Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq? - AQTA maarifləndirir

Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq? - AQTA maarifləndirir Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) "AQTA maarifləndirir" rubrikası davam edir.
Milli.Az Trend-ə istinadən bildirir ki, rubrika çərçivəsində AQTA və Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanan maarifləndirici materiallar, sağlam qidalanma ilə bağlı tövsiyələr, ölkədə qida təhlükəsizliyinin təmin olunması ilə bağlı zəruri məlumatlar oxucuların diqqətinə çatdırılır. Budəfəki maarifləndirici mövzumuz isə "Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq?" haqqındadır.
Bruselyoz yoluxma mənbəyi ancaq heyvanlar olan zoonoz xəstəlikdir. Xatırladaq ki, bruselyoz infeksiyasına ilk yoluxma faktı dünyada 1861-ci ildə, ölkəmizdə isə 1922-ci ildə qeydə alınıb. XX əsrin ortalarına qədər bruselyoza, demək olar ki, dünyanın bütün ölkələrində rast gəlinib. 1940-cı ildə xəstəliyə qarşı mübarizə tədbirlərinin hazırlanması yolları öyrənilməyə başlanılıb və bruselyoz vaksininin hazırlanmasına nail olunub.
Beləliklə, 1950-ci ildən dünyada "tam sürünün və ya naxırın kütləvi peyvəndlənməsi" yolu ilə həyata keçirilmiş mübarizə tədbirləri nəticəsində bruselyoza yoluxmanın miqyasını azaltmağa müvəffəq olunmuşdur. Vaxtlı-vaxtında peyvənd aparılması nəticəsində 1980-ci ildən dünyanın bir sıra ölkələrində xəstəlik tamamilə ləğv edilmişdir.
Ölkəmizdə 1937-ci ildən etibarən həyata keçirilən planlı profilaktik tədbirlər nəticəsində bruselyozun baş verməsinin və yayılmasının qarşısının alınmasına nail olunsa da, xəstəlik hələ də tamamilə ləğv edilməyib. Ona görə də respublikada bu il bütün iri və xırdabuynuzlu heyvanlarda bruselyoza qarşı kütləvi peyvəndləmə tədbirlərinə başlanılıb.
Peyvəndləmə dövlət vəsaiti hesabına rayon baytarlıq idarələri tərəfindən həyata keçirilir.
Qeyd edək ki, boğaz heyvanların peyvənd olunması bəzi hallarda balasalma ilə nəticələnə bilər. Ancaq balasalma heyvanın sonrakı sağlamlıq və nəsilvermə qabiliyyətinə heç bir mənfi təsir etmir. Heyvan sahibləri və baytarlıq mütəxəssisləri arasında sıx işbirliyi yaradılsa, balasalmaya yol vermədən peyvəndləməni aparmaq olar.
Bruselyoza yoluxub-yoluxmadığına əmin olmaq üçün təsərrüfat sahibləri heyvanları baytarlıq mütəxəssisləri tərəfindən mütəmadi müayinə etdirməli, həyata keçirilən planlı diaqnostika və profilaktika tədbirlərinin icrasına şərait yaratmalıdırlar. Mal-qarada bruselyoz xəstəliyinin əlamətləri müşahidə edildikdə və ya bu xəstəliyin olmasına şübhə (balasalma, oynaqlarda şişkinlik və s.) yarandıqda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin regional bölmələrinə və rayon baytarlıq idarələrinə məlumat verilməlidir. Xəstəliyi təsdiq edilmiş heyvanın təsərrüfatdan çıxarılması üçün müvafiq baytarlıq təlimatlarına uyğun tədbirlərin və göstərişlərin icra edilməsi vacibdir. Bununla yanaşı heyvanlar saxlanılan bina, həyət, qulluq əşyaları və s. dezinfeksiya edilməlidir. Unutmayın ki, bruselyoz infeksiyasına yoluxmuş heyvan nəinki digər sağlam mal-qaraya, hətta insanlar üçün təhlükə yaradır. Bruselyoz xəstəliyinə yoluxma qaynadılmamış və ya pasterizə olunmamış süd və belə süddən hazırlanmış qida məhsullarının (pendir, xama, yağ, qaymaq və s.) istifadəsi və yaxşı bişirilməmiş ət və ət məhsullarının qidaya qəbul edilməsi nəticəsində baş verə bilər. Xəstə heyvanla təmas zamanı, heyvanın kəsilməsi, emalı, yununun qırxılması, balasalma və ya balalama zamanı yardım göstərilməsi, heyvanlara qulluq edilən zaman xəstəliyə yoluxma mümkündür. Heyvanda bruselyoz infeksiyasının olması təsdiqini taparsa, fermer və fərdi təsərrüfat sahibləri xəstəliyə yoluxmuş heyvanın məhsullarından istifadə edən şəxsləri təsərrüfatın sağlamlıq vəziyyəti barədə məlumatlandırmalıdır. Xəstəlik əlamətləri olan mal-qara və ya onların saxlandığı yerlərlə təmasda olan, həmin heyvanlardan əldə olunmuş məhsullardan istifadə edən hər kəs bruselyoza qarşı müayinə edilməlidir.
Bruselyoza qarşı əsas profilaktik tədbir xəstəlik törədicisinin kənardan gətirilməsinin qarşısını almağa yönəldilməlidir. Belə ki, fermer və fərdi təsərrüfat sahibləri təsərrüfata yeni heyvanlar, heyvandarlıq məhsulları, yemlər, qulluq əşyaları və s. gətirməzdən əvvəl onların gətirildiyi obyektin sağlamlığına əmin olmalıdırlar.
Təsərrüfatda baytarlıq-sanitariya və şəxsi gigiyena qaydalarının gözlənilməsini təmin etmək bruselyozun profilaktikasında zəruri şərtdir. Mal-qaranı bu yoluxucu xəstəlikdən qorumaq üçün baytarlıq mütəxəssisləri tərəfindən həyata keçirilən planlı diaqnostika və profilaktika tədbirlərindən heyvanları yayındırmamaq tövsiyə olunur.
Milli.Az  /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1299   Tarix: 09 may 2020
f Paylaş


Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Həftədə bir dəfə yeməklə damarları "təmizləyən" möcüzəvi qida

Yüksək xolesterol bu gün geniş yayılmış sağlamlıq problemlərindən biri hesab olunur. Vaxtında müdaxilə edilmədikdə infarkt, insult və ateroskleroz riskini artıran bu vəziyyət daha çox həyat tərzi və gündəlik qidalanma il

.

Ən sağlam ət hansıdır? - Mütəxəssislər cavab verdi

Ən sağlam və dietik ət növünün hansı olduğu uzun müddətdir müzakirə olunur. Mütəxəssislərin fikrincə, bu mövzuda lider dovşan ətidir. xəbər verir ki, xarici mənbələrin məlumatına əsasən, dovşan ətində zülalın miqdarı təxminə

.

İnternetdən yemək sifariş etməyin - SƏBƏB

Son zamanlar sosial şəbəkələrdə satılan müxtəlif "diyetik hazır qidalar", "fit çərəzlər", "detoks menyular" və "kalorisi az paket qidalar" böyük populyarlıq qazanıb. Satıcılar bu məhsulları

.

Qışda mütləq kərə yağı yeyin - Səbəb

Payız aylarında yaranan vitamin çatışmazlığının qarşısını almaq üçün bəzi qidaların gündəlik rasionda yer alması vacibdir. xəbər verir ki, bunu rusiyalı alim Dmitri Kulikov deyib. Onun sözlərinə görə kərə yağı A, E, D v

.

Kişilərin yataqda ən böyük düşməni açıqlandı

Uzunmüddətli emosional gərginlik iş, ailə problemləri və ümumi narahatlıq kişilərdə potensiyanın zəifləməsinə səbəb ola bilər. xəbər verir ki, bunu rusiyalı uroloq-androloqu Timur Bicsoyev açıqlamasında bildirib. "Qıs

.

Gündə neçə fincan qəhvə təhlükəsizdir? - Həkim xəbərdarlığı

Orqanizmdə kofeinin həddindən artıq toplanması koronar arteriyanın daralmasına və nəticədə miokard infarktına səbəb ola bilər. xəbər verir ki, kofein qısa müddətdə arterial təzyiqi yüksəldir. Bu xüsusilə hipertoniyası v

.

Hindistanda 24 uşaq öskürək dərmanından öldü

Hindistanda son aylarda ən azı 24 uşaq öskürək əleyhinə "Coldrif" şərbətindən ölüb. xəbər verir ki, Tamilnad ştatının səhiyyə və dərman təhlükəsizliyinə cavabdeh məmurları şərbətin istehsalında istifadə olunan maddələri

.

Kardioloqların xəbərdarlığı: Ürəyinizə zərər verən ət növləri

Ət bir çox insanın gündəlik qidasının əsas hissəsini təşkil edir, lakin kardioloqlar bəzi ət növlərinin ürək sağlamlığına ciddi təhlükə yarada biləcəyini bildirirlər. Araşdırmalar göstərir ki, ət istehlakı müəyyən şərtlərd

.

Bunu biləndən sonra hər gün xurma yeyəcəksiniz - Ürəkdən şəkərə hər şeyə təsir edir

Son dövrlərdə aparılan elmi tədqiqatlar göstərir ki, gündəlik xurma istehlakı, ümumi xolesterolun azaldılmasına kömək edir. Çoxları üçün xurma sadəcə şirin bir qəlyanaltı olaraq qalsa da, bu meyvənin sağlamlıq üçün bir ço

turlar.az

yay kolleksiyasi geyim və ayaqqabılar geymler 2025 boyun osteoxondrozu qadinlarda cinsi isteksizlik dunyanin gozellikleri qadın alt paltarları kosmetika xanim.az faydalı məsləhətlər qiz evi ucun oglan evi seksler