Qırmızı kələm

Qırmızı kələmQırmızıbaş kələm digər kələm növlərindən yarpaqlarının rənginə görə fərqlənir. Bu kələmin yarpaqlarının rəngi göy-bənövşəyi rəngdə olur. Bunun səbəbi isə onun tərkibində xüsusi maddə - antosianın olmasıdır. Bu kələmin əsas xüsusiyyətlərindən biri də qırımızıbaş kələmin yanlız dairəvi formada yetişməsidir. Bu rəngdə olan kələmin başqa ölçüdə olanı yoxdur. Qırmızıbaş kələm 160 gün müddətinə böyümə prosesini başa çatdırır. Onun yarpaqları rəngli və daxilində ağ zolaqlar olan bəzəklərdən ibarət olur. Bu kələm yumru, bəzən uzunsov konusvari, çəkisi isə 1 - 3,2 kq-a qədər olur. Kələmin boyunun uzunluğu isə 8-12 sm arasında dəyişə bilir. Bu ölçü kələmin növündən asılı olaraq dəyişə bilir. Kələmin toxumları dairəvi, qəhvəyi bəzəkli olur. Qırmızıbaş kələm soyuğa davamlıdır. Onun böyüməsi üçün 15-17* tempratur belə yetərli sayılır. Yetişmiş kələm qısamüddətli -5 - 7* soyuğa davam gətirə bilir. Qırmızıbaş kələmin soyuğa və istiyə qarşı davamlı olmasının səbəbi onun kök sisteminin dərinliklərə dəqər uzana bilməsidir. Amma, havanın çox isti olması kələmin tez çiçəkləməsinə səbəb olur. Bu bitki çox istisevər bitkidir. Onu gölgəlikdə yetişdirdikdə yarpaqlarının rəngi yaşıl-bənövşəyi olur və 2-3 həftə gec yetişir. Bu zaman onun yarpaqları da arzuolunan formada böyümür. Buna görə də qırmızıbaş kələmi bol günəşli və su olan yerlərdə yetişdirmək daha məqsədəuyğun sayılır.
Qırmızıbaş kələmin də vətəni ağ kələminki kimi Aralıq dənizi sahilləri hesab edilir. Kələmin bu növü oradan Qərbi Avropa ölkələrinə yayılıb. XVII əsrlərin əvvəllərindən kələmin bu növü Rusiyada becərilməyə başlayıb.
Qırmızı kələmın Tərkibi:
- Zülallar - 0,8 qram
- Yağlar - 0, 2 qram
- Karbohidratlar - 5, 1 qram
- Su - 91 qram
- Kalori - 26 kKlal
Qırmızı kələmin tərkibi zülallar, liflər, fermentlər, fitonsidlər, şəkər, dəmir, kalium, maqnium, C, B1, B2, B5, B6, PP, H vitaminləri ilə zəngindir. A vitamini və karotinin də çox olduğu bu tərəvəzin tərkibindəkilər digər kələmlərdə olduğundan 4 dəfə artıqdır. Onun tərkibində olan antosian insan orqanizminə daxil olduqda kapilyarların möhkəmliliyini artırır və onların fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Qırmızı kələm orqanizmdən radiasiya zəhərlənməsini xaric edir və ağqanlılığın əmələ gəlməsinin qarşısını alır. Tərkibində kaliumun, maqniumin, dəmirin, fermentlərin, fitonsidlərin çox olması qırmızı kələmin orqanizm üçün nə qədər faydalı olduğunu sübut edir. Bu bitkinin yarpaqları qidalandırıcı maddələr və vitaminlərlə çox zəngindir. Tərkibindəki fitonsidlər vərəm xəstəliyinin sağalmasını sürətləndirir. Qədim zamanlarda qırmızı kələmdən yuxarı tənəffüs yollarının iltihabi xəstəlikləri zamanı geniş istifadə edilib. İndi də kəskin və xroniki bronxit xəstəlikləri zamanı xalq təbabətində qırmızıbaş kələmdən istifadə edilir. Arterial təzyiqdən əziyyət çəkən xəstələrin qida rasionuna hər gün qırmızı kələm əlavə eləmələri məsləhət bilinir. Çünki, kələmin tərkibindəkilər arterial təzyiqin aşağı düşməsinə yardım edir. Qırmızı kələm damarların divarının möhkəmliliyini artıraraq onların fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Yemək yeyən zaman qırmızı kələm yemək qırmızı şərabı əvəz edir. O dəridəki yaraların sağalmasını, ödün axmasını sürətləndirir, sarılıq xəstəliyi zamanı yeyilməsində çox fayda var.
Qırmızı kələmdən qida sənayesində də geniş istifadə edilir. Onun həm yarpaqlarından, həm də şirəsindən müalicə məqsədilə istifadə edilir.
Qırmızı kələmin şirəsi qan damarlarının möhkəmləndirməklə qanın normal axının təmin edir. Bu səbəbdən də kapilyarların zəifləməsi və qanaxma zamanı onu içməkdə fayda var.
Qırmızı kələmnın Ziyanı
Tərkibində çətin həzm olunan liflərin miqdarının çox olduğuna görə mədə-bağırsaq xəstəliklərindən əziyyət çəkənlərə qırmızı kələmdən az istifadə etmək məsləhət görülür.
Milli.Az /news.milli.az

