İmmunitetimizin güclü olduğunu necə yoxlamaq olar? - VİRUSOLOQLAR AÇIQLADI
Ard-arda iki dəfə COVID-19-a yoluxmaq mümkündür, yoxsa immunitet ondan sonra inkişaf edir?
Publika.az kp.ru-ya istinadən xəbər verir ki, tibb doktoru, terapevt-immunoloq, xüsusilə təhlükəli infeksiyalar üzrə mütəxəssis, virusoloq Vladislav Yevgeniyeviç Jemçuqov bu suala cavab verib.
"Hələ bəlli deyil. Ancaq bir sıra xəstəlikdən sonra immunitetin meydana çıxdığı sübut olunarsa, onda peyvənd hazırlanacaq. Ancaq xəstə olanlar yenidən xəstələnərsə, peyvəndin inkişafı ilə bağlı problemlər yaranacaq. Bunun üçün virusa qarşı testlərin köməyi ilə antikorların öyrənilməsi və xəstələrin qanında nə qədər qaldığını öyrənməlisiniz. Sonra yenidən yoluxmağın mümkün olub-olmadığı və ya mövsümün sonuna qədər müdafiənin kifayət edib-etmədiyi aydın olacaq".
Koronavirus həqiqətən epidemiya dalğalarına qayıdacaqmı?
Bu suala məşhur virusoloq, tibb elmləri doktoru, professor Anatoli Davidoviç Alşteyn cavab verib: "Deyəsən, o, uzun müddət bizimlə qalacaq. Düşünürəm ki, bəlkə yayda xəstələrin sayı azalacaq, ancaq payızda, çox güman ki, virus yenidən görünəcək. Həqiqətən onunla mübarizə aparmaq üçün bizə peyvənd lazım olacaq. Peyvəndlərin icadından sonra da o, bizimlə qalacaq. Onda artıq bu qədər təhlükəli olmayacaq".
COVID-19 su ilə ötürülür?
Virusoloq, professor Anatoli Alşteyn: "Belə bir ehtimal var. Virus nəcisdə də ola bilər, kanalizasiyaya girdiyi yerdən, oradan da suya daxil ola bilər. Odur ki, su ilə infeksiyanın ötürülməsi ehtimalını istisna etmək mümkün deyil. Daha tez-tez rast gəlinən hallar təmas və hava yolu ilə ötürmə yollarıdır".
Virusun asimptomatik inkişaf etdiyini müəyyənləşdirməyin hər hansı yolu varmı?
İmmunoloq Vladimir Anatolyeviç Bolibok cavab verir: "Asimptomatik adlanması əbəs deyil, çünki həqiqətən heç bir əlamət yoxdur! Ən azı bəzi əlamətlər varsa, bu artıq yoluxucu xəstəliyin yüngül kursudur. Asimptomatik elmi baxımdan xəstəliyin gözə çarpan kursu, yəni ümumiyyətlə heç bir təzahürünün olmamasıdır. İnsan yoluxubsa infeksiya prosesi davam edir, immunitet işləyir və qoruyucu amilləri meydana gətirir: zülallar, antikorlar, amma insan heç bir narahatlıq hiss etmir, çünki kifayət qədər güclü immunitetə sahibdir, tez reaksiya verir və iltihab inkişaf etmir.
Koronavirus infeksiyasına qarşı digərləri kimi, immunitet də əvvəlcə mövcud ola bilər. Bədənimizdə bir sistem var - qeyri-spesifik immunitet. O bizi bir sıra xarici təsirlərdən qoruyur. Və bu qeyri-spesifik immunitet kifayət qədər yüksək səviyyədədirsə, insan bədənində tanımadığı bir infeksiya ilə təmasda olsa belə xəstələnmir.
Ümumiyyətlə immunitetin nə qədər güclü olduğunu başa düşmək üçün (tibbi səviyyədə deyil) mövsüm ərzində neçə dəfə müxtəlif kəskin reseptor xəstəliklərə yoluxduğunuzu yadınıza salın. Əgər mövsüm ərzində bir neçə dəfə burun axmasından, yüksək temperatur və öskürəkdən əziyyət çəkirsinizsə - təəssüf ki, güclü immunitet barədə danışmaq mümkün deyil".
Aytən Məftun