Süni mayalanma neçəyədir?

Süni mayalanma neçəyədir?Dünyada hər il təxminən yarım milyona yaxın uşaq süni mayalanma yolu ilə doğulur. Bu isə sonsuzluq hallarının artması ilə bağlıdır.
Dünyada, eləcə də Azərbaycanda hər on nəfərdən birinin sonsuzluqdan əziyyət çəkdiyi barədə məlumatlar var. Azərbaycanda hər 100 000 qadın arasında sonsuzluq diaqnozu ilə qeydiyyata alınanların sayı təxminən 50 nəfərdir. Bununla yanaşı, qadınlar arasında sonsuzluq halları son vaxtlar iki dəfə artıb, ümumi sonsuzluğun təxminən yarısı isə kişi sonsuzluğunun payına düşür.
Amma uzun illərdir ki, sonsuzluq çarəsiz problem sayılmır, ondan əziyyət çəkənlərə ən son halda süni mayalanma tətbiq olunur. İlk dəfə süni mayalanma ilə dünyaya gələn şəxsin doğulmasından artıq 40 il keçir. Dünyada ilk süni mayalanma 1978-ci ilə icra olunub. Məhz həmin il Böyük Britaniyada Robert Edvards və Patrik Kristofer Steptou tərəfindən ilk uğurlu süni mayalanma həyata keçirilib. Ondan 32 il sonra - 2010-cu ildə Robert Edvards məhz bu işə - ekstrakorporal mayalanmanı praktikada tətbiq edən tədqiqatlarına görə fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatının laureatı elan olunub.
E-tibb.az bildirir ki, süni mayalanma metodu ilə dünyaya gələnlərin sayı isə getdikcə artır, bu say artıq milyonlarla ölçülür. Süni mayalanma daha çox yumurta ehtiyatı az olan, ümumiyyətlə, olmayan, kişi sonsuzluğundan əziyyət çəkənlər üçün seçimdir. Təbii yolla, digər müalicə üsulları ilə uşaq sahibi ola bilməyən cütlüklərin razılığı əsasında laboratoriya şəraitində qadının yumurtaları həyat yoldaşının sperması ilə mayalandırılıb uşaqlıq içərisinə inyeksiya edilir. Süni mayalanma ilə uşağa qalmaq təbii yolla hamilə olmaqdan heç nə ilə fərqlənmir. Azərbaycanda süni mayalanma 2004-cü ildən tətbiq olunur.
"Reproduktiv sağlamlıq haqqında" qanun hələ qəbul olunmasa da, "Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında" qanunun Ailənin planlaşdırılması və insanın reproduktiv funksiyalarının tənzimlənməsindən bəhs edən fəslinin 29-cu maddəsi süni mayalanma və embrionun implantasiyası barədədir. Qanuna görə, yetkinlik yaşına çatan hər bir qadının süni mayalanma və embrionun implantasiyası hüququ var. Süni mayalanma və embrionun implantasiyası ər və arvadın (tənha qadının) rəsmi razılığı olduqda aparılır. Süni mayalanma, embrionun implantasiyası, eləcə də donorun şəxsiyyəti həkim sirridir. Qadın süni mayalanmanın, embrionun implantasiyasının tibbi və hüquqi nəticələri, tibbi-genetik müayinə, donorun milliyyəti, xarici görkəmi barədə məlumat almaq hüququna malikdir və bu məlumat tibbi müdaxilə aparan həkim tərəfindən verilir.
Qanunsuz süni mayalanmada və embrionun implantasiyasında təqsiri olan şəxslər qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyırlar. Süni mayalanma həyata keçirən hər klinikada orta hesabla ayda 100 belə proses icra olunur. Bu işin çox az sayda mərkəzdə icra olunduğu nəzərə alınsa, ölkədə təxminən ayda 500-600 süni mayalanmanın həyata keçirildiyi aydın olur. Süni mayalanma zamanı tək rəsmi nikahda olanların deyil, hər kəsin ana, ata olmaq haqqı nəzərə alınır. Təbii ki, tibbi göstərişlər varsa. Amma qadın üçün xüsusi riskli hallar, ürək problemləri, qara ciyər, böyrək çatışmazlığı zamanı süni mayalanmanın icra olunması əslində əks göstəriş sayılır.
Mütəxəssislərə görə, 45 yaşdan sonra reproduktiv funksiyanın zəifləməsi səbəbindən qadınlarda süni mayalanma şansı çox az sayılır. Buna baxmayaraq, dünyada, eləcə də ölkəmizdə 45 yaşdan yuxarı, hətta 50-55 yaşlarda da süni mayalanma ilə övlad dünyaya gətirən qadınlar var. Qiymətlərə gəlincə, süni mayalanma qiymətləri bu gün o qədər də əlçatmaz sayılmır. Məsələn, bəzi klinikalar bunun üçün 3000-3500 manatlıq xidmət təklif edir. Hətta bəziləri klinikaların vaxtaşırı elan etdiyi süni mayalanma üçün endirim aksiyalarından da faydalana bilirlər. Özəl klinikalarda bu məbləğ, əsasən, 3500-4000-4500, bəzi hallarda 5000 manat arasında dəyişir.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1425   Tarix: 06 fevral 2022
f Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Uşaqlar üçün doğru oyuncağın seçilməsi: Nələrə diqqət etməli?