Xəbərlər     Baxılıb: 1162   Tarix: 18 noyabr 2020
f Paylaş

Kurslar.az kurslar

Oxşar xəbərlər

.

Yorğun olanda gözlərimizi ovuşdurmağın SƏBƏBLƏRİ

Alimlər çoxlu araşdırmalar aparıb və gözlərin ovuşdurulmasının bir neçə səbəbini tapıblar. .   -a istinadən bildirir ki, yeni doğulan körpələr gözlərini ovuşdurursa, bu yorğunluğun açıq əlaməti və yuxu vaxtının gəldiyin

.

Təzyiqiniz bu qədər olduqda dərman İÇMƏYİN – Həkim AÇIQLADI

Həkim Elena Malışeva təzyiqi azaltmaq üçün spirtdən imtina etməyi tövsiyə edib. -a istinadən xəbər verir ki, o bu mövzuda "YouTube" kanalında yer alan videoda danışıb. "Təzyiqiniz 130-dan 140-a, 80-dən 90-

.

"Qadının kök və piyli olması faydalıdır" - Professor

Türkiyəli həkim, professor Oytun Erbaş maraqlı açıqlaması ilə diqqət çəkib. -a istinadən bildirir ki, doktor dərialtı piylərin sağlamlığa xidmət etdiyini bildirib. "Dərialtı piylər beyninizi, ürəyinizi sağlam saxlayar

.

Orqanizmi zamanla dağıdıb məhv edən qidalar

Yeməyə vərdiş etdiyimiz, süfrəmizdən əskik etmədiyimiz qidalar birdən yox, zamanla, asta-asta orqanizmi daxildən dağıdır. -a istinadən xəbər verir ki, adı açıqlanmayan diyetoloq bu qidalar barədə xəbərdarlıq edib:. "Yediyimi

.

Kartofun kişilərə faydası - Cinsi aktivlik

Yediyimiz tərəvəzlər bizi tox saxlamaqla yanaşı, bir çox xəstəliklərə də məlhəm olur. axşam.az-a istinadən kartof haqqında bilmədiyiniz yeni məlumatlar təqdim edirik:. 1. Gün işığı və istilik kartofun tərkibində solanin maddəsini

.

Banan adı ilə aldığımız meyvə "afrika kartofu" imiş - Diqqət

Banan çoxlarının sevdiyi meyvədir. Onu öz cinsindən olan plantainlə tez-tez qarışıq salırlar. -a istinadən banan və plantainin fərqi barədə məlumat verir. Banan daha sarı, ətirli, yumşaq və şirin olur. Forması qövsvaridir

.

Yaranı necə tez sağaltmaq olar?

Dəri yaraları həyatımızın hər mərhələsində qarşılaşa biləcəyimiz bir problemdir. Bəzən kiçik kəsiklər, dərin yaralarla qarşılaşa bilərik. -a istinadən bildirir ki, mütəxəssislər dəridə yaralar yaranan kimi həkimə müraciə

.

Gündə 50 qram halva yeməyin faydaları

Halva gündə 50 qramdan çox olmamaq şərti ilə ürək və bağırsaqlar üçün faydalıdır,. "unikal"a istinadən xəbər verir ki, zülallar, vitaminlər və minerallarla (kalsium, dəmir və maqnezium) zəngin olan halva qığırdaq

.

Seksoloq Ləman Telmanqızıdan qadınlar və kişilərə məsləhət - Cinsi istək bitibsə

"Cinsi arzunun itirilməsi həm kişilərdə, həm də qadınlarda cinsi istəyin azalması kimi müəyyən edilir. Fiziki və psixoloji yorğunluq, həyat keyfiyyətindəki dəyişikliklər də cinsi istəyin dəyişməsinə səbəb ola bilər"

turlar.az

sonxeber.az gelinlikler kosmetik vasiteler reseptler klyos donlar 2024 fitnes və pəhriz daban agrisi azerbaycan xalq mahnilari adlari kosmetika qu quşu usaq seirleri aybawi pizza oglaq