Niyə koronavirusdan daha çox kişilər ölür? - Tanınmış alim sirləri açdı
La Trobe Universitetinin genetiki Cenifer Qreyvs kişilərin niyə qadınlardan daha çox koronavirusdan ölməsinin səbəbini izah edib.
Publika.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, alimin açıqlaması "Science Alert" jurnalında nəşr olunub. Onun fikrincə, kişi ölümlərinin səbəbi genlər, hormonlar, immun sisteminin xüsusiyyətləri və davranışlar daxil olmaqla bir neçə faktorun birləşməsi ilə izah edilə bilər. İtaliya və Çində kişilər arasında ölüm qadınlarla müqayisədə iki dəfə çoxdur. Nyu-Yorkda kişilər ölən xəstələrin ümumi sayının 61 faizini təşkil edir. Üstəlik, kişilərin qadınlara nisbətən ölüm hallarının artması 30 yaşdan 90 yaşa qədər hər yaş qrupunda eynidir. Digər bir səbəb kişilərin xroniki xəstəliklər, ürək xəstəlikləri, diabet və xərçəngdən daha çox təsirlənməsi ola bilər.
Qreyvs hesab edir ki, kişilərin xəstəliklərə daha çox həssas olmasının əsas səbəbi Y xromosomudur. Bu xromosom demək olar ki, heç bir gen ehtiva etmir, lakin çox sayda təkrarlanan ardıcıllığa malikdir və tez-tez "zibil DNT" adlanır. Yaşlanma müddətində tənzimləmə pozulduqda, bu DNT bədənə zəhərli təsir göstərə bilər. Bununla birlikdə, Y xromosomunda testosteron da daxil olmaqla, kişi hormonlarının səviyyəsini idarə edən SRY geni var. Yüksək testosteron və az miqdarda estrogen kişiləri ürək xəstəliklərinə həssas edir.
Qadınlar isə yüksək inkişaf etmiş immun sisteminə sahibdirlər. Bu, onları otoimmun xəstəliklərə qarşı həssas edir, lakin viral xəstəliklərlə mübarizədə toxunulmazlığı artırır.
Aytən Məftun