Uşaqlar üçün oyuncaqların təhlükəsizliyi valideynlərin ən çox diqqət etdiyi məsələlərdən biridir. Mütəxəssislər oyuncaqların sertifikatlı, yüksək keyfiyyətli və zərərsiz materiallardan hazırlanmış olmasının vacib olduğun

.

Ayaqda yaranan qəfil ağrı ciddi xəstəliyin xəbərçisi ola bilər

Dermatoloq Aleksandra Fileva bildirib ki, ayaqda qəfil və əsassız birtərəfli ağrı ciddi xəstəliyin əlaməti ola bilər. xəbər verir ki, onun sözlərinə görə, bu simptom çox vaxt venoz qapaqların zəifləməsi və damar divarını

.

Dünyanın ən sağlam qidası elan edildi

Mütəxəssislərin apardığı genişmiqyaslı araşdırmalar nəticəsində dünyanın ən sağlam qidası açıqlanıb. Minlərlə məhsul arasından zirvəyə yüksələn qida isə razyana olub. Vitamin və mineral baxımından olduqca zəngin olan razyana müntəzə

.

Tarixin ən ölümcül xəstəliyi GERİ GƏLDİ

Tarixin ən qorxunc və ən çox insan ölümünə səbəb olmuş xəstəliklərindən biri olan vəba yenidən ortaya çıxıb. xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, məlumata görə, ABŞ-ın Kaliforniya ştatında təbiətdə düşərgə edən bir şəx

.

Öd kisəsi ağrıyanda nə etməli? - 5 MƏSLƏHƏT

Öd kisəsi ağrı hiss edən, ağrı siqnalı verən orqandır. Çox zaman kisədə daş olanda və iltihabi xəstəliklərdə ağrıyır. Kəskin pristuplarda ilk işiniz təcili yardım çağırıb, xəstəxanaya çatmaqdır, bu zaman hətta ağrıkəsic

.

Bu qidalar dişlərinizi qoruyur - Açıqlama

Sağlam təbəssüm üçün D, C, B12 və A vitaminləri vacibdir. xəbər verir ki, stomatoloq və cərrah-parodontoloq Olesya İzqareva bildirib ki, sağlam dişlərin qorunması üçün D ən önəmli vitamindir. O, deyib ki, D vitamini fosfo

.

Hər gün bir ovuc yeyin - möcüzə görəcəksiniz

Maqnezium enerjini artırmaq və əzələ funksiyalarını dəstəkləmək üçün vacib bir mineraldır. Lakin maqnezium çatışmazlığı nəticəsində kramp və yorğunluq kimi əlamətlər yarana bilər. İstehlak edilən qidalar vasitəsilə maqneziu

.

Əməliyyat etdirən qızlar niyə bir-birinə oxşayır? - Adil Qeybulla plastik cərrahiyyənin qorxunc tərəflərini açdı - FOTO

Saxta həkimlər, diplomsuz cərrahlar, əməliyyat qurbanı olan qadınlar son illərin ən böyük sosial problemlərindən birinə çevirilib. Ayda azı 1 dəfə "həkim"lər hansısa neqativ əməlləri ilə gündəmə gəlirlər. Həkim-cərrah

.

Siqaret çəkənlərdə bu vitamin çatışmır - Açıqlama

Siqaret çəkənlərdə C vitamini çatışmazlığı müşahidə olunur. xəbər verir ki, psixiatr və narkoloq, həkim Ruslan İsayev -ya açıqlamasında bildirib ki, siqaret çəkənlərin qan plazmasında askorbin turşusunun miqdarı siqaret çəkməyənlərl

turlar.az

qadin dunyasi geyim şəkilləri toy gecesi dirnaq uzatmaq yollari dirnaqlar ucun maska tanışlıq saytı doğumu necə keçirtdim kosmetika usaq seirleri vidyolar novruz hakistalari burcler haqqinda vetene aid atalar sozleri