Barmaq əmmə vərdişi
Barmaq əmmək, uşağın həyatının ilk aylarından etibarən görünən bir davranışdır. Uşağın özünü sakitləşdirmək üçün istifadə etdiyi bu davranış zaman içərisində ananın olmadığı və çətinlik hiss etdiyi hər vəziyyətdə qarşımıza çıxa bilər. Körpələrin hər ağlamasını və narahatlıq hiss etdikləri vəziyyətləri emizdirərək keçirməyə çalışmaq zaman içərisində qurulan bağın asılılığa çevrilməsinə səbəb olar. Halbuki əlaqə qurmanın və körpəsi rahatlaşdırmağın bir çox forması var.Körpə ilə qurulan əlaqənin duyğusal keyfiyyəti, ehtiyaclarının düzgün başa düşülməsi və zamanında qarşılanması bu əlaqəni gücləndirəcək. Yuxuya keçişdə "keçid obyekti" dediyimiz oyuncaq kimi mənimsəyə biləcəyi obyektləri yatağına qoymaq onu rahatlaşdıracaq. Barmaq əmməyi qüsur hesab etmək, utandırmaq həll üsulu olaraq istifadə edilməməlidir. Müsbət davranışlarına fokuslanmaq, şifahi təriflər və təşviq edici kiçik mükafatlar istifadə edilməlidir. Dırnaq yemək, dərilərini qopartmaq və böyümüş olmasına baxmayaraq hələ barmaq əmmək vərdişləri olan uşaqların ortaq xüsusiyyətlərinin çətinlik yaradan vəziyyətlərdə ya da tək qaldıqları və yönləndirilmədikləri anlarda bu davranışlara müraciət etdikləri müşahidə edilir. Uzun müddət tək qalmaq, yaradıcı oyunları və birlikdə oyun oynamağı təşviq etməmək və bunun kimi uşağın sabit qaldığı vəziyyətlərin çoxluğundan bu davranışlarda tez-tez qarşılaşılır. Dırnaq yemə, məktəb əvvəli dövrdə, əvvəlcə ətrafındakı dırnaq yeyən başqa bir uşağı təqlid edərək başlaya bilər. Stress yaradan hallarda, duyğularını ifadə edə bilmədiyi anlarda və böyüklərindən lazımlı maraq və dəyəri görmədiyi zaman daxili gərginliyini ifadə etmək üçün yaratdığı bir vəziyyətə çevrilə bilər. Sıx yaşandığını düşündüyünüz bu davranışları həll etməyə işdən əvvəl ailə sisteminizə,uşağınızla qurduğunuz əlaqədəki qarşılıqlı duyğu alışverişinizə və bütün bu davranışlara təsir edən başqa faktorların olub olmadığına diqqətlə baxmaq lazımdır. Sıxlıqla təkrar edən və uşağın sosial uyğunlaşmasını pozan vərdişlər zamanı isə bir mütəxəssisə müraciət edilməlidir.
f Paylaş