Körpənin yuxu rejimi
1. Körpələr hələ ana bətnində ikən yuxu görürlər.
Hamiləliyin üçüncü trimestrində körpə günün çox hissəsini yuxuda keçirir, bu vaxtın 50%-ini, tez yuxu fazası təşkil edir. Biz yuxuları məhz bu yuxu fazası ərzində görürük. Yeni doğulmuş körpələr də, yuxunun yarısını tez yuxu fazasında keçirirlər. Böyüklərdə bu faza təqribən 25% təşkil edir. Mütəxəssislərin çoxunun fikrinə görə, körpələr yuxu görür, amma yuxuda nə gördükləri bu günə qədər sirr olaraq qalır.
2. Bütün körpələr gecə oyanır.
Əgər ailənizin yeni üzvünü gözləyirsinizsə, onda hazır olun ki, körpə gecələri oyanacaq və bu hətta ən yuxusevər körpələrə də aiddir. Əslində, körpələr daha böyük uşaqlar və valideynlər kimi, bütün gecə ərzində müntəzəm olaraq oyanırlar. Adətən bu, onlar yüngül yuxu fazasıan qayıtdıqda baş verir. Fərq bircə ondadır ki, bəzi uşaqlar vəziyyətlərini dəyişərək, özlərini yellədərək, yorğana sıxılaraq dərin yuxu fazasına qayıda bilirlər, bəziləri isə sakitləşməkdə çətinlik çəkirlər və köməyə ehtiyac duyurlar.
3. Körpələrin yuxu siklləri daha qısadır.
Böyüklər hər 90 dəqiqədən, yeni doğulmuşlar isə hər 60 dəqiqədən bir bütün yuxu fazalarından keçirlər. Körpələrdə yuxu mərhələlərinin ardıcıllığı da bir balaca fərqlidir. Onlar dərhal tez yuxu fazasına keçə bilərlər, o zaman onlar gülümsəyir, üz-gözlərini büzüşdürür və bu da o deməkdir ki, onlar yuxu görür. Və ya onlar səthi yuxudan keçərək, tez yuxu fazasına keçid alırlar. Bu cür tez sikllər daha qısa yuxulara səbəb olur. Böyüklər demək olar ki, həmişə yüngül yuxudan daha dərin yuxuya, daha sonra isə tez yuxu fazasına keçirlər.
4. Yuxu, yuxu gətirir.
Bir çox valideynlər, körpənin gecə oyanmayacağı ümidilə gün ərzində onu yuxusuz saxlayır və ya axşamları oynadırlar ki, o gecə çox yatsın. Bir çox uşaqlar, onları yuxudan məhrum etdikdə narahat, yorğun və hiperaktiv olur, stress hormonlarının səviyyəsi isə artır, bu da onların gecə yatmasını çətinləşdirir. Yeganə istisna odur ki, körpənin günorta çox yatmamasına diqqət etmək lazımdır ki, daha sonra onu gecə yatızdırmaq çətin olmasın.
5. Fasilələrlə yuxu normaldır.
Uşağın 20-40 dəqiqə yatması normaldır, xüsusilə əgər o beliüstə yatısa (bu, körpə üçün ən düzgün vəziyyətdir). Qısa yuxu ona görə əmələ gəlir ki, körpə səksənərək və ya yerini dəyişərək bir yuxu fazasından digərinə keçəndə, dərin yuxuya qayıtmaq ona çətin gələ bilər. Körpə rahat şəkildə fırlanmağı və sakitləşməyi öyrəndikdən sonra, daha çox yatmağa başlayacaq.
6. Yuxu yaxşılaşmazdan əvvəl, pisləşə bilər.
Həyatının ilk yarım ilində, bir çox körpələr yuxu reqressiyasından keçirlər və daha tez-tez oyanmağa başlayırlar. Hətta, adətən uzun müddət yatan körpə, gecə periodik olaraq oyanmağa başlaya bilər. Bir çox valideynlər elə fikirləşir ki, körpə doymur, lakin gecə oyanmaları daha çox, yuxuya getməni çətinləşdirən koqnitiv və hərəki bacarıqların inkişafında baş verən dəyişikliklərlə əlaqəlidir. Belə bir şeylə qarşılaşsanız, körpənin belini ovmaqla və ya qucağınıza almaqla onu sakitləşdirin.
7. 6 ayından sonra gecə əmizdirmələri.
Yuxu sahəsi üzrə həkimlər və mütəxəssislərin fikrincə, körpələrin əksəriyyəti 6 ayından başlayaraq fizioloji olaraq qida yemədən 11-12 saat yatmağa qadirdir. Əlbəttə ki, əgər ana körpəni gecələr əmizdiribsə, o gecə ac olacaq. Əgər tədricən onu gecə əmizdirmələrindən ayırsanız, o bunu gündüz vaxtı kompensasiya edə bilər. Lakin, süd əmizdirən analar süd ehtiyatını artırmaq və qorumaq üçün, öz körpələrini gecə əmizdirməyi üstün tuta bilərlər.
8. Erkən oyanmaya alışın.
Körpələr işıltıya reaksiya vermək və günəşlə oyanmağa proqramlanıblar, odur ki, səhər saat 6, körpənin oyanması üçün məqbul zamandır. Əgər körpə günə belə tez başlayırsa, o saat 8-də yenə yatmağa və bir də axşam saat 7-də yatmağa hazır olacaq. Körpənin səhərlər oyandığı vaxt, onun daxili saatlarını müəyyənləşdirməyə kömək edir, bu da sizin özünüz üçün xeyirlidir.
9. Körpəyə imkan yaradın.
Körpə hələ yuxuya getməmiş onu yerinə uzatmaq ən yaxşı vərdişlərdən biridir. Körpələr asanlıqla hər şeyə alışırlar, odur ki, əgər körpəniz onu yuxudan əvvəl yelləməyinizə alışıbsa, onun hər axşam bu üsulla yatmaq istəməsini anlamaq olar. Lakin, körpənin sakitləşmək bacarığı həyatının ilk ili ərzində dəyişir və onlara yeni bacarıqlarını tətbiq etmək üçün məkan lazımdır. Çalışın ki, körpə yerində qurdalananda və nıqqıldananda onu yelləməyəsiniz və yalnız o möhkəm ağlamağa başlayanda ona yaxınlaşın.
10. Bir çox körpələr yuxu problemini adlaya bilmirlər.
Araşdırmalar göstərir ki, 1 yaşında pis yatan uşaqlar, adətən bir neçə il sonra da pis yatırlar. Bəlkə də bu, vərdişlərin bir-biri ilə əlaqəli olduğu üçündür və sizin, körpənin həyatının ilk ilində müəyyən etdiyiniz gözləmə rejimi daha sonra da onun yuxusuna təsir edir. Odur ki, körpənin səhər yuxudan tez oyanması və gün ərzində eyni vaxtlarda yatızdırılması çox yaxşıdır.