böyrəklər
də dəyişikliyə uğrayır.
Sinir sisteminin bütün hüceyrələrində qocalma eyni sürətlə baş verir.
Milli.Az /news.milli.az









8 mart – Beynəlxalq Qadınlar günü münasibətilə təbrik
Yuxuda sevdiyin insanı görmək
Kişiləri ehtiraslandıran sözlər
İdeal Dieta: 1 həftəyə 5 kq arıqla!
Qara zirə (Çörək otunun) faydaları
Qarazirə hər dərdin çarəsi olan bitki
Öd kisəsi ağrıyanda nə etməli? - 5 MƏSLƏHƏT
Ən güclü təbii antibiotik: Udi hindi bitkisinin faydaları
Süni yolkaların zərərləri nələrdir? - AÇIQLAMA
Bu meyvə-tərəvəzləri bir yerdə saxlamayın: Tez xarab olur
Özcanın anası xərçəngdən əziyyət çəkir
Normal çaydan 137 qat daha güclü: İmmunitet üçün ən yaxşı içki
Həkimdən vacib xəbərdarlıq: İmmunitet mədədən başlayır
Türkiyədə narkotik əməliyyatı: Ölkənin ən gözəl qadını və məşhur repçi saxlanıldılar