Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq? - AQTA maarifləndirir

Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq? - AQTA maarifləndirir Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) "AQTA maarifləndirir" rubrikası davam edir.
Milli.Az Trend-ə istinadən bildirir ki, rubrika çərçivəsində AQTA və Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanan maarifləndirici materiallar, sağlam qidalanma ilə bağlı tövsiyələr, ölkədə qida təhlükəsizliyinin təmin olunması ilə bağlı zəruri məlumatlar oxucuların diqqətinə çatdırılır. Budəfəki maarifləndirici mövzumuz isə "Bruselyoz nədir və onunla necə mübarizə aparmalıyıq?" haqqındadır.
Bruselyoz yoluxma mənbəyi ancaq heyvanlar olan zoonoz xəstəlikdir. Xatırladaq ki, bruselyoz infeksiyasına ilk yoluxma faktı dünyada 1861-ci ildə, ölkəmizdə isə 1922-ci ildə qeydə alınıb. XX əsrin ortalarına qədər bruselyoza, demək olar ki, dünyanın bütün ölkələrində rast gəlinib. 1940-cı ildə xəstəliyə qarşı mübarizə tədbirlərinin hazırlanması yolları öyrənilməyə başlanılıb və bruselyoz vaksininin hazırlanmasına nail olunub.
Beləliklə, 1950-ci ildən dünyada "tam sürünün və ya naxırın kütləvi peyvəndlənməsi" yolu ilə həyata keçirilmiş mübarizə tədbirləri nəticəsində bruselyoza yoluxmanın miqyasını azaltmağa müvəffəq olunmuşdur. Vaxtlı-vaxtında peyvənd aparılması nəticəsində 1980-ci ildən dünyanın bir sıra ölkələrində xəstəlik tamamilə ləğv edilmişdir.
Ölkəmizdə 1937-ci ildən etibarən həyata keçirilən planlı profilaktik tədbirlər nəticəsində bruselyozun baş verməsinin və yayılmasının qarşısının alınmasına nail olunsa da, xəstəlik hələ də tamamilə ləğv edilməyib. Ona görə də respublikada bu il bütün iri və xırdabuynuzlu heyvanlarda bruselyoza qarşı kütləvi peyvəndləmə tədbirlərinə başlanılıb.
Peyvəndləmə dövlət vəsaiti hesabına rayon baytarlıq idarələri tərəfindən həyata keçirilir.
Qeyd edək ki, boğaz heyvanların peyvənd olunması bəzi hallarda balasalma ilə nəticələnə bilər. Ancaq balasalma heyvanın sonrakı sağlamlıq və nəsilvermə qabiliyyətinə heç bir mənfi təsir etmir. Heyvan sahibləri və baytarlıq mütəxəssisləri arasında sıx işbirliyi yaradılsa, balasalmaya yol vermədən peyvəndləməni aparmaq olar.
Bruselyoza yoluxub-yoluxmadığına əmin olmaq üçün təsərrüfat sahibləri heyvanları baytarlıq mütəxəssisləri tərəfindən mütəmadi müayinə etdirməli, həyata keçirilən planlı diaqnostika və profilaktika tədbirlərinin icrasına şərait yaratmalıdırlar. Mal-qarada bruselyoz xəstəliyinin əlamətləri müşahidə edildikdə və ya bu xəstəliyin olmasına şübhə (balasalma, oynaqlarda şişkinlik və s.) yarandıqda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin regional bölmələrinə və rayon baytarlıq idarələrinə məlumat verilməlidir. Xəstəliyi təsdiq edilmiş heyvanın təsərrüfatdan çıxarılması üçün müvafiq baytarlıq təlimatlarına uyğun tədbirlərin və göstərişlərin icra edilməsi vacibdir. Bununla yanaşı heyvanlar saxlanılan bina, həyət, qulluq əşyaları və s. dezinfeksiya edilməlidir. Unutmayın ki, bruselyoz infeksiyasına yoluxmuş heyvan nəinki digər sağlam mal-qaraya, hətta insanlar üçün təhlükə yaradır. Bruselyoz xəstəliyinə yoluxma qaynadılmamış və ya pasterizə olunmamış süd və belə süddən hazırlanmış qida məhsullarının (pendir, xama, yağ, qaymaq və s.) istifadəsi və yaxşı bişirilməmiş ət və ət məhsullarının qidaya qəbul edilməsi nəticəsində baş verə bilər. Xəstə heyvanla təmas zamanı, heyvanın kəsilməsi, emalı, yununun qırxılması, balasalma və ya balalama zamanı yardım göstərilməsi, heyvanlara qulluq edilən zaman xəstəliyə yoluxma mümkündür. Heyvanda bruselyoz infeksiyasının olması təsdiqini taparsa, fermer və fərdi təsərrüfat sahibləri xəstəliyə yoluxmuş heyvanın məhsullarından istifadə edən şəxsləri təsərrüfatın sağlamlıq vəziyyəti barədə məlumatlandırmalıdır. Xəstəlik əlamətləri olan mal-qara və ya onların saxlandığı yerlərlə təmasda olan, həmin heyvanlardan əldə olunmuş məhsullardan istifadə edən hər kəs bruselyoza qarşı müayinə edilməlidir.
Bruselyoza qarşı əsas profilaktik tədbir xəstəlik törədicisinin kənardan gətirilməsinin qarşısını almağa yönəldilməlidir. Belə ki, fermer və fərdi təsərrüfat sahibləri təsərrüfata yeni heyvanlar, heyvandarlıq məhsulları, yemlər, qulluq əşyaları və s. gətirməzdən əvvəl onların gətirildiyi obyektin sağlamlığına əmin olmalıdırlar.
Təsərrüfatda baytarlıq-sanitariya və şəxsi gigiyena qaydalarının gözlənilməsini təmin etmək bruselyozun profilaktikasında zəruri şərtdir. Mal-qaranı bu yoluxucu xəstəlikdən qorumaq üçün baytarlıq mütəxəssisləri tərəfindən həyata keçirilən planlı diaqnostika və profilaktika tədbirlərindən heyvanları yayındırmamaq tövsiyə olunur.
Milli.Az  /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1270   Tarix: 09 may 2020
f Paylaş


Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Alimlər qoxunun xoş və ya xoşagəlməz olmasına beynin necə qərar verdiyini kəşf ediblər

UF Health-in yeni araşdırması bəzi qoxuların niyə iyrənc olduğunu və beynin onlara necə emosional reaksiya verdiyini izah edir. Mikrodalğada sobada bişirilən balıq təkcə mətbəxdə qalıcı bir qoxu deyil, həm də xoşagəlməz xatirələ

.

Kişilər arasında "səssiz xəstəlik" sürətlə yayılır

ABŞ-da kişilər arasında sümük əriməsi xəstəliyi olan osteoporozun yayılması ilə bağlı narahatedici statistika açıqlanıb. Məlumata görə hazırda ölkədə təxminən 2 milyon kişi bu "səssiz xəstəlik"dən əziyyət çəkir

.

Kimlərə yumurta yemək olmaz?

Yumurta çox faydalı qida olsa da, bəzi insanlar üçün sağlamlıq baxımından riskli ola bilər. Aşağıdakı hallarda yumurta yemək məsləhət görülmür və ya ciddi nəzarətlə qəbul edilməlidir:. Yumurta allergiyası olanlar. Ən ço

.

Azərbaycanda ucuz kondisioner bazarı – onları yataq otağına qoymayın

Yayda hamımız sərinlik axtarır və kondisioner qayğısına düşürük. Maraqlıdır, Azərbaycanda kondisioner bazarında keyfiyyətli və keyfiyyətsiz modellər hansılardır? Ucuz malların yaratdığı potensial təhlükələr və kondisioneri

.

Gənələrdən necə qorunmalı? - Sadə tədbirlər həyat xilas edə bilər

Yay aylarında gənə təhlükəsi artır. Xüsusilə açıq havada daha çox vaxt keçirən insanlar, piknik və kənd yerlərinə səyahət edənlər bu parazitlərə daha çox məruz qala bilər. e- -a istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər xəbərdarlı

.

Qarpızı pendir yox, bununla yeyin - Faydaları

İsti yay günlərinin vazkeçilməz ləzzəti qarpız və ağ pendirdir.  xəbər verir ki, mütəxəssislərin fikrincə, qarpızın çox hissəsi sudan ibarət olsa da, yüksək glisemik indeksə malik olduğu üçün qan şəkərini sürətlə artıra bilir

.

Meteohəssas insanlar üçün PROQNOZ

Sabahın tibbi-meteoroloji proqnozu açıqlanıb. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən -a verilən xəbərə görə, iyunun 30-da Abşeron yarımadasında xəzri küləyinin arabir güclənəcəyi gözlənilir ki, bu da əksər meteohəssas insanla

.

Uzunömürlü olmaq üçün ideal çəki açıqlandı

Son dövrün məlumatlarına əsasən, bədən kütlə indeksi (BKİ) insan ömrünün uzunluğunu proqnozlaşdırmaqda mühüm rol oynayır. xəbər verir ki, rusiyalı mütəxəssis Olqa Romaşina "Veçernyaya Moskva" nəşrinə verdiyi müsahibəd

.

Nəm salfetlər təhlükəlidirmi?

Hazırda məişətdə, işdə hər yerdə ən geniş şəkildə istifadə etdiyimiz təmizləyici vasitə nəm salfetlərdir. Gözəl qoxuya sahib olan bu salfetləri alır, ondan müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilir. . Həkim Pərvanə Mustafayev

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az sac duzumleri geyim şəkilləri aksessuarlar ariqlamaq ucun yasil cay qüsl almaq qaydası sengulum nagili asiq zulfiyenin oglunun toyu gülməli hakıştalar vətən həsrəti novruz bayramina aid novruz bayramina aid hakistalar əqrəb