Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALAR

Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALARMüasir dövrdə ən çox rast gəlinən problemlərdən biri uşaqlarda nitqin vaxtında inkişaf etməməsidir.
Valideynlər övladlarının danışmamağından, yaxud danışarkən qüsurları olmasından şikayət edirlər: ötən əsrin 70-ci illərinin əvvəllərində həmin problem yalnız 4% təşkil edirdisə, hazırda nitqi qüsurlu olan uşaqların sayı 6 dəfə artıb.
Nitq qüsurlarının səbəbləri arasında ilk növbədə doğuş travmaları, ata-ana arasında olan qan qohumluğu, sosial fon, yəni evdə valideynlərin müxtəlif dildə danışması çoxluq teşkıl edir. Daha bir vacib səbəb cizgi filmlərində olan işiq effektləri və hərəkət dinamikasıdır ki, bunlar da nitqin inkşafını ləngidir.
Ona görə də analar bir sıra məsələlərdə çox diqqətli olmalıdır:
- Uşaq üç aylığında başını çevirmirsə; səsə reaksiya vermirsə
- 4-6 ayında "b","p" kimi səsləri səsləndirmirsə
-  7 aylığında ətrafa reaksiya vermirsə (yəni uşağa acıqlanan zaman ağlamır, güldürərkən gülmürsə)
- 9-10 aylığında kiçik hecaları söyləmirsə, uşaqda nitqin inkşafı ləngiyir, yaxud gələcəkdə qüsurlu nitq formalaşır. Məlumdur ki, nitqi qüsurlu olanlarda özünə inam hissi də zəif olur. Adətən nitqin qüsurlu olmasına uşaq yaşlarda daha çox təsadüf edilir.
Uşaqlarda onun bir neçə formasına rast gəlinir:
- Alaliya - baş beynin hər hansı bir hissəsinin inkşafdan qalması və yaxud patologiyası səbəbindən nitqin olmaması.
- Dizartriya - mərkəzi sinir sistemindəki güclü zədələnmələr nəticəsində baş verir və uşaqlarda tənəffüs zamanı sözün bir hissəsi tamamilə itir. Bəzən dizartriyaları dislaliyalarla qarışdırırlar, lakin dizatriyalarda sözün bir hissəsi itir, dislaliyalarda isə hərf dəyişdirilir.
- Dislaliya - sözlərdə hərflərin istifadəsi dəyişir.
- Rinolaliya - burun-udlaqda adenoidlər və ya burun çəpərində yaranan əyrilik nəticəsində sait səslər ağızdan yox burundan ifadə olunur (tın-tın danışma).
- Loqonevroz (kəkələmə) - söz axınının, səs tembirinin, yaxud heca ritminin pozulmasıdır ki, bu forma getdikcə ağırlaşmağa meyilli olur.
Nitq problemlərinə aparıb çıxaran patogenetik səbəblər də müxtəlif olur:
- Uşaq valideyn arasında əlaqənin olmaması, yaxud zəif olması, məsələn, ana uşaqla danışmır, vərdiyi əşyaların adını soruşmur, yaxud sözlərin ifadəsində ona kömək etmir, sözlərə düzəliş etmir;
- Beyin qabığının ləng inkişafı;
- Somatik xəstəliklər.
Nitq qüsurunun əmələgəlmə səbəblərindən biri autizm xəstəliyidir.
Normal uşaqlarda 1 yaşında göstərici - barmaq formalaşır. Uşaq istədiyini barmağı ilə göstərir.
2 yaşına doğru isə nitqi formalaşır, fikrini sözlər və ya qısa cümlələrlə ifadə edir. Autist uşaqların isə öz dünyası formalaşır, ətraf mühitdən təcrid olunur , bir hərəkətin, yaxud bir əşyanın üzərində təkrarlayıcı hərəkətlər edir, nitqləri isə, yeni uşağın söz ehtiyatı yalnız 1-2 sözdən ibarət olur və həmin sözlər daim təkrarlanır. Belə uşaqlar mütləq psixiatr və nevropatoloq müayinəsindən keçirilməlidir. Müraciət nə qədər erkən olsa, səmərəsi də bir o qədər tez alınar.
Müalicədə dərman preparatları ilə yanaşı həkim-loqopedin hər uşaq üçün ayrıca hazırlanan fərdi məşqləri səmərəlidir.
Zülfiyyə İbrahimova
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1275   Tarix: 01 yanvar 2022
f Paylaş


Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Öd kisəsi ağrıyanda nə etməli? - 5 MƏSLƏHƏT

Öd kisəsi ağrı hiss edən, ağrı siqnalı verən orqandır. Çox zaman kisədə daş olanda və iltihabi xəstəliklərdə ağrıyır. Kəskin pristuplarda ilk işiniz təcili yardım çağırıb, xəstəxanaya çatmaqdır, bu zaman hətta ağrıkəsic

.

Analizə gedənlər bunu mütləq bilməlidir, yoxsa cavablar səhv çıxa bilər

Vitamin və bioloji aktiv qida əlavələri xəstəliklərin düzgün diaqnozuna və müalicəyə mane olur. xəbər verir ki, bunu rusiyalı terapevt Olqa Çistik bildirib. "Ən çox dəmir, D vitamini və biotin qəbul edən insanlarda analizlərd

.

Şirin yuxu gətirən qidalar

Yatmazdan əvvəl seçdiyiniz qidalar yuxunuza birbaşa təsir edir. xəbər verir ki, bunu rusiyalı somnoloq Valeriya Bonadykova deyib. "Şamda triptofan tərkibli qidalar yeyilməlidir. Triptofan yuxu hormonu melatoninin sintezind

.

Mədə xərçənginin dərmanı tapıldı

Alimlər mədə xərçənginin dərmanını tapıb. xəbər verir ki, tədqiqat "BMJ Oncology" jurnalında dərc olunub. Avstraliyanın Olivia Newton-John Onkologiya Tədqiqat İnstitutunun (ONJCRI) mütəxəssisləri müəyyən ediblə

.

Saxta şərabı necə seçmək olar?

Saxta şərabı ayırd etməyin üsulları açıqlanıb. xəbər verir ki, Rusiyanın keyfiyyətə nəzarət qurumu "Roskachestvo" şərabın keyfiyyətini müəyyən etmək üçün əsas əlamətləri açıqlayıb. Qurumun sədr müavini Yelena Saratseva bildiri

.

Əllərin və ayaqların rənginin dəyişməsi xəstəliyə işarədir

Əllərin və ayaqların rənginin dəyişməsi orqanizmdə ciddi problemlərin ilk əlamətlərindən biri ola bilər. Bu hal sadəcə soyuğa reaksiya kimi görünə bilsə də, bəzən qan dövranı pozğunluğu, sinir sistemi problemi və ya endokri

.

Qışda çayınıza dondurulmuş limon atın - faydasını görün

Limonun saysız-hesabsız faydalarından yararlanmaq üçün onu bir çox formada istifadə etmək olar. Dondurulmuş limonla isə daha sağlam qidalanmaq mümkündür. Belə limonları adətən təmiz tərkibli su ilə içmək daha təsirlidir

.

Kola sümükləri əridir - Həkim

Duz, şəkər, kofein və qazlı içkilər sümüklərin möhkəmliyini zəiflədərək sınıqlara səbəb ola bilər. xəbər verir ki, bunu rusiyalı ekspert, endokrinoloq İrina Zyatıkova bildirib. "25-30 yaşa qədər sümüklərin kütləsi artır

.

Mayonezlə bağlı şok araşdırma – Sağlamlığa ciddi təhlükə imiş

Mayonez dünyanın ən çox istifadə olunan souslarından biridir. Onu salatlarda, sendviçlərdə, qəlyanaltılarda və hətta qızartmalarda görmək adi haldır. Lakin yeni araşdırmalar bu iştahaaçan sousun arxasında sağlamlıq üçün cidd

turlar.az

qis geyimləri 2025 geyim şəkilləri kosmetoloq cinsi problemlər xiyar turşusunun hazırlanması hamilelik sağlamlıq xəbərləri kosmetika haqisda sevda novruza aid hakışta ariqlamaq qizliq perdesi