Ana qoxusunun əhəmiyyəti
ANA QOXUSU NİYƏ ƏHƏMİYYƏTLİDİR?
"Ana südünün və ananın bədən qoxusunun əhəmiyyəti, dəyişik üsullarla həm heyvan həm də insan davranışları müşahidə edilərək araşdırılmış. Dəyişik nəticələndirər ortaya çıxmış: Yenidoğan bir körpə yalnız mamayla qidalansa belə ana südü iylədildiyində ona çox daha çox maraq hiss edir. . Dovşan balalarında bu erkən dövrdəki qoxu həssaslığı həftələr içində azalır. Bütün bu elmi məlumatlar doğular doğulmaz körpələrin analarının bədənlərinə yerləşdirilmələrinin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu vurğulayır. Əmizdirən ananın bədənindəki təbii cazibədar qoxuların itməməsi üçün analar ətir vurmamaı və əmizdirmə əvvəli məmələrini silərək süd qoxusunu hiss etməməlilər. Əmizdirən ananın gündə bir dəfə duş qəbul etməsi kafi.
KÖRPƏNİ ÖYRƏTMƏK ÜÇÜN ‘SAATLI ƏMİZDİRMƏK' DOĞRU DEYİL
Yenidoğan körpələr, son dərəcə möhtacdır və ən inkişaf etmiş duyğuları da təmasdır. Bunu ən yaxşı edə biləcəkləri anlar isə analarının qoxusunu hiss etdikləri əmizdirmə seanslarıdır. Körpələri davamlı bir proqrama salma təlaşı içindəyik. Halbuki bu vəziyyət meydana gəlməsi lazım olan təbii müddətləri pozur. Məsələn 'Körpəni yerində buraxaq, öz yerini bilsin deyirik. Ancaq körpələr, buna qarşı çıxırlar. Çünki onların təbii inkişaf müddətlərində xüsusilə ilk aylarda bol - bol təmas var. Körpələr ancaq üç aydan sonra ictimai təmasa keçirlər, öz özlərinə 5-10 dəqiqə oynayırlar, sonra kiçik qışqırmalarla yanlarına analarını çağırırlar. Çünki təkliyə dözə bilmirlər.
KÖRPƏ AĞLADIĞINDA ƏSLİNDƏ NƏ DEYİR?
Körpənin anasını yanına çağıraraq əslində izah etmək istədiyi bu: 'Mən də varım. Baxın beynim necə sürətlə inkişaf edir! Anacığım sənin qoxun, təmasın, südün mənə çox lazım!' Çünki ağlayan körpə qucaqlandığında susur, hələ aç olub əmizdirilsə bir ‘süd sərxoşluğu' içində yatır. Ananın əmizdirmə və bədən təması etməsi və körpəsiylə 'ana tərəfindən' danışması çox əhəmiyyətli. Enişli-çıxışlı vurğuları olan bu danışmaların, tez-tez edilməsi lazımdır. Gənc analar, bu danışmağı axmaq tapsalar da bu tərz danışmalar körpəni dinləməyə yönəldir, körpə də öz körpə tərəfindən dilini istifadə edərək anasıyla danışmağa çalışır.
GÜVƏNDİYİM İNSANLAR YANIMDA DUYĞUSU İNKİŞAF EDƏR
Ana südüylə qidalanan və böyüməsi yaxşı gedən körpələr ilk həftələrində gecələri də gündüz kimi 2-3 saatda bir əmmək istəyərlər. İkinci aylarına doğru ‘gecə yuxu axsamaları' başlar. Gedərək uzanan saatlarla gecə yuxularının müddəti artar. Ancaq hər dövrdə fərqliliklər göstərə bilərlər. Məsələn doqquz aylıq körpələr gecələri daha sıx oyanar, analarını daha çox yanlarında görmək, əmmək istəyərlər. Sanki ətraflarını nəzarət edərək 'Ən güvəndiyim insanlar yanımdamı?' deyə baxarlar. Əvvəlki aylara görə beyinləri daha yaxşı işləyər. Ana ya da atalarını yanlarında tapsalar qorxularını məğlub edib dinc olarlar. Uşaq böyüdükcə onsuz da ana - atasını istəməz olar."
f Paylaş