Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALAR

Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALARMüasir dövrdə ən çox rast gəlinən problemlərdən biri uşaqlarda nitqin vaxtında inkişaf etməməsidir.
Valideynlər övladlarının danışmamağından, yaxud danışarkən qüsurları olmasından şikayət edirlər: ötən əsrin 70-ci illərinin əvvəllərində həmin problem yalnız 4% təşkil edirdisə, hazırda nitqi qüsurlu olan uşaqların sayı 6 dəfə artıb.
Nitq qüsurlarının səbəbləri arasında ilk növbədə doğuş travmaları, ata-ana arasında olan qan qohumluğu, sosial fon, yəni evdə valideynlərin müxtəlif dildə danışması çoxluq teşkıl edir. Daha bir vacib səbəb cizgi filmlərində olan işiq effektləri və hərəkət dinamikasıdır ki, bunlar da nitqin inkşafını ləngidir.
Ona görə də analar bir sıra məsələlərdə çox diqqətli olmalıdır:
- Uşaq üç aylığında başını çevirmirsə; səsə reaksiya vermirsə
- 4-6 ayında "b","p" kimi səsləri səsləndirmirsə
-  7 aylığında ətrafa reaksiya vermirsə (yəni uşağa acıqlanan zaman ağlamır, güldürərkən gülmürsə)
- 9-10 aylığında kiçik hecaları söyləmirsə, uşaqda nitqin inkşafı ləngiyir, yaxud gələcəkdə qüsurlu nitq formalaşır. Məlumdur ki, nitqi qüsurlu olanlarda özünə inam hissi də zəif olur. Adətən nitqin qüsurlu olmasına uşaq yaşlarda daha çox təsadüf edilir.
Uşaqlarda onun bir neçə formasına rast gəlinir:
- Alaliya - baş beynin hər hansı bir hissəsinin inkşafdan qalması və yaxud patologiyası səbəbindən nitqin olmaması.
- Dizartriya - mərkəzi sinir sistemindəki güclü zədələnmələr nəticəsində baş verir və uşaqlarda tənəffüs zamanı sözün bir hissəsi tamamilə itir. Bəzən dizartriyaları dislaliyalarla qarışdırırlar, lakin dizatriyalarda sözün bir hissəsi itir, dislaliyalarda isə hərf dəyişdirilir.
- Dislaliya - sözlərdə hərflərin istifadəsi dəyişir.
- Rinolaliya - burun-udlaqda adenoidlər və ya burun çəpərində yaranan əyrilik nəticəsində sait səslər ağızdan yox burundan ifadə olunur (tın-tın danışma).
- Loqonevroz (kəkələmə) - söz axınının, səs tembirinin, yaxud heca ritminin pozulmasıdır ki, bu forma getdikcə ağırlaşmağa meyilli olur.
Nitq problemlərinə aparıb çıxaran patogenetik səbəblər də müxtəlif olur:
- Uşaq valideyn arasında əlaqənin olmaması, yaxud zəif olması, məsələn, ana uşaqla danışmır, vərdiyi əşyaların adını soruşmur, yaxud sözlərin ifadəsində ona kömək etmir, sözlərə düzəliş etmir;
- Beyin qabığının ləng inkişafı;
- Somatik xəstəliklər.
Nitq qüsurunun əmələgəlmə səbəblərindən biri autizm xəstəliyidir.
Normal uşaqlarda 1 yaşında göstərici - barmaq formalaşır. Uşaq istədiyini barmağı ilə göstərir.
2 yaşına doğru isə nitqi formalaşır, fikrini sözlər və ya qısa cümlələrlə ifadə edir. Autist uşaqların isə öz dünyası formalaşır, ətraf mühitdən təcrid olunur , bir hərəkətin, yaxud bir əşyanın üzərində təkrarlayıcı hərəkətlər edir, nitqləri isə, yeni uşağın söz ehtiyatı yalnız 1-2 sözdən ibarət olur və həmin sözlər daim təkrarlanır. Belə uşaqlar mütləq psixiatr və nevropatoloq müayinəsindən keçirilməlidir. Müraciət nə qədər erkən olsa, səmərəsi də bir o qədər tez alınar.
Müalicədə dərman preparatları ilə yanaşı həkim-loqopedin hər uşaq üçün ayrıca hazırlanan fərdi məşqləri səmərəlidir.
Zülfiyyə İbrahimova
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1287   Tarix: 01 yanvar 2022
f Paylaş


Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Şəkər xəstəliyini məğlub etməyin yeni yolu tapıldı

Alimlər iynəyarpaqlarda, bitkilərdə və efir yağlarında olan təbii komponentlər əsasında yeni bir birləşmə hazırlayıblar. -ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, Rusiya Elmlər Akademiyasının Sibir bölməsinin N.N. Vorojtso

.

Pendiri düzgün saxlama üsulu - Kifin qarşısını alın

Pendirin dadını və keyfiyyətini uzun müddət qorumaq üçün onu düzgün şəraitdə saxlamaq vacibdir. Əks halda, pendir tez quruyur, dadını itirir və kif tutur. xəbər verir ki, mütəxəssislər pendirin soyuducuda 5-8C temperaturd

.

Gec danışan uşaqlarla bağlı mütəxəsisdən XƏBƏRDARLIQ

"Nitqdə rast gəlinən problemləri təkcə şifahi nitqdə yox, həmçinin yazılı nitqdə, yəni  öyrənmə, oxuma, yazma və yeni informasiyaların analizi zamanı da çətinliklərə səbəb olacaq". xəbər verir ki, bu fikri Səhiyy

.

Baş və boyun xərçənginə niyə gec diaqnoz qoyulur?

Baş və boyun nahiyəsində yaranan xərçənglər çox zaman gec mərhələdə və ya səhv diaqnozla müəyyən edilir. Mütəxəssislərin fikrincə, bunun əsas səbəbləri arasında simptomların düzgün qiymətləndirilməməsi, biopsiyadan çəkinmə

.

Stresdən tez qurtulmağın sadə yolu

Alimlər müəyyən ediblər ki, yoqa nəfəs meditasiyası beyin ritmlərini dəyişir və dərin rahatlıq hissi yaradır.  xəbər verir ki, tədqiqat "Mental Health Research" jurnalında dərc olunub. Elektroensefaloqrafiya (EEQ

.

Dietoloq stressi azaldan 5 təbii içkini açıqladı

Stress və gərginlik həm bədənə, həm də beyinə mənfi təsir göstərir. Lakin bəzi təbii içkilər bu halı yüngülləşdirməyə və orqanizmin sakitləşməsinə kömək edə bilər. Mütəxəssislər qeyd edir ki, bu içkilər sağlamlıq üçün təhlükəsizdi

.

Bu, orqanizm üçün siqaretdən təhlükəlidir

Yalnızlıq sağlamlıq üçün siqaretdən heç də az təhlükəli deyil. xəbər verir ki, Harvard alimləri tənha insanların 8 il daha az yaşadığını müəyyən ediblər. Dostların, sevgilinin olmaması, daxili təklik sonradan depressiv düşüncələr

.

Pendirin beyinə faydası nədir?

Müntəzəm olaraq pendir yemək demensiyanın (ağıl zəifləməsinin) inkişaf ehtimalını azalda bilər. xəbər verir ki, bu nəticə "Nutrients" jurnalında dərc olunan yeni elmi araşdırmada göstərilib. Tədqiqat 65 yaşdan yuxar

.

"Eyni evdə yaşayıb, fərqli dünyalarda yaşayan cütlüklər çoxalıb" - Mütəxəssisdən XƏBƏRDARLIQ

"Son zamanlar cütlüklər arasında baş verən anlaşılmazlıqlar, qarşılıqlı etimadın azalması və emosional uzaqlaşma hallarının artması mütəxəssisləri narahat edir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu cür problemlərin vaxtınd

turlar.az

toy gecesi reseptler qaşların formalari qaynar qazan firni hazirlanmasi silikon dodaq qadin dunyasi kosmetika qadin.az big.az əfsanələr hakisda sekis