Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALAR

Uşaqlarda nitq qüsurları. SİMPTOMLAR, FORMALARMüasir dövrdə ən çox rast gəlinən problemlərdən biri uşaqlarda nitqin vaxtında inkişaf etməməsidir.
Valideynlər övladlarının danışmamağından, yaxud danışarkən qüsurları olmasından şikayət edirlər: ötən əsrin 70-ci illərinin əvvəllərində həmin problem yalnız 4% təşkil edirdisə, hazırda nitqi qüsurlu olan uşaqların sayı 6 dəfə artıb.
Nitq qüsurlarının səbəbləri arasında ilk növbədə doğuş travmaları, ata-ana arasında olan qan qohumluğu, sosial fon, yəni evdə valideynlərin müxtəlif dildə danışması çoxluq teşkıl edir. Daha bir vacib səbəb cizgi filmlərində olan işiq effektləri və hərəkət dinamikasıdır ki, bunlar da nitqin inkşafını ləngidir.
Ona görə də analar bir sıra məsələlərdə çox diqqətli olmalıdır:
- Uşaq üç aylığında başını çevirmirsə; səsə reaksiya vermirsə
- 4-6 ayında "b","p" kimi səsləri səsləndirmirsə
-  7 aylığında ətrafa reaksiya vermirsə (yəni uşağa acıqlanan zaman ağlamır, güldürərkən gülmürsə)
- 9-10 aylığında kiçik hecaları söyləmirsə, uşaqda nitqin inkşafı ləngiyir, yaxud gələcəkdə qüsurlu nitq formalaşır. Məlumdur ki, nitqi qüsurlu olanlarda özünə inam hissi də zəif olur. Adətən nitqin qüsurlu olmasına uşaq yaşlarda daha çox təsadüf edilir.
Uşaqlarda onun bir neçə formasına rast gəlinir:
- Alaliya - baş beynin hər hansı bir hissəsinin inkşafdan qalması və yaxud patologiyası səbəbindən nitqin olmaması.
- Dizartriya - mərkəzi sinir sistemindəki güclü zədələnmələr nəticəsində baş verir və uşaqlarda tənəffüs zamanı sözün bir hissəsi tamamilə itir. Bəzən dizartriyaları dislaliyalarla qarışdırırlar, lakin dizatriyalarda sözün bir hissəsi itir, dislaliyalarda isə hərf dəyişdirilir.
- Dislaliya - sözlərdə hərflərin istifadəsi dəyişir.
- Rinolaliya - burun-udlaqda adenoidlər və ya burun çəpərində yaranan əyrilik nəticəsində sait səslər ağızdan yox burundan ifadə olunur (tın-tın danışma).
- Loqonevroz (kəkələmə) - söz axınının, səs tembirinin, yaxud heca ritminin pozulmasıdır ki, bu forma getdikcə ağırlaşmağa meyilli olur.
Nitq problemlərinə aparıb çıxaran patogenetik səbəblər də müxtəlif olur:
- Uşaq valideyn arasında əlaqənin olmaması, yaxud zəif olması, məsələn, ana uşaqla danışmır, vərdiyi əşyaların adını soruşmur, yaxud sözlərin ifadəsində ona kömək etmir, sözlərə düzəliş etmir;
- Beyin qabığının ləng inkişafı;
- Somatik xəstəliklər.
Nitq qüsurunun əmələgəlmə səbəblərindən biri autizm xəstəliyidir.
Normal uşaqlarda 1 yaşında göstərici - barmaq formalaşır. Uşaq istədiyini barmağı ilə göstərir.
2 yaşına doğru isə nitqi formalaşır, fikrini sözlər və ya qısa cümlələrlə ifadə edir. Autist uşaqların isə öz dünyası formalaşır, ətraf mühitdən təcrid olunur , bir hərəkətin, yaxud bir əşyanın üzərində təkrarlayıcı hərəkətlər edir, nitqləri isə, yeni uşağın söz ehtiyatı yalnız 1-2 sözdən ibarət olur və həmin sözlər daim təkrarlanır. Belə uşaqlar mütləq psixiatr və nevropatoloq müayinəsindən keçirilməlidir. Müraciət nə qədər erkən olsa, səmərəsi də bir o qədər tez alınar.
Müalicədə dərman preparatları ilə yanaşı həkim-loqopedin hər uşaq üçün ayrıca hazırlanan fərdi məşqləri səmərəlidir.
Zülfiyyə İbrahimova
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1191   Tarix: 01 yanvar 2022
f Paylaş


Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Uzun yaşamaq istəyirsinizsə bu 4 qidanı əsla yeməyin

Uzun və sağlam yaşam üçün bu 4 qida evə alınmamalıdır. Dünyaca məşhur sağlam həyat mütəxəssisi Dan Buettner uzun ömür və sağlam həyat istəyənlərə dörd zərərli qidanı mətbəxdən çıxarmağı tövsiyə edib. O bildirib ki, emal olunmu

.

Soyuq, yoxsa isti vanna: Hansı daha faydalıdır?

Mütəxəssislər idman edənlər üçün nəyin daha yaxşı olduğunu müəyyən ediblər. e- -a istinadən xəbər verir ki, Pensilvaniyada keçirilən 2024 İnteqrativ Məşq Fiziologiyası Konfransında təqdim edilən bir araşdırma, atletik performans

.

Bu bitkilər qarışqaları evdən uzaq tutacaq

Yaz və yay mövsümündə evlərdə qarışqa problemi daha tez-tez ortaya çıxır. Lakin bu kiçik həşəratların qoxulara qarşı həssas olduqları nəzərə alınarsa, bəzi ətirli bitkilərlə bu problemin qarşısını təbii və asan üsullarl

.

Bu şəxslər çiyələk yeməməlidir - SƏBƏB

Yaz fəsli gəldikdə təbii ki, çiyələk bu mövsümün ən sevilən meyvələrindən biridir. Ətri və parlaq qırmızı rəngi ilə insanı özünə çəkən bu giləmeyvə, həmçinin sağlamlıq üçün də bir çox faydalı təsirə malikdir. Tərkibində bo

.

Piknikə gedəndə bu rəng paltarlar geyinməyin - Gənə yapışacaq

Piknik edərkən bəzi rəngli paltarları geyinməmək tövsiyyə olunur. xarici mətbuata istinadla xəbər verir ki, buna səbəb bəzi rəngli paltarların gənələri özünə çəkməsidir. Meşə gəzintiləri, pikniklər və açıq hava tədbirlər

.

DİQQƏT ! Yuxuda pişik görmüsüzsə ..Ağır xəstəlik gözləyir

Yuxusunda pişik görən adamın, qadın və kişi cinsiyyətinə malik olmasına görə yuxunun təbirləri dəyişir. Əgər bu yuxunu görən adam bir kişisə, bu kişinin normal həyatında diqqətsiz bir şəxsiyyətə sahib olduğu, ətrafındak

.

Azərbaycanlıların sevimli içkisi xərçəngə səbəb olur

Azərbaycanda bir çox insan səhər yuxudan oyanan kimi ilk işi çay içmək olur. Lakin mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, əvvəlki günün dəmli çayını təkrar qızdırıb içmək sağlamlıq üçün təhlükəli ola bilər. bildirir ki, alimləri

.

Yayda rayonlara gedənlərin nəzərinə - Bu rənglərdə geyinməyin: Təhlükə var

Yayda açıq havada vaxt keçirmək xoş olsa da, gənə təhlükəsini gözardı etmək olmaz. xarici mənbələrə istinadla xəbər verir ki, piknik və meşə gəzintiləri zamanı parlaq rəngli paltarlar geyinmək tövsiyə olunmur. Çünki, bu cü

.

Nə edək ki, çiyələklər tez xarab olmasın?

Çiyələklərin çürüməsinin qarşısını almaq üçün onları düzgün şəkildə yumaq, saxlamaq və istifadə etməklə ömrünü xeyli uzatmaq mümkündür. bildirir ki, bunun üçün aşağıdakı üsulu tətbiq edə bilərsiniz:. Çiyələkləri alandan sonr

turlar.az

sonxeber.az=https://sonxeber.az=sonxeber.az qaşların formalari qadin dunyasi yay geyimləri 2025 ərzaqlar ayaq dirnaqlarina qulluq uz ucun maska resepti duxovkada toyuq qizartmasi vicdan narin faydasi vetene aid bayatilar hakista kondom nedir